1.1 De aardkorst beweegt 7-10 en 14-10-25

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

                §1.1 De aardkorst beweegt

  LESPROGRAMMA

Vandaag:

Start §1.1: De aardkorst beweegt

• Leerdoelen van de les
• De aardkorst, aardmantel en aardkern: wat zijn deze lagen?
• Hoe bewegen aardplaten en wat zijn de gevolgen?
• Maken opdrachten §1.1: De aardkorst beweegt.

1. Je weet hoe de aarde is opgebouwd.
2. Je begrijpt waarom aardkorstplaten bewegen.
3. Je kunt met een kaart van de aardplaten aangeven waar en hoe plooiingsgebergten ontstaan. 

Dit ga je vandaag leren:

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

Opbouw aarde:

1. aardkorst 
2. aardmantel
   
3. aardkern
   

De aardkorst

• Een dun schilletje vast gesteente
• 8-40 kilometer dik
• Planten, mensen en dieren leven op de aardkorst
  

De aardmantel

• Onder de aardkorst
• Vloeibaar, stroperig gesteente
  
• 2900 km dik
  

Pangea!

Opbreken Pangea

Mid Oceanische rug

Opstarten voorkennis:

 (welke 4 aardlagen, welke 2 aardplaten en welk proces stuurt tektoniek aan?) 

- Wie weet hoe de aarde is opgebouwd?

- Wat heb je bij stap 1 getekend en uitgezocht? 

- uitleggen dat je deze kennis, uit het filmpje nodig hebt om te snappen hoe vulkanen ontstaan 

Filmpje kijken:

- opbouw aarde

- verschillende korsten (oceanisch en continentaal)

- aardplaten 

- ontstaan vulkanen

- buitenste laag van de aarde

    - vast gesteente

    - 10-40 km dik

     - dun onder oceanen

     - dik onder gebergten

Aardkorst beweegt langzaam

    - laag eronder is stroperig

    - laag onder de aardkorst

    - heet gesteente

    - dicht onder de aardkorst: gesmolten, stroperig magma

- binnenste deel van de aard

- ijzer

- binnenkern: vast

- buitenkern: vloeibaar

Pangea - supercontinent 

Binnenland - heel droog - heet gesteente drukte tegen de onderkant - supercontinent valt uit een - tot kleine continenten 

Vorige les?

checken kennis

Waar horen de werelddelen? Sleep ze naar de juiste plek!

Europa

Europa

Oceanie (en Australie)

Oceanie

Afrika

Afrika

Azie

Azie

Zuid-Amerika

Zuid Amerika

Noord-Amerika

Noord Amerika

 De opbouw van de aarde

Sleep de lagen van de aarde naar het juiste vakje.

aardkorst

buitenkern

aardmantel

binnenkern

Wat is juist? De aarde van binnen naar buiten

1. aardkorst, aardmantel, aardkern
2. Karamel, staal, hout
3. aardkern, aardmantel, aardkorst
4. aardmantel, aardkorst, aardkern

Wat is een natuurlijke oorzaak van een aardbeving?

1. Twee botsende aardplaten
2. Vulkaan-uitbarsting
3. Gasboringen
4. Mijnbouw

Wat is de drijvende kracht achter platentektoniek?

1. stroming van magma
2. stroming van de zee
3. richting van de wind
4. stroming van de lava

aardkern

aardmantel

aardkorst

Hoe heette het supercontinent?

1. Micronesië
2. Pangea
3. Himalaya

Magma/lava is:

1. Gesmolten gesteente/metaal
2. Gesmolten aardkern
3. Afgebroken stukken aardkorst, maar dan koud
4. Rode Vloeibare/kneedbare rotzooi. Stinkt naar augurk

Als je een reis maakt vanaf de aardkern naar de aardkern,dan wordt het steeds:

1. Heter
2. minder heet
3. Goedkoper om eten te bestellen (minder afstand voor de bezorger)
4. temperatuur blijft hetzelfde

Samen lezen 1.1 

 Het ontstaan van gebergte'

of

'De Alpen, een kreukelzone'

In de Alpen

Vragen + huiswerk

De binnenkern

• Vaste kern (ijzer)
• 5200-6370 km diep
• Ongeveer 5000 graden 
  

Buitenkern

• Vloeibaar metaal (nikkel en ijzer)
• 2900-5200 km diep
  

Stromingen in de mantel

Door het verschil in temperatuur tussen de lagen ontstaan er stromingen in de aardmantel.

De aardkorstplaten gaan 

bewegen --> er ontstaan bergen, vulkanen en aardbevingen

  Divergentie

Ontstaan Alpen

• Afrikaans continent verplaatst zich richting Europa.
   
• Zee wordt steeds smaller 
  
  
• Lagen gesteente worden samengeperst en worden omhoog geduwd 
  
  
• Plooiingsgebergte ontstaat: De Alpen

Gevolgen platentektoniek 

Aardplaten botsen en schuiven langs/over of uit elkaar. Gevolgen:  - vulkanisme  - aardbevingen  - tsunami's  en ontstaan van gebergten ( Alpen, Himalaya

Begrippen uit deze les:

• Aardkorst
• Aardmantel
• Aardkern
• Platen
• Platentektoniek 
• Supercontinent

Huiswerk Woensdag 16 oktober

1ha paragraaf 1.1 opdr. 1,2,4,5,6

Hier kun je nu al mee aan de slag :) !

1mh paragraaf 1.1 opdr. 1,2,3,4,5,6

  AAN DE SLAG!

Wat:

Hoe:

Hulp:

Tijd:

Niet af?

Klaar?

Maak opdracht 1 t/m 6 van  §1.1: De aardkorst beweegt op blz. 14 en 15.

Zelfstandig. 

Steek je vinger op, wij komen je helpen!

20 minuten

Dan is het huiswerk voor de volgende les.

Oefen de begrippen op blz. 50.

Aardbevingen door gaswinning

Aardbevingen in Nederland

    Aardbevingen in Nederland

Als platen van elkaar afdrijven

1. Vaak aardbevingen en met weinig kracht
2. Vaak aardbevingen met veel kracht
3. Niet vaak aardbevingen met weinig kracht
4. Niet vaak aardbevingen met veel kracht

Bij een aardbeving wordt.....

1. De spanning snel opgebouwd en beweegt vloeiend
2. De spanning langzaam opgebouwd en beweegt vloeiend
3. De spanning snel opgebouwd en beweegt schokkend
4. De spanning langzaam opgebouwd en beweegt schokkend

Waarom zal er in Nederland nooit een zware aardbeving zijn?

Plooiingsgebergte ontstaat door

1. Platen die boven op elkaar drukken
2. Platen die tegen elkaar geduwd worden en 'rimpelen'
3. Platen die uit elkaar getrokken worden

Hoe ontstaat volgens jou aardkorst ? En hoe 'verdwijnt' het?

Hoog in de alpen (bergen)zitten fossielen van zeedieren

1. klopt
2. klopt niet