1.3 De kerk valt uiteen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Humanisten deden onderzoek naar het menselijk lichaam

1. Waar
2. Niet waar

Door het onderzoek van de humanisten werd men kritischer over de kerk

1. Waar
2. Niet waar

Wat past bij de protestante kerk?

1. Versierde gebouwen
2. De paus
3. Heiligen
4. De bijbel

Deze afbeelding past bij de interesse in de klassieke oudheid van de renaissance

1. Waar
2. Niet waar

Deze afbeelding past bij het veranderend mensbeeld van de renaissance

1. Waar
2. Niet waar

Deze afbeelding past bij een katholieke kerk

1. Waar
2. Niet waar

1.3 De kerk valt uiteen

De kerk valt uiteen

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan ik:

• Uitleggen waarom het humanisme tot kritiek op de katholieke kerk leidde
• De belangrijkste misstanden in de kerk benoemen
• Het verschil tussen de humanisten en de hervormers uitleggen
• Het verschil tussen de denkbeelden van Luther en Calvijn uitleggen
• Verklaren waarom er onvrede in de Nederland ontstond

Kritiek

• Humanisten ontdekken fouten in de bijbel
• Schrijven daarom kritische teksten over de katholieke kerk (Erasmus)
• Volgens humanisten moet kerk zelf hervormen
• Daarnaast groeit al langer de onvrede over de machtsmisbruik van de kerk/pausen
• Voorbeeld van misbruiken: 
• 1. Nepotisme (Alexander VI)
• 2. Aflatenhandel
• 1517: start Reformatie door Maarten Luther

Kern

• Volgens de hervormers is de katholieke kerk overbodig want:
• In de bijbel staat de kern van het christendom
• 1521: Maarten Luther moet zijn woorden intrekken --> weigert
• Gevolg: keizer Karel V verklaart hem vogelvrij
• Gevolg: godsdienstoorlog in Duitsland
• 1555: Vrede van Augsburg: vorst bepaalt geloof (katholiek of protestant)

Nederlanden

• In de Nederlanden volgen veel mensen de leer van Johannes Calvijn
• Calvinisten vinden dat het volk het geloof bepaalt, niet de vorst (zoals Luther)
• Probleem: de landsheer van de Nederlanders  is de katholieke keizer Karel V
• Om verspreiding van het calvinisme te voorkomen worden zij vervolgt
• Gevolg: onvrede onder de Nederlanders over de landsheer...

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan ik:

• Uitleggen waarom het humanisme tot kritiek op de katholieke kerk leidde
• Het humanisme leidde tot kritiek op de kerk omdat humanisten fouten ontdekten in de bijbelvertalingen. Hierdoor werden ze kritischer. 

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan ik:

• De belangrijkste misstanden in de kerk benoemen
• De belangrijkste misstanden waren simonie en aflatenhandel

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan ik:

• Het verschil tussen de humanisten en de hervormers uitleggen
• Humanisten dachten dat de kerk zichzelf kon hervormen. De hervormers wilden de kerk afschaffen.

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan ik:

• Het verschil tussen de denkbeelden van Luther en Calvijn uitleggen
• Volgens Luther mocht de vorst het geloof van een land bepalen. Volgens Calvijn mocht het volk dat doen.

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan ik:

• Verklaren waarom er onvrede in de Nederland ontstond
• Er ontstond onvrede in Nederlanden omdat het volk calvinistisch was en de vorst was katholiek.

Begrippen

Leer de betekenis van onderstaande begrippen uit het boek.

- Katholiek

- Protestant

- Hervorming / Reformatie

- Calvinisme

- Dominee

- Predikant

- Vervolgen