GHZ zelfverwondend gedrag

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Zelfverwondend gedrag

GHZ

12.30 - 13.15 Daarna tijd voor digibib??

Leerdoelen

Je kunt:

- benoemen wat zelfverwonding is en hoe je moet omgaan met zelfverwondend gedrag.

Zelfverwonding 

Het betekent dat je verwondingen of letsel aan je eigen huid of lichaam toebrengt, zonder dat je daarbij de intentie hebt je leven te willen beëindigen. Vormen van zelfbeschadiging zijn snijden, krassen, krabben, branden, haren trekken, hoofdbonken, schadelijke stoffen innemen, of voorwerpen in het lichaam brengen.

Prevalentie algemeen

Geschat wordt dat 15 procent van de adolescenten zichzelf ooit heeft beschadigd.

In 2017 waren er 15.400 SEH-bezoeken en 7.700 ziekenhuisopnames in verband met zelfbeschadiging.

  Per 100.000 inwoners van Nederland waren er 90 SEH-bezoeken in verband met zelfbeschadiging in 2017. Jongvolwassenen van 20 tot en met 24 jaar vormen, met 210 SEH-bezoeken per 100.000 jongvolwassenen van die leeftijd, de grootste groep. Binnen die groep komt zelfbeschadiging het meest voor onder vrouwen, met 340 per 100.000 vrouwen van 20 tot en met 24 jaar. 

(Trimbos instituut, 2019)

(Stam & Blatter, 2018)

Filmpje bekijken 33 min

https://cce.nl/casus/zelfverwonding-bij-verstandelijke-beperking

(HW?)

Wat val je op?

Wat doen jullie ook op het werk?

Wat doe je bewust niet? 

Wie heeft er ervaring met automutilatie/zelfverwonding? Waar bestond dit gedrag uit?

Wat zou de mogelijke oorzaak geweest zijn?

Zelfverwonding

Problemen bij emotieregulatie

spanningen

Oorzaak vaak een onveilige hechting (wie voorbeeld?)

Gevoelens van afwijzing en zelfverwijt

negatief zelfbeeld, de gedachte niets waard te zijn en niets te kunnen 

De pijn van jezelf beschadigen is beter te verdragen dan de emotionele pijn

Hoe zie je dit binnen de GHZ?

Wat zijn mogelijke behandelingen binnen de GHZ mbt zelfverwonding? (zoek op)

Wie heeft er ervaring met automutilatie/zelfverwonding? Wat bestond dit gedrag uit?

Wat kunnen de mogelijke gevolgen zijn van automutilatie op korte en lange termijn?

ernstig verstandelijk beperkt (IQ tot 20)

• Slechts 1%
  
• Maximale bereikbare verstandelijke leeftijd 2 jaar
  
• Nauwelijks contact
  
• Agressie komt vrij vaak voor ⇨ automutilatie
  
• Lichamelijk zeer kwetsbaar
• Continue afhankelijk van verzorging
  

Wat kunnen mogelijke oorzaken zijn van automutilatie?

Moet je ten alle tijden automutilatie voorkomen? zo ja, waarom zo nee waarom?

Psychopathologische syndromen: vanuit een psychische ziekte of handicap. 

Neuroleptica is een verouderde term voor antipsychotica. 

Een opiaatantagonist als naltrexon wordt soms voorgeschreven aan cliënten die geen pijn ervaren bij zelfverwonding. Bij het reactieve type is de zelfverwonding een gewoonte geworden.

EAT staat voor Electro Aversie Therapie. Dit is een gedragsmodificerende interventie gebaseerd op de leertheorie. Toepassing van EAT is sterk geassocieerd met ernstig en hardnekkig zelfverwondend gedrag en is in het verleden vaak (als ‘laatste redmiddel’) succesvol toegepast. De interventie betreft het toedienen van een milde, maar wel als negatief ervaren, elektrische prikkel direct volgend op het zelfverwondend gedrag. Uitgangspunt is dat de betrokken persoon leert dat hij door het staken van zelfverwonding de negatieve, aversieve prikkel kan vermijden. Daarbij komt dat iemand in deze situatie vaak ‘moeilijk te bereiken’ is. Een aversieve prikkel kan de persoon even uit deze toestand halen, waardoor (kort) de mogelijkheid bestaat om alternatief (positief) gedrag aan te leren.

Omgaan met probleemgedrag

• Observeren
• Zoeken naar alternatieven
• Werken met een stappenplan (zie expert college)

Afronding

1. Noem een aantal oorzaken van zelfverwondend gedrag.

2. Noem een aantal voorbeelden van zelfverwondend gedrag binnen de GHZ. 

3. Wat is elektro-aversie therapie?

 

Bestuderen

e-Xpert mbo GHZ: Omgaan met probleemgedrag