einde der tijden

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Hoe redden we de wereld of is het einde in zicht??

Het is momenteel best spannend in de wereld. Er is strijd tussen landen, een klimaatproblematiek en een verschuiving van de machtsverdeling . Hoe moeten we hier mee omgaan? Zitten we in een vliegtuig zonder piloot of kunnen we nog invloed uitoefenen? Er zijn vanuit de IB (internationale betrekkingen) verschillende perspectieven om dit te bestuderen. Welke antwoorden geven deze ons? Ook gaan we kijken naar de rol van de NAVO.

Wie heeft de macht?

Wanneer spreek je van een staat?

1. een territorium

2. een bevolking

3. een regering

4. internationale erkenning

Ja kan niet zomaar handel drijven, bevolking kan niet reizen, maar het ingewikkeld. Bijvoorbeeld Taiwan en Palestina.  Palestijnen hebben voor sommige landen te reizen een israëlitisch paspoort nodig.

Nederland en de EU erkennen Palestina niet als staat. Sommige landen binnen de EU wel, zoals Zweden. 

De Veiligheidsraad

193 landen

138 lidstaten erkennen Palestina. Waarnemend niet-lidstaat sinds 2012. Mogen bij vergaderingen zijn, maar geen stemrecht.

VN Veiligheidsraad

 minimaal 9 stemmen én geen veto van een permanent lid zijn vereist.

Realisme

Liberalisme

Machavelli

Nationaal belang is overleven

Meedogenloosheid in het nastreven van eigenbelang

Wereld is gevaarlijk, maar biedt ook kansen

Wees als de leeuw en de vos!

Het volk rekent op leiderschap

Morgenthau

Menselijke natuur: eigen belang

Veiligheid is niet mogelijk voorbij de eigen staat

Verschil tussen private en publieke moraliteit

Opofferen van het kleine voor het grote

Schellling

Op zoek naar de wetenschap, kijkt niet naar waarden, maar naar handelen 

Vuurkracht effectief bij gebruik, maar ook bij niet gebruiken

Gemeenschappelijk belang, vermijden wederzijdse schaden

Speltheorie

Het kan vreemd klinken, maar een overwinning van Oekraïne op Rusland kan de dreiging van een kernaanval alleen maar groter maken.

Tom Sauer

UVT Antwerpen

“"Wij zijn slachtoffer van ons eigen technologische succes."”

Ulrich Beck

‘Nu ben ik de Dood, de Vernietiger van de Wereld’

Robert Oppenheimer

Industriële revolutie heeft externe effecten teweeggebracht die nauwelijks te beheersen zijn.

Globalisering (van ziektes, conflicten, terreur, economische crises etc)

Technologie (kernenergie, artificial intelligence,  fake news, genetische manipulatie etc)

Vervuiling (afname biodiversiteit, klimaatverandering, luchtvervuiling)

Risico’s die het samenleven als geheel kunnen ondermijnen

Normaal ongeluk

Perceptie: Voorkombaar - Exces - Verantwoordelijken!

Werkelijkheid: Normale ongelukken

Grote risico's, maar kleine tolerantie

- Hoogopgeleide, individualistische en zelfontplooiiende burger

- Sterk idee van maakbaarheid en autonomie

- Wil zelf iets van het leven maken, kan geen externe tegenslag accepteren

 

Paradox van de risicomaatschappij

De illusie van veiligheid als hoogste ideaal

- Rampen mogen niet gebeuren

- Oorzaken worden gezocht, verantwoordelijken worden aangewezen

- Nieuwe protocollen worden geschreven

- Slachtoffers eisen genoegdoening

Niet de verdeling van goods, maar van bads

Wereldwijd werken 160 miljoen kinderen als kindarbeider, waarvan miljoenen onder gevaarlijke omstandigheden.

Zygmunt Bauman

Er zit geen piloot meer achter het stuur....

De drijvende kracht is economisch gewin

Vooruitgang en orde!

Menselijke aspect ondergeschikt

Wasted lives

 'overtollige mensen'

Worden gecreëerd door een systeem dat gericht is op efficiëntie en winstmaximalisatie

Bauman bespreekt hoe moderne samenlevingen onbedoeld 'overtollige mensen' creëren. Deze 'wasted lives' zijn individuen die als onproductief worden gezien en buiten de dominante economische en sociale structuren vallen. Ze worden vaak gemarginaliseerd en als nutteloos beschouwd in een consumptiegerichte wereld.

Politiek niet bij machte de economische globale krachten in andere banen te leiden.

Macht heeft zich geglobaliseerd

Vloeibare samenleving:

“Een samenleving waarin de condities sneller veranderen dan de tijd die nodig is om gedrag te verankeren in gewoontes en routines”

Onzekerheid en angst

 De gewone mensen krijgen in de gaten dat de politiek geen adequate antwoorden meer heeft voor de globale problemen en komen zo in een toestand van onzekerheid en angst terecht. Deze angst uit zich onder andere in angst voor het vreemde en leidt op die manier zelfs tot racisme. De angst leidt ook tot het ontstaan van de zogenaamde gated communities. 

Wat hebben Wilders, Trump, Baudet, Farage etc met elkaar overeen? De wens naar oude stabiliteit!

Belang van eigen cultuur

Herwaardering van nationale staat

Verzet tegen losgeslagen ‘elite’

Verzet tegen nieuwe machtsverhoudingen?

Populisme als houvast???

Dilemma van collectieve actie

Als mensen/staten samenwerken om een collectief goed te realiseren, heet dat collectieve actie.

Soms kiezen mensen/staten er bewust voor om niet bij te dragen aan deze collectieve actie. 

Zo ontstaat het dilemma van collectieve actie.

Atlas uitleggen

Atlasquiz