H2.3 formuletaal

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

H2.3 formuletaal

instructie

in deze les

type atomen

molecuulformules

formules van stoffen noteren en aflezen

naamgeving van stoffen leren

molecuulmassa bepalen

massapercentage berekenen

typen atomen (pagina 210)

Er zijn 3 typen atomen:

metaal atomen

niet-metaal atomen

metalloïden

molecuulformules

Formules geven aan welke en hoeveel atomen er in een stof zitten

Molecuulformules

De systematische weergave van de aanwezige atoomsoorten

voorbeeld:

H₂O

CO₂

C₆H₁₂O₆

_{In molecuulformules staan indexen}

De index

Het kleine getalletje dat hangt aan het atoom

De index geeft aan hoeveel van het atoomsoort er zijn in het deeltje

Sleepvraag?

Welke molecuulformule hoort bij welke pictogram?

CH₄

CO₂

NH₃

HCl

De coëfficient geeft aan hoeveel deeltjes er zijn

uit hoeveel atomen bestaan

2 C₅H₁₂O₂

1. 3
2. 1
3. 19
4. 38

Uit hoeveel moleculen bestaat

12 CO₂ ?

1. 3
2. 1
3. 12
4. 2

Uit hoeveel atoomsoorten bestaan

3 HNO₃ ?

1. 3
2. 1
3. 4
4. 2

naamgeving van verbindingen

de naamgeving van verbindingen komt van de atoomsoorten in de verbinding en de indexen

zwaveldioxide

naamgeving

1. lees de molecuulformule met de indexen:

H₂C wordt tweewaterstoféénkoolstof

2. Vertaal de indexen naar telwoorden:

H₂C wordt Diwaterstofmonokoolstof

naamgeving uitzondering

1. Mono wordt niet genoemd bij het eerst atoom in de formule:

CO = koolstofmono-oxide dus niet monokoolstofmono-oxide

naamgeving uitzondering

2. O, S,Cl,F,I en Br op het einde krijgen een andere naam

CO = koolstofmono-oxide dus niet koolstofmonozuurstof

naamgeving uitzondering

3. Is er een metaalatoom in de molecuulformule?

Dan gebruiken we geen telwoorden:

Fe₂O₃ = ijzeroxide

CuS = kopersulfide

Naamgeving verbindingen

regels systematische naamgeving

1. benoem de atomen

2. zet de telwoorden voor de naam. Gebruik de indexen achter de atomen om het telwoord te bepalen

2+. Is er geen telwoord => mono- (uitzondering bij de eerste atoom)

3. eindigt het op een O,N,S,Cl,Br of F dan wordt het een andere "-ide" naam

systematische naamgeving

voorbeelden: 

SO₂

zwaveldioxide

Wat is de naam van de volgende verbindingen?

• H₆S
• NO₂
• H₂PO₄
• CaCl₂
• HCN

atoommassa

hoeveel de massa is van 1(-heid) atoom

eenheid is u of g/mol

vb:

één zuurstof atoom heeft een massa van 16,00 u

molecuulmassa

de massa van een deeltje

het is de som van alle atoommassa's

Wat is de atoommassa van koolstof

1. 12,0u
2. 6,0g
3. 6,0u
4. 12,0g

Wat is de atoommassa van Fosfor

1. 19,0u
2. 9,0u
3. 31,0u
4. 15,0u

Wat is de atoommassa van boor?

1. 9,0122 u
2. 10,81 u
3. 97,904 u
4. 137,33 u

Wat is de molecuulmassa van
Atoommassa C = 12,0 u
Atoommassa O = 16,0 u

CO₂

1. 28,0 u
2. 40,0 u
3. 44,0 u
4. 56,0 u

massapercentage

m%= massa één atoomsoort 

molecuulmassa

De massapercentage van zuurstof in water

water is H₂O (diwaterstofmono-oxide)

de atoommassa's zijn(H,O) : (1,008, 16,00)

de molecuulmassa = 18,02 u

De massapercentage van zuurstof is: 

16,00/18,02 *100%= 89%

Wat is het het massapercentage van waterstof in

H​2​​O

1. 11,2%
2. 50%
3. 200%
4. 25%

Wat is het massapercentage jood in calciumjodide

(CaI₂ )

1. 76,0%
2. 86,4%
3. Het juiste antwoord staat er niet tussen

Wat is het massapercentage Broom in Kaliumbromide(KBr)?

1. 119 %
2. 79,9 %
3. 67,4 %
4. 23,6 %

afsluiting

• formules
• systematische naamgeving
• atoommassa
• molecuulmassa
• massapercentage