Spelling 4.9 en 5.9. en Fictie 3.1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

H2d - woensdag 8 april

Lesdoel: theorie en oefenen met 

• Spelling 4.5 en 5.5
• Fictie 3.1

Hoe gaat het met Nederlands? Heb je tips of wensen? Of loopt alles gesmeerd?

Huishoudelijke mededelingen

1. Poëzieproject: even in de koelkast. Inleveren mag, dan krijg je een cijfer. Lukt dat niet, niks aan de hand.
2. Maak je huiswerk! Er lopen te veel mensen achter.
3. Er komt een toets over spelling H1-5. Hoe we dat gaan organiseren  horen jullie nog.
4. Boekopdracht: uitleg volgt. Eerst gaan we met fictie aan de slag. Hoeft pas na de vakantie af te zijn.

Spelling 4.5 - Tussenletter in samenstelling, p.165

Samenstelling: twee aan elkaar geplakte woorden waardoor een nieuw woord ontstaat

     aardbei + jam = aardbeienjam

Regel voor tussen-s:

1. Als je hem hoort, schrijf je hem op.

    verkeer + licht = verkeerslicht

2. Als tweede woord ook met -s of s-klank begint: verander tweede woord

    station + straat = stationstraat of stationsstraat? 

    station + plein = stationsplein DUS stationsstraat

Spelling 4.5 - Tussenletter in samenstelling, p.165

Tussen -(e)n als:

1. het om twee zelfstandige naamwoorden gaat

2. het eerste zelfstandige naamwoord alleen een meervoud op -en heeft

3. er een nieuw zelfstandig naamwoord ontstaat

kat + bak = kattenbak

rood + kool = rodekool (eerste woord is geen zelfstandig naamwoord)

tarwe + brood = tarwebrood (tarwe heeft geen meervoud)

reus + leuk = reuzeleuk (geen zelfstandig naamwoord, maar bijvoeglijk naamwoord)

groente + boer = groenteboer (groente heeft meervoud op -s EN op -n)

Let op: woorden met maan en zon altijd alleen een -e! (maneschijn, zonnesteek, enz.)

Leg uit: waarom is het spinnenweb,
maar spinnewiel?

Welk woord is GOED gespeld?

1. keuzenstress
2. huilenbalk
3. apentrots
4. rattengif

Welk woord is FOUT gespeld?

1. stadsreiniging
2. stadschouwburg
3. stadsbestuur
4. stadsplattegrond

Spelling 5.5 - Weglatingsstreepje, p.206

Als een deel van een samengesteld woord wordt herhaald, kun je het vervangen door een weglatingsstreepje.

       binnen- en buitenland

       chocoladetaart en -reep

       radio-, televisie- en internetprogramma's

Maar let op: jonge en oude kaas zonder streepje! Je laat hier namelijk een heel woord weg, niet alleen een deel.

 

Spelling 5.5 - Koppelteken, p.207

1. Samenstelling die verkeerd gelezen kunnen worden: mee-eten

2. Aardrijkskundige namen: Noord- Amerika

3. Samenstellingen met cijfers, letters en andere tekens: %-teken

4. Dubbele achternamen: mevrouw De Laat-de Vroeg

5. Functie, rang of titel: minister-president

6. Samenstellingen met twee gelijkwaardige delen: woon-werkverkeer

7. Combinatie met niet-, non-, ex- en oud-: ex-vriend

Waarom schrijf je 'ruïne' met een trema en 'stage-uren' met een koppelteken?

Wat is GOED gespeld?

1. aardbeien en abrikozenjam
2. aardbeien-en-abrikozenjam
3. aardbeien en -abrikozenjam
4. aardbeien- en abrikozenjam

Wat is GOED gespeld?

1. peper en zoutstel
2. peper-en-zoutstel
3. peper- en zoutstel
4. peper en -zoutstel

Wat is GOED gespeld?

1. 65-jarige
2. 65' jarige
3. 65 jarige

Welk woord is FOUT gespeld?

1. niet-sporter
2. nieuw-komer
3. non-stop
4. oud-collega

In hoeverre denk je dat je de theorie van hoofdstuk 4 en 5 beheerst?

1. Heel goed
2. Voldoende
3. Matig
4. Onvoldoende

3.1 Fictie

We lezen klassikaal het fragment op p.98/99: 

als jij aan de beurt bent, zet je je microfoon aan.

Huiswerk woensdag 15 april:

• Maak opdracht 3 en 5 in Talent
  
• Lees het fragment op pagina 101/102