12.1 Eigenschappen doorgeven

12.1 Eigenschappen doorgeven
1 / 48
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 2

This lesson contains 48 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

12.1 Eigenschappen doorgeven

Slide 1 - Slide

Erfelijkheid

Slide 2 - Mind map

Je ziet hier een schematische tekening van een dierlijke cel. Welk onderdeel wordt met het vraagteken aangegeven?

Slide 3 - Open question

Wat is de taak van de celkern?

Slide 4 - Open question

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Slide

Gewone cel
Eicel
Zaadcel
Gewone cel
Bevruchting
Bevruchte eicel

Slide 9 - Drag question

Doelen van deze les
Je leert:
hoe je genotypen noteert
hoe je de mogelijke eigenschappen van de nakomelingen kunt berekenen

Slide 10 - Slide

cel
celkern
chromosoom

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Slide

Eigenschappen doorgeven
We nemen een ander voorbeeld dan uit het boek




Dit is een versimpelde weergave, want in het echt heb je natuurlijk veel meer haarkleuren dan donker en rood.
Ook heb ik een willekeurig chromosoom uitgekozen. Het is mij niet precies bekend waar de genen voor de haarkleur liggen.

Slide 13 - Slide

Op deze chromosomen 
ligt het gen 
voor haarkleur

Slide 14 - Slide

gen: donker haar
gen:
rood haar

Slide 15 - Slide

Wat is het genotype van vader?
Wat is het fenotype van vader?
Welke van de twee genen is dominant?
Welke van de twee genen is recessief?
donker haar
rood haar

Slide 16 - Slide

Wat is het genotype van vader?  donker / rood
Wat is het fenotype van vader?   donker haar
Welke van de twee genen is dominant?    donker
Welke van de twee genen is recessief?     rood
donker haar
rood haar

Slide 17 - Slide

gen: rood haar
gen:
rood haar

Slide 18 - Slide

Wat is het genotype van Sander?
Wat is het fenotype van Sander?
Wanneer komt een recessief gen tot uiting in het fenotype?
rood haar
rood haar

Slide 19 - Slide

Wat is het genotype van Sander?  rood / rood
Wat is het fenotype van Sander?   rood haar
Wanneer komt een recessief gen tot uiting in het fenotype?
Alleen als er GEEN dominant gen aanwezig is
rood haar
rood haar

Slide 20 - Slide

Sander heeft twee genen die hetzelfde zijn: rood/rood.
Dit noemen we:
HOMOZYGOOT
(denk aan homoseksueel. Een homoseksueel stel, dat zijn twee mannen of twee vrouwen, dus allebei hetzelfde geslacht)
gen: rood haar
gen:
rood haar

Slide 21 - Slide

Vader heeft twee genen die verschillend zijn: donker/rood.
Dit noemen we:
HETEROZYGOOT
(denk aan heteroseksueel. Een heteroseksueel stel, dat is een man en een vrouw, dus allebei een ander geslacht)
gen: donker haar
gen:
rood haar

Slide 22 - Slide

va
                      vader                           moeder                     Sander                        zus

genotype   donker/rood             donker/rood             rood/rood              donker/donker
fenotype    donker                       donker                       rood                       donker

                       heterozygoot           heterozygoot           homozygoot        homozygoot
                                                                                                rood                        donker


Slide 23 - Slide

Een eenvoudigere schrijfmethode voor het genotype

dominante gen: hoofdletter
recessieve gen: kleine letter
Gebruik altijd de A of B
(Bijv: een grote C lijkt te veel op een kleine c)

Slide 24 - Slide

va
                      vader                           moeder                     Sander                        zus

genotype   Aa                                Aa                               aa                            AA
fenotype    donker                       donker                       rood                       donker

                       heterozygoot           heterozygoot           homozygoot        homozygoot
                                                                                                rood                        donker


Slide 25 - Slide

Maken
Blz. 85 opdr 3, 4, 5 en 6

Slide 26 - Slide

Uiterlijk voorspellen
We kruisen twee konijnen.
Hoe groot is de kans op een witte nakomeling?

Slide 27 - Slide

Slide 28 - Slide

Slide 29 - Slide

wit
zwart

Slide 30 - Slide

wit
aa

zwart
Aa

Slide 31 - Slide

wit
aa
altijd een a
zwart
Aa
A  of  a

Slide 32 - Slide

wit
aa
altijd een a
zwart
Aa
A  of  a
A
a
a              a

Slide 33 - Slide

wit
aa
altijd een a
zwart
Aa
A  of  a
A               Aa            Aa
a                aa            aa
a              a

Slide 34 - Slide

wit
aa
altijd een a
zwart
Aa
A  of  a
A               Aa            Aa
a                aa            aa
a              a
Aa = 50%            aa = 50 %

Slide 35 - Slide

wit
aa
altijd een a
zwart
Aa
A  of  a
A               Aa            Aa
a                aa            aa
a              a
Aa = 50%            aa = 50%
zwart = 50%       wit = 50%

Slide 36 - Slide

Nu zelf proberen
Van een bepaalde tulpensoort zijn er twee varianten: rood en wit. Het rode gen is dominant.
We kruisen twee rode heterozygote tulpen.
Hoe groot is de kans dat een nakomeling ook rood is?

Maak even een screenshot / foto

Slide 37 - Slide

Slide 38 - Slide

rood
Aa
A of a
rood
Aa
A  of  a
A
a
A              a

Slide 39 - Slide

rood
Aa
A of a
rood
Aa
A  of  a
A               AA            Aa
a                Aa            aa
A              a
AA = 25%        Aa = 50%     aa = 25%
rood = 75%       wit = 25%

Slide 40 - Slide

Nog eentje!
Stel: een cavia kan twee haarsoorten hebben
We kruisen nu twee langharige cavia's. Een heterozygoot mannetje en een homozygoot langharig vrouwtje. Hoe groot is dan de kans op een nakomeling met kort haar?
Maak weer een screenshot/foto

Slide 41 - Slide

Slide 42 - Slide

lang
AA
altijd een A
lang
Aa
A  of  a
A
a
A              A

Slide 43 - Slide

lang
AA
altijd een A
lang
Aa
A  of  a
A               AA            AA
a                Aa            Aa
A              A
AA = 50%            Aa = 50%

Slide 44 - Slide

lang
AA
altijd een A
lang
Aa
A  of  a
A               AA            AA
a                Aa            Aa
A              A
AA = 50%            Aa = 50%
lang = 100%       kort = 0%

Slide 45 - Slide

Maken
Opdracht 1 t/m 7 + 9 t/m 18 (werkboek B vanaf blz. 63)

Slide 46 - Slide

Slide 47 - Link

Blz 90
vraag 16

Slide 48 - Slide