Grammatica woordsoorten leerjaar 2 (H1)

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-3

Welkom

Lesdoel:

Aan het eind van deze les ken de je verschillende woordsoorten en kun je ze benoemen.

Grammatica

Zinsdelen (pv, od, wwg, lv, mv en bwb).

Woordsoorten: elk woord apart benoemen!

Voorbeeld:

Mark loopt naar school

 od,     pv/wwg,        bwb

Mark loopt naar school
znw,   ww,    vz,     znw

Woordsoorten van a tot z

Leerjaar 2

Woordsoorten die je moet kennen:

• lidwoorden
  
• werkwoorden
• zelfstandige naamwoorden + eigennaam
  
• voorzetsel
• bijvoeglijk naamwoord
• bijwoord
• voornaamwoorden: aanwijzend, vragend
  

Lidwoord (lw)

Het Nederlands kent drie lidwoorden (lw): de, het, een

Het zelfstandig naamwoord (zn)

Zelfstandig naamwoorden zijn woorden waar je een lidwoord voor kunt zetten.

Znw is een naam voor een mens, dier, plant, ding of gevoel.

ZN deel 2

Ook eigennamen (Caro, Frankrijk, de Mont Blanc, de Amstel) zijn zelfstandige naamwoorden.

Werkwoord (ww)

Een werkwoord is iets wat je doet of iets dat gebeurt.

Bijv. fietsen (kun je doen) of regenen (iets dat gebeurt).

Onthoud: een ww kun je vervoegen, dat betekent dat het verandert als je er ik, hij, wij voor zet.

Fietsen: ik fiets - hij fietst - wij fietsen

Regenen: het regent

Als je de tijd van een zin verandert, verandert het ww.

Ik fiets naar school. / Ik fietste naar school. ww=fiets, want dat verandert.

Het voorzetsel (vz)

Een voorzetsel is een woord dat je niet kunt veranderen. Het is dus altijd hetzelfde, of het nu voor een zn in enkel- of in meervoud staat.

Je kunt een vz voor een zelfstandig naamwoord zetten:

De vogel vloog tegen het raam.

Het bijvoeglijk naamwoord (bn)

Een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over een  zelfstandig naamwoord. Het geeft een eigenschap, kenmerk of toestand aan van een zelfstandig naamwoord. Vaak staan ze voor het zn waar ze bij horen, maar niet altijd!

Voorbeelden:

de rode auto -->  rode zegt iets over auto en is dus bn.

de auto is rood --> rood zegt auto en is dus bn.

Het bijwoord (bw)

Een bijwoord zegt iets over hoe, wanneer, waar iets gebeurt. Een bijwoord kan iets zeggen over alle andere woordsoorten BEHALVE over een zn (want dat doet het bn al).


Als zinsdeel is het bijwoord in zijn eentje een bijwoordelijke bepaling.

Het aanwijzend voornaamwoord (aanw.vnw.)

Het woord zegt het al; het aanwijzend voornaamwoord wijst (bijna) letterlijk iets of iemand aan.

Kijk hier voor voorbeelden.

Deze, die, dit, dat, zulk(e), zo'n, dergelijk(e), dezelfde, hetzelfde, zelf)

Het vragend voornaamwoord (vr.vnw)

Het vragend voornaamwoord verwijst naar personen of dingen die ergens naar 'vragen'.

De vragende voornaamwoorden zijn: wie, wiens, wat, wat voor (een), welk en welke

Voorbeelden

Wat is geen lidwoord?

1. de
2. een
3. nu
4. het

Benoem de woordsoorten:
Woordsoorten zijn lastig.

'Woordsoorten' is

1. zn
2. ww
3. bn
4. lw

Benoem de woordsoorten:
Woordsoorten zijn lastig.

'lastig' is

1. zn
2. ww
3. bn
4. lw

Benoem de woordsoorten:
Wie heeft de mooiste prijs gewonnen?
prijs is ..

1. vz
2. zn
3. bn
4. lw

Hoe noem je de volgende woordsoorten?

in, op, onder, door

1. lidwoorden
2. voorzetsels
3. telwoorden
4. aanwijzende voornaamwoorden

Benoem de woordsoorten:
Wie heeft de mooiste prijs gewonnen?
gewonnen is ..

1. vz
2. zn
3. ww
4. lw

Welk woord is een bijvoeglijk naamwoord?
'Judith trok een vragend gezicht.'

1. vragend
2. trok
3. gezicht
4. Judith

Benoem de woordsoorten:
Wie heeft de mooiste prijs gewonnen?
heeft is ..

1. ww
2. zn
3. bn
4. vz

Wat is het vragend voornaamwoord?

1. het
2. is
3. wat
4. vragend

1. aanwijzend vnw
2. vragend vnw
3. onbepaald vnw

1. aanwijzend vnw
2. vragend vnw
3. onbepaald vnw

Wat is géén vragend voornaamwoord?

1. Wie
2. Hoe
3. Wat
4. Welk