Hst 4 Nederland is een rechtsstaat

H4 Nederland is een rechtsstaat
Leerdoelen:

  • Wat is een rechtsstaat?
  • Hoe wordt de macht  van de overheid beperkt?
  • Wat zijn de problemen van onze rechtsstaat? 
1 / 16
next
Slide 1: Slide
MaatschappijleerMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 4

This lesson contains 16 slides, with text slides and 2 videos.

Items in this lesson

H4 Nederland is een rechtsstaat
Leerdoelen:

  • Wat is een rechtsstaat?
  • Hoe wordt de macht  van de overheid beperkt?
  • Wat zijn de problemen van onze rechtsstaat? 

Slide 1 - Slide

 Wat is een rechtsstaat
Een rechtsstaat is een land waar de rechten en plichten van burgers en de overheid in de wet zijn vastgelegd.
  • De overheid mag optreden als jij de wet overtreed = rechtshandhaving.
  • Burgers worden beschermd tegen willekeur en te grote overheidsmacht = rechtsbescherming.

Slide 2 - Slide

Kenmerken van de rechtsstaat:
1. Er is een grondwet

2. De burgers hebben grondrechten (zoals Artikel 1)

3. De overheid moet zich ook aan de wet houden
- er is rechtszekerheid (je weet wat voor straf je krijgt)
- rechtsgelijkheid (iedereen wordt hetzelfde behandeld)
- Legaliteitsbeginsel: handeling overheid gebaseerd op wet

4. Er zijn onafhankelijke rechters 
5. Het land is een democratie (het volk heeft de macht)

Slide 3 - Slide

Trias politica - scheiding der machten


  1. Wetgevende macht (wetten maken)
  2. Uitvoerende macht (dagelijks bestuur)
  3. Rechterllijke macht (rechtspraak)


  • Bedacht tijdens de Franse 
     Revolutie 

  • "Scheiding der drie machten":

 

Om machtsmisbruik te voorkomen

Slide 4 - Slide

Trias Politica
(Driemachtenleer)











Slide 5 - Slide

Trias Politica 
De politieke macht is in 3 delen gescheiden 
wetgevende macht
uitvoerende macht 
rechterlijke macht 
wie
ministers en parlement
ministers en ambtenaren
rechters
wat
stellen vast aan welke wetten burgers en overheid zich moeten houden 
zorgen dat wetten goed worden uitgevoerd
beoordelen of burgers en overheid zich aan de wet houden en oordeelt in conflicten
uitleg

Slide 6 - Slide

Wetgevende macht
  • Regering en parlement maken wetten waar iedereen zich aan moeten houden
  • De  Gemeenetraad kan op lokaal niveau regels opstellen.

Slide 7 - Slide

De uitvoerende macht
De uitvoerende macht zorgt ervoor dat wetten worden uitgevoerd en nageleefd. De ministers zijn hiervoor verantwoordelijk

Het Openbaar Ministerie (OM) en de politie werken samen met de minister van Veiligheid en Justitie om strafbare feiten op te sporen en te vervolgen.
vervolgen
een verdachte voor de rechter brengen.

Slide 8 - Slide

Rechterlijke macht
Beoordelen of wetten goed worden nageleefd.

Rechters zijn onafhankelijk en onpartijdig. 

Overheid moet zich ook aan de wet houden.

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Video

Slide 11 - Video

Knelpunten van de rechtsstaat
-Veiligheid versus privacy (ook wel: rechtsbescherming versus rechtshandhaving)

-Ongelijke behandeling (klassenjustitie, vooroordelen/ etnisch profileren, grotere pakkans, discriminatie, gebrek aan kennis en door verschil in inkomen, opleiding, scholing en cultuur)

- Botsende grondrechten (vb. vrijheid van meningsuiting)

Slide 12 - Slide

Ongelijke behandeling:
1. Door verschillen in inkomen, opleiding, scholing en cultuur. Mensen uit een hoger sociaal milieu kennen hun rechten vaak beter en begrijpen de juridische taal beter. Ook kunnen ze betere advocaten betalen. (rechtsbijstand).
2. Politie, officieren van justitie en rechters hebben soms vooroordelen. Zij verwachten dat bepaald crimineel gedrag voorkomt bij mensen uit bepaalde sociale milieus of etnische groepen.

Slide 13 - Slide

Ongelijke behandeling: 
3. Criminele jongeren met een migratie achtergrond worden naar verhouding harder gestraft voor hetzelfde delict dan criminele jongeren zonder migratie achtergrond. 
4. Grotere pakkans voor mensen uit lagere milieus en met een bepaalde migratie-achtergrond. Bijvoorbeeld winkeldiefstal i.v.m. fraude.
5. Gebrek aan kennis over de achtergrond van jongeren. Is het stoer gedrag van jongeren of crimineel gedrag?

Slide 14 - Slide

Botsende grondrechten 
Vrijheid van meningsuiting (artikel 7 grondwet) kan botsen met verbod op discriminatie (artikel 1).  

Mag een politieke partij racistische standpunten uiten? Mag een cartoonist een grap maken over de profeet Mohammed?

Slide 15 - Slide

Aan de slag! 


 H3 Oorzaken van criminaliteit 

opdrachten 
timer
15:00

Slide 16 - Slide