9.3: voelen, ruiken en proeven

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 9: Zintuigen

Wat gaan we vandaag doen?

Herhalen

Uitleg basisstof 9.3 (10 min.)

Aan het werk

1

2

3

4

5

In de zintuigcellen ontstaan impulsen

De impuls wordt door zenuwen naar de hersenen geleid

De hersenen verwerken de impulsen van alle zintuigen

Je wordt je bewust van wat je waarneemt

Een prikkel komt via het zintuig in de zintuigcel terecht

Reukzintuig

Neusholte

Huig

Tong

Keelholte

Het oog: zet onderdelen op de juiste plaats

netvlies

Harde oogvlies

oogzenuw

lens

Oogspier

Hoornvlies

Zet het onderdeel van je oor bij het juiste nummer:

3

4

10

2

7

11

12

oorschelp

trommelvlies

slakkenhuis

gehoorbeentjes

gehoorzenuw

gehoorgang

buis van eustachius

Leerdoelen

-Je kunt aangeven waar de zintuigen in je huid liggen en op welke prikkels deze zintuigen reageren.

-Je kunt aangeven waar het reukzintuig en smaakzintuig ligt en op welke prikkel(s) dit zintuig reageert.

Tip: maak onder de les aantekeningen

Voelen

tastzintuig:  je kunt lichte aanraking voelen

drukzintuig:  je voelt druk als er hard op de huid wordt geduwd

koude zintuig: reageert wanneer je huid in aanraking komt met iets wat kouder is dan je huid

warmtezintuig: reageert wanneer je huid in aanraking komt met iets wat warmer is dan je huid

pijnpunt (pijnzintuig): Losse uiteinden van zenuwen

Ruiken

-reukzintuig reageert op de prikken: geur

-geur wordt opgevangen door de

reukharen in het neusslijmvlies

-reukharen zitten vast aan

zintuigcellen

Proeven

-Smaakpapillen (kleine bultjes)

-Aan de zijkant van smaakpapillen --> smaakknopjes

-5 verschillende smaakknopjes: zoet, zout, zuur, bitter en umami (hartig)

-Andere smaken --> reukzintuig

Waarnemingen omschrijven

 Omschrijven zoals de feiten zijn (zonder je mening te geven) = objectief.  Bijv. ‘Suiker is zoet’.

Beschrijven met een mening noem je subjectief. Bijv. ‘Een frietje ruikt lekker’. 

Bij practica moet je waarnemingen meestal objectief beschrijven. Je telt bijvoorbeeld het aantal luchtbelletjes of je meet de reactietijd. Bij waarnemingen van zintuigen kan dat niet altijd. Dat komt doordat deze waarnemingen beïnvloed worden door de omstandigheden. Of iets voor jou warm of koud voelt, hangt bijvoorbeeld af van de ruimte waarin je hiervoor was, van de kleding die je draagt en of je moe bent of niet.

Aan het (huis)werk

Lees blz. 202 t/m 212

Maak basisstof 9.3: opdr. 1 + 2 + 5 + 6

Maak test jezelf 9.1 + 9.2

Oefen:

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Oog/oog.htm

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Oor/oor.htm