3.8 Spelling les 3 - 1BK

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

• Werkboek A en etui (pen/potlood.) op de hoek van je tafel.

Oefenen voor de toets

• Hoofdstuktoets maandag 29 januari
    - lezen
    - woorden
    - grammatica
    - spelling

Hoofdstuk 3

• Oefenen voor de hoofdstuktoets

3.8 Spelling - deze les

Tijdens de oefentoets

• Je schrijft met blauw of zwart
• Je bent stil en zorgt dat iedereen rustig kan werken
• Lees de vragen goed door. 
  
• Daarna ga je zelf rustig aan het werk met de vragen.
• Heb je een vraag steek je vinger op.
• Ben je klaar, controleer dan of je alle vragen hebt beantwoord.
  
• We gaan alles na afloop bespreken
• Succes!
  

• Oefenen voor de hoofdstuktoets

3.8 Spelling - deze les

• Wat is een sterk werkwoord?
• Een werkwoord waarvan de klank verandert in de verleden tijd.
  Bijvoorbeeld
  vragen - vroegen

3.8 Spelling - herhaling

• Ik loop naar school.
• Ik liep naar school.

3.8 Spelling - herhaling

Wat is de verleden tijd van?

• Wij krijgen een nieuwe hond
• Wij kregen een nieuwe hond

3.8 Spelling - herhaling

Wat is de verleden tijd van?

• De kinderen vragen om een nieuw boek.
• De kinderen vroegen om een nieuw boek.

3.8 Spelling - herhaling

Wat is de verleden tijd van?

• De scheidsrechter rent naar de zijlijn.
• De scheidsrechter rende naar de zijlijn.
  
  Dit is geen sterk, maar een zwak werkwoord.

3.8 Spelling - herhaling

Wat is de verleden tijd van?

• Wat zeg ik nu al de hele tijd!.
• Wat zei ik nu al de hele tijd!

3.8 Spelling - herhaling

Wat is de verleden tijd van?

- maak opdracht 5, 6 en 7 op bladzijde 179

zelfstandig werken

Een zelfstandig naamwoord is een woord voor een mens, een dier, een plant of een ding. (je kunt er 'de, het of een voor zetten).

Bijna alle zelfstandige naamwoorden kun je in het meervoud zetten.

- de leerling    - de leerlingen

- het boek       - de boeken

Let wel op:

- soms moet je extra letter schrijven     - de kat    - de katten

- soms moet je letter weglaten              - de muur   -de muren

- soms moet je een letter veranderen  - de muis   - de muizen

3.8 Spelling

Leertekst Meervoud van zelfstandig naamwoord op -en blz. 180

- maak opdracht 8 a en b op bladzijde 180-181

zelfstandig werken

• hoe je sterke werkwoorden in de verleden tijd schrijft
  
• hoe je het meervoud op -en van zelfstandig naamwoorden schrijft

3.8  Spelling

In deze paragraaf geleerd:

- Ga naar Max Talent, oefen daar met de woordentrainer

- Ga naar Max Talent, oefen bij hoofdstuk 3 bij Grammatica,
  Test Jezelf

- Ga naar Max Talent, oefen bij hoofdstuk 3 bij Spelling,

  Test Jezelf

Voorbereiden voor de toets

1. Onderstreep de persoonsvorm (pv)                     - Vraagproef

2. Zoek het werkwoordelijke gezegde (wg)            - alle werkwoorden in de zin

3. Zet wg boven de pv en de wg

4. Zoek het onderwerp (O)                                       - wie of wat + wg?

5. Zet O boven het onderwerp.

6. Zoek het lijdend voorwerp                                    -wie/wat + wg + O?

7. Zet lv boven het lijdend voorwerp

8. Zet de pv, het wg, het onderwerp (O) en het lv tussen zinsdeelstrepen |

3.7 Grammatica - herhaling

Ontleed de 5 zinnen op je werkblad

Van sommige werkwoorden verandert de klank als je de pv in de verleden tijd zet. We noemen dit sterke werkwoorden (soms ook wel klankverandernde werkwoorden).

Bijvoorbeeld:

3.8 Spelling 

Leertekst : sterke werkwoorden in de verleden tijd, blz. 177

ik	loop	liep		zwem	zwom		zeg	zei
hij	loopt	liep		zwemt	zwom		zegt	zei
wij	lopen	liepen		zwemmen	zwommen		zeggen	zeiden

• maak opdracht 2, 3, 4 blz. 178 - 179

3.8  Spelling

Zelfstandig werken

Het werkwoordelijke gezegde (wg) bestaat uit alle werkwoorden in de zin.

Het wg bestaat dus uit: de pv + alle andere werkwoorden.

Bijvoorbeeld:
                 wg                               wg
   | Jesse | gaat | zijn huiswerk |maken.| 

3.7 Grammatica

Leertekst Onderwerp (O) blz. 172

Het onderwerp (O) en het werkwoordelijk gezegde (wg) horen bij elkaar.

Je vindt het onderwerp door te vragen :
  wie (of wat) + werkwoordelijke gezegde?

Bijvoorbeeld: 

                 wg                               wg
   | Jesse | gaat | zijn huiswerk |maken.| 

Wie gaat maken?  Antwoord Jesse.    Jesse is het onderwerp (O)

3.7 Grammatica

Leertekst Onderwerp (O) blz. 172

1. Onderstreep de persoonsvorm (pv)

2. Zoek het werkwoordelijke gezegde (wg)

3. Zet wg boven de pv en de wg

4. Zoek het onderwerp (O) 

5. Zet O boven het onderwerp.

6. Zoek het lijdend voorwerp 

7. Zet lv boven het lijdend voorwerp

8. Zet de pv, het wg, het onderwerp (o) en het lv tussen zinsdeelstrepen |

Klaar? maak de woordenzoeker op de achterkant

3.7 Grammatica

Opdracht op werkblad, samen oefenen

      O        wg                    lv

1. | Irene | maakt | altijd | mooie foto's.| 

                                    wg      O              lv                     wg        

2. | Op koningsdag | heeft | Reza | zijn schaatsen | verkocht.| 

         O        wg             lv

3. | Sylvia | pakte | de verkeerde fiets | uit het fietsenrek.|

                      wg      O                                    lv                   wg

4. | Gisteren | heb | ik | in het zwembad | onze mentor | gezien.
                                                wg    O            wg 

5. | Op het drukke kruispunt | is | een man | gevallen.

3.7 Grammatica

Antwoorden werkblad lijdend vorm

                        wg        O                  wg       

6. | Wanneer | heeft | Danny | jou | gebeld?
                     O                             wg        lv                wg

7. | James Bozeman uit Florida | heeft | veel geluk | gehad. |

                        wg      O           lv

8. | Vorig jaar | won | hij  | tien miljoen dollar | in de loterij.|

                            wg         O  

9. | Deze week |  won | James | weer! |

                 wg         O            lv                          wg

10. | Nu  | had | de man | een miljoen dollar | gewonnen. |

3.7 Grammatica

Antwoorden werkblad lijdend vorm

• Ik heb de neiging om steeds het verkeerde
   lokaal in te lopen.
• iets doen zonder er bij na te denken

3.5 - Woorden geleerd 

Wat is de betekenis van het onderstreepte woord? 

• Het kost mij moeite om op tijd aanwezig
   te zijn.
• het vraagt veel inspanning

3.5 - Woorden geleerd 

Wat is de betekenis van het onderstreepte woord? 

• De acteur wil graag mensen enthousiast
   maken om ook te gaan acteren.
• inspireren

3.5 - Woorden geleerd 

Welk woord hoort bij de onderstreepte betekenis? 

• extreem 
• gewoon

3.5 - Woorden geleerd 

Wat is de tegenstelling van het woord:

• gespannen
• ontspannen, relaxed

3.5 - Woorden geleerd 

Wat is de tegenstelling van het woord:

- opdracht 13 op bladzijde 162-163

Huiswerk bespreken

• De pv, het ond, het wg zijn zinsdelen
  
• De zinsdelen zet je tussen zinsdeelstrepen |
  
• Zinsdelen kan je verschuiven in de zin.
  
  
• Bijvoorbeeld
   | De oude man | heeft | op zijn gitaar | gespeeld. |
   | Op zijn gitaar | heeft | de oude man | gespeeld. |

3.7 Grammatica - herhaling

Hoe zat het ook al weer met zinsdelen?

1.7 Grammatica - tijdproef pv

Stappenplan tijdproef pv

De pv vind je met de tijdproef pv:

Voorbeeld

 

 

 

1	Zet de zin in een andere tijd: van de tegenwoordige tijd (tt) naar de verleden tijd (vt) of van de verleden tijd (vt) naar de tegenwoordige tijd (tt).	Op het sportveld spelen drie jongens met elkaar. Tijdproef pv: Op het speelveld speelden drie jongens met elkaar
2	Het woord dat verandert, is de pv.	spelen is de pv

1.7 Grammatica - herhalen

Hoe vind je ook al weer:

• Het lijdend voorwerp (lv)
• Je stelt de vraag: Wat + ond + wg?
   
• De zinsdelen
• De pv, het ond, het wg en het lv zijn zinsdelen
• De zinsdelen zet je tussen zinsdeelstrepen |
• De overige zinsdelen gaan over plaats, tijd, hoe

1.7 Grammatica

Leertekst: Persoonsvorm 

Je herkent de persoonsvorm zo:

• het is bijna altijd één woord;

• het is een vorm van het werkwoord;

• hij staat in het enkelvoud of in het meervoud (dans – dansen);

• hij staat in de tegenwoordige tijd (tt) of in de verleden tijd (vt) (dans – danste).

- Lees de 25 nieuwe woorden op blz. 221

- Oefen 10 minuten met je buurman/vrouw.
   Van welke woorden ken je de betekenis
   wel/een beetje/helemaal niet?

Vandaag 3.7 Grammatica

• vóórkomen
  - voor de deur komen: een taxi laten voorkomen.
  - voor de rechter komen: de zaak komt maandag voor.
  - vóór iemand komen: ze kwam honderd meter voor.
  - gebeuren: zoiets komt meer voor.
  - aanwezig zijn: komen hier wolven voor?

3.5 - Verschil tussen vóórkomen en voorkómen

• voorkómen
  - zorgen dat iets niet gebeurt (verhinderen); wij
   voorkomen dat de  dieren de weg op lopen.

Sommige woorden betekenen het tegenovergstelde van elkaar. Je noemt dat een tegenstelling. 

Bijvoorbeeld:

warm <->  koud     geven <-> nemen       groot  <-> klein

rijk <-> arm            boven <-> onder         breed <->  smal

Soms heeft een woord meer dan één betekenis:

licht <->  donker             licht <->  zwaar

nauw <-> breed              nauw <-> los

3.5 Leertekst tegenstelling blz. 228

Sommige woorden krijgen een tegengestelde betekenis door er een voorvoegsel of achtervoegsel aan te plakken: 

Bijvoorbeeld 

Het voorvoegsel on- en anti- betekent niet of tegen

herkenbaar <->  onherkenbaar     opvallen <-> onopvallend

antigriepprik  => een prik tegen de griep

antislipmat     => een mat tegen het uitglijden

Het achtervoegsel -loos betekent zonder.

kansloos  => zonder kansen               hopeloos  - zonder hoop

3.5 Leertekst tegenstelling blz. 228

- Maak opdracht 11, 17 en 19 op 226, 228 en 229

- Ga naar Max Talent, oefen daar met de woordentrainer

Vandaag 3.5 Woorden