Module 6 - Hoofdstuk 2 | ondersteunen van de cliënt in de groep

• Communicatie
• MBO
• Studiejaar 1

Ondersteunen van de cliënt in de groep

Les 1

Terugblik Hoofdstuk 1

Instructie Hoofdstuk 2 deel 1

Zelfstandig werken

Noem een reden waarom het voor mensen belangrijk is om onderdeel te zijn van een groep

Een groep die zich kenmerkt door taakgerichtheid en zakelijke afspraken is een ...

1. Een primaire groep
2. Een secundaire groep

Een formele groep is een...

1. Groep mensen waarbij een aantal zaken vastliggen
2. Groep waarbij er vrijwel niets vastligt en weinig afspraken zijn gemaakt

Een groep die bestaat uit groepsleden met veel individuele verschillen is een ...

1. Homogene groep
2. Heterogene groep

Leg uit waarom en wanneer groepsdoelen en individuele doelen kunnen botsen

Wat zijn groepsnormen?

Welke fase uit de groepsontwikkeling hoort hierbij?

Iedereen is minder met zichzelf bezig, rollen zijn helder, groepsgevoel groeit

1. Kennismakingsfase
2. Conflictfase
3. Acceptatiefase
4. Uitvoerfase

Welke fase uit de groepsontwikkeling hoort hierbij?

In deze fase mag iedereen zichzelf laten zien zodat rollen
duidelijk worden.

1. Kennismakingsfase
2. Conflictfase
3. Acceptatiefase
4. Uitvoerfase

Leerdoelen module 6 - Hoofdstuk 2

• Je kunt uitleggen wat de kenmerken zijn van een goed functionerende groep.
• Je kunt uitleggen wat het belang is van een goed functionerende groep.
• Je kunt uitleggen wat de rol van de (persoonlijk) begeleider is in het ondersteunen van groepen.
• Je kunt uitleggen waarom het belangrijk is om zicht te hebben op de groepsdynamiek.
• Je kunt benoemen wat de belangrijkste aandachtspunten zijn bij het ondersteunen van groepen.
• Je kunt benoemen wat de meest voorkomende valkuilen zijn bij het ondersteunen van groepen.
• Je kunt enkele voorbeelden noemen van werkvormen die geschikt zijn voor het werken met cliënten in groepen.

Welk kenmerk heeft een slecht functionerende groep?

Welk kenmerk heeft een goed functionerende groep?

Slecht functionerende groep

Geen duidelijke structuur

Groepsleden voelen zich onveilig om zich uit te spreken

Er zijn geregeld conflicten;

Samenwerking lastig verloopt doordat Groepsleden voelen zich niet verantwoordelijk

Er wordt gepest in de groep en er is weinig acceptatie en tolerantie

Geen veiligheid!

Goed functionerende groepen

We spreken hiervan als: 

• er een duidelijke structuur is, waarbij iedereen zich prettig voelt;
  
• iedereen op de hoogte is van de doelstellingen van de groep en erachter staat;
  
• groepsleden het eens zijn met de formele en informele regels voor gedrag;
  
• persoonlijke wensen, verwachtingen en eigenschappen van de verschillende groepsleden bekend zijn en geaccepteerd worden;
  
• groepsleden tevreden zijn over de hoeveelheid inspraak die ze hebben in de dagelijkse gang van zaken;
  
• groepsleden zich kunnen vinden in de rol- en invloedsverdeling in de groep;
  
• er sprake is van een bepaald onderling vertrouwen;
  
• er een open communicatie is tussen de groepsleden.

Hoe kan jij een groep ondersteunen die niet goed functioneert?

Opdracht

Beschrijf drie verschillende groepen waarin jij functioneert (denk aan gezin, werk, vrienden, stage, school) en beschrijf per groep of er sprake is van een goed functionerende of een slecht functionerende groep en leg uit.

10 min - daarna klassikaal bespreken

Zelfstandig werken

1. Digitale leeromgeving: licentie 'communicatie en ondersteunen'

  

Module 6 - Hoofdstuk 2 -     Opdracht 1 t/m 5

Les 2

Terugblik module 6, hoofdstuk 2 deel 1

Instructie module 6, hoofdstuk 2 deel 2

Opdracht

Zelfstandig werken

Leerdoelen module 6 - Hoofdstuk 2

• Je kunt uitleggen wat de kenmerken zijn van een goed functionerende groep.
  
• Je kunt uitleggen wat het belang is van een goed functionerende groep.
  
• Je kunt uitleggen wat de rol van de (persoonlijk) begeleider is in het ondersteunen van groepen.
  
• Je kunt uitleggen waarom het belangrijk is om zicht te hebben op de groepsdynamiek.
  
• Je kunt benoemen wat de belangrijkste aandachtspunten zijn bij het ondersteunen van groepen.
  
• Je kunt benoemen wat de meest voorkomende valkuilen zijn bij het ondersteunen van groepen.
  
• Je kunt enkele voorbeelden noemen van werkvormen die geschikt zijn voor het werken met cliënten in groepen.

Ondersteunen van groepen

Tijdens het ondersteunen van groepen is het van belang om;

• te zorgen voor een goede sfeer (leefklimaat)
• interactie te stimuleren
• betrokkenheid te stimuleren
• individuele aandacht te geven (iedereen evenveel of niet?)
• om te kunnen gaan met conflicten
• om te gaan met conformisme

Omgaan met conformisme

= ieder lid van een groep zich probeert aan te passen en te houden aan de ongeschreven regels van een groep.

De groepsleden houden zich aan deze groepsregels, ook al staan die regels niet op papier. De groep oefent druk uit op individuele groepsleden, zodat ook die zich aan deze ongeschreven regels houden.

Welke ongeschreven regels ken jij vanuit de groepen waarin jij zit?

Waar let je op als je voor het eerst een groep gaat begeleiden?

Valkuilen bij het ondersteunen van groepen

• Te weinig oog voor gelijkwaardigheid
  
• Teveel verantwoordelijkheid nemen
  
• Te graag aardig gevonden willen worden
  
• Teveel gericht op één persoon
  
• Te weinig aandacht voor non-verbaal gedrag

Werkvormen voor het ondersteunen van groepen

1.  Groepsregels formuleren;
   
2.  Sfeer verhogen;
   
3.  Nader kennismaken;
   
4.  Groepsrol onderzoeken.

Waarom kan het helpen om groepsregels op te stellen?

Opdracht Casus

Je schrijft (in tweetallen) een casus over een groep die je tegen zou kunnen komen in de MZ (woonbegeleiding, dagbesteding, speciaal onderwijs, zorgboerderijen, etc.). 

1. Je beschrijft de omgeving van deze groep (wonen, dagbesteding, onderwijs, zorgboerderij, etc.)

2. Je beschrijft minimaal 4 cliënten uit deze groep (leeftijd, gender, problematiek). 

3. Je beschrijft hoe lang de groep al bij elkaar is, de kenmerken van de groep (H1) 

4. Je beschrijft in welke fase van de groepsontwikkeling de groep zit (H1). 

5. Tot slot verzin je met je groep een probleem waar deze groep tegenaan loopt.

Totaal (minimaal half A4, maximaal heel A4).

Vervolgens worden in de volgende les de casussen uitgewisseld en ga jij een plan van aanpak bedenken voor een groep van je klasgenoten. 

Praktijksituatie maken

Zelfstandig werken

Digitale leeromgeving: licentie 'communicatie en ondersteunen'

Module 6 - Hoofdstuk 2 - Opdracht 6 t/m 13

Praktijksituatie module 6: meneer Jacobs