Thema 5 - Basisstof 3

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Welkom bij biologie

Wat is biologie?

Lesvragen :

• Ik weet welke manier van uitleg volgen het beste bij mij past (luisteren, lezen, klassikaal of individueel)
• Er zijn twee type gewrichten..
  
• Een gewricht is als volgt opgebouwd...

Programma:

• Terugkoppeling SO skelet 
  
• Herhaling basisstof 1-2
  
• Theorie basisstof 3
• Verwerking

Check in?

1. groene smiley
2. oranje smiley
3. rode smiley

Terugblik 

ledematen= armen en benen

Romp

Bekkengordel

Bekkengordel/ het bekken:

heupbeenderen en het heiligbeen

Schoudergordel:

schouderbladen en sleutelbeenderen

Schedel

botten in het hoofd, dit noemen we ook schedelbeenderen

Wervelkolom

hierdoor wordt je hoofd gedragen loopt door tot het staartbeen

Borstkas

De borstwervels, de ribben en het borstbeen.

Je borstkas beschermt belangrijke organen zoals het hart en de longen.

Functies van het skelet

• Stevigheid:
  zonder skelet zak je in elkaar
• Beweging:
  beenderen zijn met elkaar verbonden zodat je kan bewegen
• Bescherming:
  Je skelet beschermt organen. Je borstkas beschermt de longen en het hart. De schedelbeenderen beschermen de hersenen
• Vorm:
  Het skelet geeft vorm aan je lichaam

4.1 Het skelet

Beweging

Kraakbeen:

-zorgt ervoor dat de botten niet over elkaar heen schuiven

-ook op plaatsen die stevig en soepel moeten zijn, zoals je neus en je oorschelp

Botten en beenderen

Botten worden ook beenderen genoemd.

Botten bestaan uit twee stoffen: kalkstof en lijmstof. 

Kalk zorgt voor de stevigheid van bord (net als een schoolbord krijtje).

Lijmstof zorgt voor de buigzaamheid van het bot.

Baby's en kleine kinderen hebben meer lijmstof dan kalkstof, daarom zijn ze zo flexibel. Als je ouder wordt, verandert deze samenstelling; ouderen hebben meer kalkstof dan lijmstof. Hierdoor breken zij sneller een bot dan kinderen.

4.2 Botten

Gewrichten

Opbouw van het skelet door beenverbindingen (bekijk de video)

Een gewricht is een verbinding tussen twee botten. Door een gewricht kunnen de botten gemakkelijk bewegen

4.3 Gewrichten

Uit welke delen bestaat het skelet?

1. hoofd en ledematen en armen
2. romp, ledematen en armen en benen
3. hoofd, romp, ledematen
4. hoofd,romp, ledematen en armen en benen

Schedelbeenderen

Dijbeen

Opperarmbeen

Schouderblad

Rib

Heupbeen

Staartbeen

Kuitbeen

middenvoetsbeentjes

Knieschijf

Kraakbeen is harder dan been (bot)

1. Juist
2. Onjuist

Er is een foto van Dominique haar arm gemaakt.

Sleep naar de botten die je ziet op de röntgenfoto:

Extra hulpje, het skelet

Spaakbeen

Opperarmbeen

Ellepijp

middenhands

beentjes

handwortel

beentjes

vingerkootjes

De botten van een pasgeboren baby bestaan voornamelijk uit lijmstof

1. Juist
2. Onjuist

Van twee varkens wordt bepaald hoeveel lijmstof een rib bevat. De rib van varken P blijkt veel meer lijmstof te bevatten dan de rib van varken Q. Hieruit blijkt dat varken P ouder is dan varken Q.

1. Juist
2. Onjuist

Botverbindingen 

Manieren waarop botten met elkaar verbonden kunnen zijn:

Theorie basisstof 3

Opbouw van het skelet door beenverbindingen (bekijk de video)

Een gewricht is een verbinding tussen twee botten. Door een gewricht kunnen de botten gemakkelijk bewegen

Gewricht kapsel en kapselbanden

Om het gewricht heen zit een stevig vlies. Dit vlies heet gewrichtskapsel. Het gewrichtskapsel houdt de botten bij elkaar. Het gewrichtskapsel maakt ook het gewrichtssmeer.

Om het gewricht zitten kapselbanden. De kapselbanden zijn een extra versteviging. Ze helpen mee om de botten op hun plaats te houden

Gewricht kogel en kom

Het uiteinde van één bot is bol. Dit heet de gewrichtskogel. Het uiteinde van het andere bot is hol. Dit heet de gewrichtskom.

Verwerking

Maak op biologie online (4.3) opdracht 1-3-4-5

Klaar leren:

Het skelet

• Oefen met rontgen foto's
• Digitaal oefenen skelet
  

Extra leren:

• Biologie pagina

Klaar:
Leren met video's 

• Uitleg het skelet
• interactieve plaat (bepaal zelf de route door je lichaam)
• Uitleg gewrichten

Alles af?

• Basisstof 4.1:    1 t/m 7
  
• Basisstof 4.2:    2-3-6