Visie op goede zorg: Etiek

Ethiek, visie op goede zorg
1 / 18
next
Slide 1: Slide
VerzorgingMiddelbare schoolvmbo gLeerjaar 3

This lesson contains 18 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

Ethiek, visie op goede zorg

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

leerdoelen:
Je bent instaat om aan te geven wat ethiek inhoudt.
Je kunt de juiste omschrijvingen geven van de gebruikte termen en wetten.
Richtlijnen ethische keuzes
Ethische dilemma's

Slide 2 - Slide

This item has no instructions

timer
1:00
Waar denk je aan bij het
woord 'ethiek?'

Slide 3 - Mind map

This item has no instructions

Slide 4 - Video

This item has no instructions

Wat is ethiek?
  • Grieks: èthos=gewoonte of zedelijke handeling,
  • “Ethiek is de leer van het moraal, dat zijn de waarden en normen die richting geven aan jouw handelen
    Het is het nadenken of  jouw handelen leidt tot goede zorg (Nursing, 2004)


Slide 5 - Slide

De termen ‘ethiek’ en ‘moraal’ betekenen niet hetzelfde. Moraal zijn de waarden en normen die richting geven aan jouw doen en laten, ze sturen de keuzes die je maakt. Ethiek is daarover nadenken. Het is nadenken over de vraag of jouw handelen leidt tot goede zorg. Dat kan echt over van alles gaan: van grote levensvragen tot kleine, dagelijkse keuzes.
Normen en waarden
Moraal: geheel van normen en waarden.
Waarde: ideaal. (materieel /immaterieel) Iets wat iemand of een groep mensen belangrijk vindt.
Normen : op waarden gebaseerde regels hoe we ons wel of niet moeten gedragen. 
Norm: op waarden gebaseerde handelingsvoorschriften
Deugd: karaktereigenschappen die we waarderen.

Slide 6 - Slide

Waarden is iets wat iemand of een groep mensen belangrijk vindt. bv. eerlijkheid, rechtvaardigheid en vrijheid
Normen : op waarden gebaseerde regels hoe we ons wel of niet moeten gedragen.  In veel samenlevingen heb je bijvoorbeeld de norm dat je niet mag stelen
Normen kunnen altijd gekoppeld worden aan bepaalde waarden. De waarde geeft aan dat wat er belangrijk is en de norm geeft aan hoe je je moet gedragen. b.v. bij de waarde eerlijkheid is de norm: niet liegen
Voorbeeld normen & waarden
Norm: respect voor het leven
Waarde: iedereen zo lang mogelijk in leven houden
Dilemma's:

  • Wat als iemand in diep coma ligt? 
  • Tot welke leeftijd?
  • Wat als kosten exceptioneel zijn?
  • Wat als iemand dat niet wil? 
  • Wat als familie dat niet wil? 
  • Euthanasie?


Slide 7 - Slide

This item has no instructions

Beroepscode
  • De Beroepscode voor Verpleegkundigen en Verzorgenden biedt richtlijnen om de eigen handelswijze en die van collega’s te toetsen.
  • De beroepscode kan helpen bij het oplossen van morele kwesties (moraal: het geheel van normen en waarden die gelden voor een bepaalde groep)
  • V & VN

Slide 8 - Slide

This item has no instructions

opdracht
zoek de beroepscode op en kijk wat hierin beschreven staat en zorg dat je dit in grote lijnen kan benoemen.

Slide 9 - Slide

This item has no instructions

Juridische normen
Juridische wetten waar een zorgverlener zich aan moet houden
Wet BIG, de WGBO, de Wet zorg en dwang en de Wvggz

Slide 10 - Slide

Ethiek en recht zijn met elkaar verbonden. Ethische afwegingen maak je zelf iedere dag. In wet- en regelgeving ligt een moraal vast waar veel mensen achter staan. Wetten en regels aanpassen gebeurt meestal na een ethische discussie. Als je afweegt hoe je een juridische regel interpreteert of zou moeten aanpassen, dan ben je met ethiek bezig. 
Medisch tuchtrecht 
  • Medisch tuchtrecht is de vorm van rechtspraak die geldt voor de beroepen die zijn ingeschreven in het BIG-register. 
  • Het tuchtcollege beoordeelt of de zorgverlener binnen de grenzen van het eigen deskundigheidsterrein zorgvuldige zorg heeft geleverd. 
  • Straffen kunnen zijn: waarschuwing, ontzegging tot beroepsregister. Bij overtreden wetgeving geldt strafrecht.

Slide 11 - Slide

De Artikel 34-beroepen vallen niet onder het tuchtrecht én kunnen zich niet registeren in het BIG-register. Maar ze vallen wél onder de Wet BIG.
Maar al hoef je je niet te registreren in het BIG-register, je kan wel onder artikel 34 van de Wet BIG vallen. Omdat je bijvoorbeeld een bepaald aantal handelingen wel mag uitvoeren. Denk dan aan injecteren, katheteriseren en een maagsonde inbrengen.
Een “gewone” verzorgende (AG) mag, buiten medicatie geven, bovengenoemde handelingen niet uitvoeren. De verzorgende IG (IG staat voor individuele gezondheidszorg), mag die handelingen wél uitvoeren. Dit komt omdat ze tijdens hun opleiding extra stof behandeld hebben waardoor ze extra kennis hebben gekregen. Helpenden hebben deze extra lesstof niet gehad tijdens hun opleiding, dus zij mogen geen voorbehouden en/of risicovolle handelingen uitvoeren.
Zorgethiek
Een stroming die wil begrijpen hoe zorg in elkaar zit
Zorgethiek gaat er van uit dat er in elke zorg iets "goeds" zit
Zorgethiek kijkt naar specifieke en unieke situaties
Belangrijk is dat je in gesprek gaat met de zorgvrager
Deze mensen hebben vaak een kwetsbare gezondheid

Slide 12 - Slide

This item has no instructions

Dilemma's
Welke keuze je ook maakt,  het heeft altijd vervelende gevolgen voor iemand.

Slide 13 - Slide

en ethisch dilemma is een situatie waarbij iemand verschillende keuzen tot handelen heeft die betrekking hebben op moraliteit. Deze beslissing kan uitmonden in onwenselijke situaties. Een ethisch dilemma bevat altijd verschillende waarden.Iemand doden is niet ethisch verantwoord, maar dat is iemand pijn doen ook niet. Toch zal een arts zijn patiënt soms bewust pijn moeten doen: ten behoeve van een behandeling. Omdat hier de gezondheid op het spel staat, worstelt de arts niet met een ethisch dilemma.
Dagelijkse ethische dilemma's

- Pesten op het werk
- Emoties bij de omgang met cliënten (verliefdheid, agressie)
- Omgaan met mantelzorgers en/of verwanten (bemoeizucht, kritiek)
- Scheiding werk en privé niet los kunnen laten

Grote ethische dilemma’s;
- Opvattingen over leven en dood
- Problemen en vraagstukken rondom zeggenschap van cliënten en verwanten
- Recente structurele veranderingen in de zorg zoals zorgprofielen



Slide 14 - Slide

This item has no instructions

Stappenplan voor ethische afweging

1. Verkennen: Wat is er aan de hand? Welke opties zijn er en wie zijn in deze situatie de betrokkenen?
2. Onderzoeken: Wat is de ethische vraag of het dilemma? Welke argumenten (waarden, belangen en principes) spelen er?
3. Afwegen: Weeg zorgvuldig af waarom je een bepaalde keuze maakt en wat mogelijke gevolgen zijn voor wie. Wat is het gevolg voor de cliënt van jouw handeling of het nalaten daarvan?
4. Besluiten: Zoek naar de balans tussen alle betrokkenen met het oog op goede en kwalitatieve zorg.

Slide 15 - Slide

This item has no instructions

Dilemma 
  • Situatie: Een vrouw krijgt palliatieve zorg. De twee zorgmedewerkers die haar om beurten verzorgen, verschillen van mening over hoeveel hulp zij moeten verlenen.


  • Ethische vraag in dit dilemma: ‘Moet ik kwetsbare patiënten verzorgen door extra taken over te nemen of laat ik hen meer in hun waarde door hen zoveel mogelijk zelf te laten doen?’

Slide 16 - Slide

This item has no instructions

Met welke ethische dilemma's wordt jij geconfronteerd op je werk/stage?

Slide 17 - Open question

This item has no instructions

Andere vraagstukken 
  • Dure behandeling voor mensen ouder dan 80 
  • Vergoeding van extreem hoge kosten voor zeldzame ziekte
  • Hoge kosten medicatie 
  • Zorgvragers die niet therapietrouw zijn
  • Orgaantransplantatie bij mensen met ongezonde leefstijl
  • Zorgvrager die abortus inzet ipv anti-conceptie te gebruiken
  • Medicatiefouten door organisatie op afdeling
  • Ondervoeding van zorgvragers in instelling
  • Technologische hulpmiddelen inzetten

Slide 18 - Slide

This item has no instructions