PDO 2-2-2022

• Mens & Maatschappij
• Basisschool
• Groep 1

PDO Kleuters

2-2-2023

Mondelinge taal

Inhoud

• Groepsdoorbrekend spelen kleutergroepen
• Mondelinge taal inventarisatie Nieuwe taalplan
• Mondelinge taal verdieping routines
• Uitwisseling

Groepsdoorbrekend spelen

Visie:

- Positieve effecten van spelen op de ontwikkeling van jonge kinderen

- Rol van de leerkracht

Algemeen doel van groepsdoorbrekend spelen:

‘Leerlingen versterken hun sociaal-emotionele vaardigheden, zelfredzaamheid en communicatieve redzaamheid door buiten hun ‘veilige en vertrouwde’ omgeving te spelen met andere leerlingen en bij een andere leerkracht’.

 

Afspraken groepsdoorbrekend spelen

- één vast moment in de week waarbij 2 groepen geclusterd worden. (Roermond, 3 groepen)

- Afstemming van lesroosters 

- Duur 45 - 60 minuten

- Wisselen van activiteit

- Focus op het verbreden van de wereld, sociaal-emotionele vaardigheden, zelfredzaamheid en communicatieve redzaamheid.

- Keuzebord wordt in overleg tussen leerkrachten (mogelijk logopedisten) samen afgestemd

- Activiteiten zijn passend binnen het betreffende thema. --> voornamelijk hoekenwerk.

- Observaties kunnen geregistreerd worden middels de optie: www.m.digikeuzebord.nl 

Verdeling groepen

Bord 1: Roermond	K1a-R, K2a-R, K2b-R
Bord 2	K1a, K1b
Bord 3	K1/2a, K2a
Bord 4	K2b, K2d
Bord 5	K2c, K2e
Bord 6	T1, T2
Bord 7	K1/2b-M, K2f-M

Inventarisatie nieuwe taalplan

• Verschillende gespreksvormen zijn nog niet herkenbaar en duidelijk
• Meer diepgang is nodig om eigen vaardigheden te verbeteren
• Routines soms nog onbewust ingezet
• Onvoldoende communicatieve vaardigheden om een 'echt' uitwisselingsgesprek te voeren
• Leerlijn mondelinge taal is nog onduidelijk
• Hoe stimuleren van het 'actieve denken' bij kinderen? Actief denken wordt nu maar af en toe ingezet.

Ideeën aanpak nav Inventarisatie Mondelinge taal 

• Nieuwe collega's informeren
• Bewustwording/ Het wordt misschien wel gedaan, maar onbewust
• Uitwisselen van werkvormen waarin kinderen gestimuleerd worden om met elkaar te communiceren.
• Meer ondersteuning hoe de doelen mondelinge taal ingepast kunnen worden binnen lesactiviteiten.
• Ideeën hoe kinderen uitgedaagd worden om actief te denken.
• Oefenen, trainen, feedback/video interactief om als professional te ontwikkelen.
• Bewust zijn van de beurtruimte die leerlingen nodig hebben (zelf niet te snel door willen gaan)
• Verdieping DGM

Uitkomsten uitwisseling PDO

• Visualisatie (praatplaten, plaatjes, concreetmateriaal, spelscripts)
• Houd het klein en overzichtelijk
• Vervolg geven aan gespreksactiviteiten. Consolideren! Handelen/ spelen
• Differentiatie/ op maat
• Kleine groepjes
• Mindmap: laten groeien samen met de kinderen tijdens een thema
• Balans zoeken tussen doelen leerkracht en inbreng kinderen
• Naar leerlingen het concrete doel benoemen van de gespreksactiviteit
• Woordenschat voorafgaand aan het gesprek bepalen
• Waar wil je heen in het gesprek.
• Tijd nemen tijd geven
• Spel: veel interactie-momenten
• Veel afstemmen

vervolg

• Heel veel afstemmen
• Hulpmiddelen: knuffel
• gespreksregels belangrijk:

 - aankijken

- beurtgedrag

- interesse in de ander

- luisteren

- in waarde laten

• gebarenondersteuning
• Het goed terug geven van taal
• Pauze-momenten--> waardevolle gespreksmomentjes
• aansluiten bij belevingswereld
• gouden momenten gebruiken voor ingang gesprek
• Actieve houding stimuleren/ door probleempjes in te brengen. Kinderen mee te laten denken

cluster 2

CR

Spraak

Taal

Expressief

Passief

grammatica

pragmatiek

woordenschat

Uitwisselingsgesprek

Tussendoelen deelnemen aan gesprekken

• Kinderen nemen actief deel aan gesprekken in kleine en grotere groepen.
• Ze nemen initiatieven tijdens gesprekken.
• Ze verwoorden hun gedachten en denkvragen.
• Ze vervullen de rol van luisteraar en spreker.
• Ze waarderen elkaars ideeën en vallen elkaar niet in de rede.

Uitwisselingsgesprek

• Vertelkring(gen) na het weekend
• Vertelkring(gen) na gebeurtenis buiten of in de klas
• Brainstorm thema
• Bij inbreng probleem
• Vertelplaat

Aanpak/ regels

- De kinderen bepalen de richting van het gesprek. De leerkracht maakt haar eigen gedachten ondergeschikt.

- Het eindpunt van het gesprek ligt niet vast. 

- vooral de kinderen zijn aan het woord.

- Kleine kring is veiliger

- Niveauverschillen in kleine groepjes niet al te groot.

- Visuele ondersteuning

- Gespreksregels:

Beurtnemen

De ander aankijken

Luisteren naar de ander

Afwachten

De ander uit laten spreken

In het gesprek is uitwisseling/ wederkerigheid

Aansluiten bij het onderwerp/ vorige spreker

Leergesprek

Tussendoelen leergesprek/ interactief leren

• Kinderen kunnen zelf leervragen stellen
• Ze breiden hun kennis uit door observatie en onderzoek
• Ze geven hun mening
• Ze luisteren naar de mening van anderen.
• Ze gebruiken complexe taalfuncties (redeneren, vergelijken, concluderen)

Leergesprek

• Taal en denken hand in hand
• Eigen leervragen stellen is uitgangspunt
• Gesprekken met een onderwijsinhoudelijk doel
• Leren in de natuur
• Inhouden thema!

Aanpak/ regels

• Kennis verwerven over het onderwerp dat centraal staat
• Duidelijk einddoel vanuit de leerkracht centraal gesteld.
• Zij moeten een stapje verder komen op leergebied
• Leerkracht stimuleert, prikkelt nieuwsgierigheid, voordoen hoe je iets te weten kunt komen
• Ook gelegenheid om ervaringen en gedachten uit te wisselen, om aan te sluiten bij voorkennis
• balans tussen uitwisseling en leren door de leerkracht
• veel ruimte en inbreng van kinderen

Verhalen vertellen

Tussendoelen verhalen vertellen

- kinderen kunnen een verhaal navertellen

- Kinderen kunnen een persoonlijk verhaal vertellen

- Ze rapporteren over hun observaties/ ontdekactiviteiten

- Ze houden rekening met de luisteraars

- Ze gaan in op de reacties van luisteraars

Verhalen vertellen

• Verhalen die kinderen zelf hebben meegemaakt, bijv. bij vakantiefoto vertellen
• Verhalen laten navertellen, bijvoorbeeld bij een (favoriet) prentenboek
• Eigen verhaal/ fantasieverhaal vertellen. 
• Presentatie over bijv. een dier

Aanpak/regels

• Vertelstoel/ vertelhoed/ vertelbeer                 ritueel/ sfeer
• De verteller mag uitspreken, wordt niet onderbroken.
• Na  het verhaal, ruimte voor vragen

• Leerkracht modelt in eerste instantie, vooral persoonlijke verhalen.
• Voor en na het verhaal kinderen actief betrekken.
• Uitnodigen om na te vertellen of eigen verhalen te vertellen\

• Start met kleine groepjes
• Voorbereiding, met foto's/ picto's.
• Tip: verteltafel met materialen/ eigen verhaal.

SPEL

Mondelinge taal via spel

- themahoek/ verbeeldend spel

- verteltafel

- (gezelschaps)spelletjes

- spelscript

- voorbeeldspel als modelling

VAT

VOLGEN

AANPASSEN

TOEVOEGEN