4TL K4 Celbouw

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

K4 Celbouw

Indelen in 4 rijken

Organismen worden verdeeld in 4 rijken. Je ziet het verschil door te kijken naar de bouw van de cel!

Ieder organisme heeft:

cytoplasma

celmembraan

Bacterie

Meest opvallend: 

Geen celkern!

Wel celwand

Geen vacuole

Geen bladgroenkorrel

Altijd eencellig

geen celkern, maar losse chromosomen

celwand

cytoplasma

sommige bacteriën hebben een zweepstaart

Schimmel

Meest opvallend:

Lijkt op een plantencel, maar heeft geen bladgroenkorrel!

Wel 

Celwand

Vacuole

Celkern

Let op: kan eencellig (gist) of meercellig zijn (paddenstoel)

Dierlijke cel

een dierlijke cel heeft:

• wel celmembraan
  
• wel celkern
  
• wel cytoplasma
  
• geen celwand
  
• geen vacuole
  
• geen bladgroenkorrels
  

Plantaardige cel

Een plantaardige cel heeft:

• wel celmembraan
  
• wel celkern
  
• wel cytoplasma
  
• wel celwand
  
• wel vacuole
  
• wel bladgroenkorrels (fotosynthese)
  
• Zetmeelkorrels/kleurstofkorrels

- Kleurstofkorrels

- Bladgroenkorrels

- Zetmeelkorrels

Kleurstof- en zetmeelkorrels

Kleurstofkorrels:

• Bladgroenkorrels die van kleur kunnen veranderen (bij fruit/groente)

Zetmeelkorrels:

• Kleurloos
• Opslag van zetmeel (reservestof)

Bladgroenkorrels               Kleurstofkorrels                Zetmeelkorrels

Bladgroenkorrels

Kleurstofkorrels

Zetmeelkorrels

Plastiden

Bladgroenkorrels (fotosynthese)

Kleurstofkorrels (aantrekkelijk/rijp)

Zetmeelkorrels (opslag)

Verschil plantencel / dierlijke cel

Zie jij de verschillen tussen de dierlijke cel en de plantaardige cel?

Controleer bij de vraagtekens!

Dit is een dierlijke cel.

Dit zie je omdat deze geen bladgroenkorrels, celwand en vacuole heeft

Dit is een plantaardige cel.

Dit zie je omdat je wel een celwand, vacuole en bladgroenkorrel kunt zien

Verschil plantencel / dierlijke cel

Kan je ook alle onderdelen benoemen?

Dit is echt noodzakelijk!

Dus lukt het nog niet helemaal, oefen het dan extra!

Dit is een dierlijke cel.

Dit zie je omdat deze geen bladgroenkorrels, celwand en vacuole heeft

Dit is een plantaardige cel.

Dit zie je omdat je wel een celwand, vacuole en bladgroenkorrel kunt ien

celkern

cytoplasma

celmembraan

celwand

vacuole

bladgroenkorrel

celkern

celmembraan

cytoplasma

Oefenen

Als je wilt oefenen met de bouw van de cel: klik HIER

Als je nog een keer uitleg wilt over de verschillen tussen cellen: klik HIER

Als je wilt oefenen met de verschillen tussen de cellen in de rijken, Klik HIER  of HIER

Welke 3 kenmerken gebruiken we om de 4 rijken te vinden?

1. Celplasma, celkern, bladgroenkorrels
2. Celwand, celkern, bladgroenkorrels
3. Celplasma, celwand, bladgroenkorrels
4. Celwand, bladgroenkorrels, vacuole

Welk onderdeel heeft een plantaardige cel dat een dierlijke cel niet heeft?

1. Celwand
2. Bladgroenkorrels
3. Vacuole
4. Cytoplasma

Wat is het voornaamste verschil tussen plantaardige en dierlijke cellen?

1. Plantaardige cellen hebben wel een celwand en dierlijke cellen niet
2. Dierlijke cellen hebben wel vacuoles en plantaardige cellen niet
3. Dierlijke cellen hebben wel bladgroenkorrels en plantaardige cellen niet
4. Plantaardige cellen hebben geen celkern en dierlijke cellen wel

Welke van de volgende kenmerken heeft een dierlijke cel niet?

1. Cytoplasma
2. Celwand
3. Celkern

Wat is het voornaamste verschil tussen schimmels en bacteriën?

1. Schimmels zijn altijd eencellig
2. Schimmels hebben geen celwand
3. Schimmels hebben een celkern
4. Schimmels hebben geen vacuole

Wat is het meest opvallende kenmerk van bacteriën?

1. Geen bladgroenkorrel
2. Geen celkern
3. Geen celwand
4. Geen vacuole

Welke plastiden zijn kleurloos?

1. Kleurstofkorrels
2. Zetmeelkorrels
3. Geen van beide
4. Bladgroenkorrels

Welke plastiden slaan zetmeel op als reservestof?

1. Bladgroenkorrels
2. Geen van beide
3. Kleurstofkorrels
4. Zetmeelkorrels

Welke plastiden zijn verantwoordelijk voor fotosynthese?

1. Zetmeelkorrels
2. Geen van beide
3. Bladgroenkorrels
4. Kleurstofkorrels

Deze afbeelding is een foto van coccen. Coccen zijn eencellige organismen zonder kern. Tot welke van de vier rijken behoren coccen?

1. Bacterien
2. Schimmels
3. Planten
4. Dieren

Schimmel

Bacterie

Plantaardige cel

Dierlijke cel

Plantencel

Dierlijke cel

schimmel

Bacterie

celwand 

celkern

(bladgroen) korrel

celmembraan

vacuole

Zijn dit cellen van een plant, dier, schimmel of bacterie

Celkern

Vacuole

Bladgroenkorrel

Cytoplasma

Celmembraan

Celwand

Fusariumschimmels kunnen bij planten ziekten veroorzaken. Ze dringen via jonge wortels de plant binnen en groeien verder in de houtvaten. Tanja bekijkt door een microscoop een stukje wortel van een plant die ziek is door zo’n schimmel. Ze ziet wortelcellen en schimmelcellen.,Heeft een wortelcel een celwand? En heeft een schimmelcel een celwand?

1. Geen van beide cellen heeft een celwand.
2. Alleen een wortelcel heeft een celwand.
3. Alleen een schimmelcel heeft een celwand.
4. Zowel een wortelcel als een schimmelcel heeft een celwand.

Waterpest is net als veel andere planten opgebouwd uit cellen, organen en weefsels. Deze delen verschillen in grootte en bouw. Wat is de juiste volgorde als je deze delen van een plant rangschikt van klein naar groot? 

Sleep het goede antwoord naar V

cel - weefsel - orgaan 

cel - orgaan - weefsel 

orgaan - cel - weefsel 

orgaan - weefsel - cel 

weefsel - orgaan - cel 

bladgroenkorrel

celmembraan

celkern

vacuole

cytoplasma

celwand