1.1 Verbranding

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 2

Welkom! Wat wordt van je verwacht bij binnenkomst?

- Rustige binnenkomst + klassenopstelling

- Jassen op de gang? Oortjes/kauwgom uit? Werkspullen voor je?  Tablet blijft in de tas.

- Let op de timer voor gezamenlijke start

- Start van het leesmoment (lezen theorie uit je lesboek).

Lezen vanaf paragraaf 1, lekker doorlezen tot de tijd voorbij is.

Thema 1 Verbranding en ademhaling

1. Verbranding
2. Het ademhalingsstelsel
3.  Ademhalen
4. Gezonde longen
5. Stofwisseling
6. Roken en blowen

Basisstof 1

Actieve werkvorm met ballonnen

1: Bio is best leuk! - Bio is zo niet leuk

2: Ik ben (best) goed in Bio - Ik ben niet zo goed in Bio

3: Ik hou (meer) van planten - Ik hou (meer) van dieren

Leerdoelen

1.  Je kan uitleggen waar verbranding in je lichaam plaatsvindt en waarom dit proces belangrijk is voor het lichaam.

2. Je kan uitleggen wat er voor verbranding nodig is en hoe het lichaam hieraan komt.

0

Practicum 1: Verbranding bij een kaars

• Zet het waxinelichtje op het schoteltje en steek het aan 
•  Zet de jampot over het brandende waxinelichtje
• Beantwoord de vragen van practicum 1 (achterin)

   

  

Maak de opdrachten van practicum 2.

Kijk ze na.

Practicum 2: Koolstofdioxide aantonen

      • Nummer de buizen 1 t/m 4 

      • In buis 1: een pinkdikte gekookt en afgekoeld water 

      • In buis 2: een pinkdikte bronwater met prik

      • In buis 3 én 4: een pinkdikte helder kalkwater 

      • Doe de inhoud van buis 1 bij buis 3 

      • Doe de inhoud van buis 2 bij buis 4 

      

Pinkdikte

Maak de opdrachten van practicum 2.

Kijk ze na.

Een stof die je kan verbranden

= een brandstof

Bij verbranding komt energie vrij

In welke vormen?

• warmte
• beweging
• licht

Zie afbeelding voor meer vormen van energie (geen leerstof).

Nodig bij verbranding

1. Brandstof

Voor verbranding heb je een brandstof nodig.

vetten, koolhydraten, eiwitten uit je voeding worden hiervoor omgezet in de brandstof glucose.

2. Zuurstof 

Voor verbranding is zuurstof nodig.

Zou je stoppen met ademen, dan kan er geen verbranding meer in je cellen plaatsvinden en produceren ze geen energie meer om hun 'werk te doen'. De cellen zullen afsterven.

Reactieschema verbranding

Dit schema ken je:

brandstof+zuurstof          water+koolstofdioxide+energie

Dit komt vrij bij verbranding

1. Bij verbranding komt energie vrij (yes, want dat heb je nodig!)

2. Bij verbranding komen stoffen vrij die we verbrandingsproducten noemen.

- Er ontstaat water (H2O) (waterdamp, adem je uit)

- er ontstaat koolstofdioxide (CO2) (adem je uit)

Welke vormen van energie komen hier vrij?

1. Warmte
2. Beweging
3. Licht

Wij ademen                    uit.

Wij ademen                       in. 

Verbranding is:

+

=

+

+

Koolstofdioxide

Zuurstof

Brandstof

Zuurstof

Water

Koolstofdioxide

Energie

Nodig voor verbranding

Komt vrij na verbranding (verbrandingsproducten)

Zuurstof

Koolstofdioxide

Water

(Energie)

Glucose

Verbranding in je lichaam

Waar? In iedere cel van ons lichaam

Nodig? Glucose (brandstof) en zuurstof (O2)

Verbrandingsproducten? Koolstofdioxide (CO2) en waterdamp

Energie? Beweging en warmte

 

 Verbranding in je lichaam

Op elk moment, in elke cel!

                                                                Bestudeer onderstaande schema eens goed:

Nodig voor

verbranding

glucose  +  zuurstof  --> koolstofdioxide + water + energie

brandstof

verbrandingsproducten

deze adem je uit

-  Krijg je binnen door

    voedsel te eten

-  Glucose wordt

    gemaakt door planten (fotosynthese)

komt vrij

- om te bewegen

- om het lichaam op

   temperatuur te houden

Tot slot...

Toetsstof: indicator

Een indicator is een stof die een andere stof aantoont.

Helder kalkwater is een indicator. Het is doorzichtig.

Helder kalkwater toont koolstofdioxide (CO2) aan doordat het troebel (ondoorzichtig) wordt als het ermee in contact komt.

Je voegt het toe en als het troebel wordt, weet je dat er CO2 aanwezig is.

Waar in het lichaam
vindt verbranding plaats?

1. alleen in het spierstelsel
2. alleen in het verteringsstelsel
3. in alle levende cellen in het lichaam
4. In de spiercellen en dan wordt de energie vervoerd naar de rest van het lichaam

Komt zuurstof via het bloed bij de cellen in je lichaam?

1. ja
2. nee

welke brandstof hebben de cellen in je lichaam nodig

1. zuurstof
2. koolstofdioxide
3. indicator
4. glucose

Verbranding in een lichaamscel: 

Wat komt vrij bij verbranding? 

Sleep die in het vak.

Komt vrij bij verbranding

+

-->

+

+

Geef het reactieschema van de verbranding in elke cel van je lichaam, door de componenten naar het juist vak te slepen.

brandstof

.................

gas in de lucht

.......................

energie

glucose

zuurstof

koolstof

dioxide

water

1: Helder kalkwater = water met opgelost kalk

2: Koolstofdioxide reageert met helder kalkwater:  
het water wordt troebel

1. beide waar
2. beide nietwaar
3. 1: waar 2: nietwaar
4. 1: nietwaar 2: waar

Practica 3: Koolstofdioxide bij een brandende kaars 

Wat gebeurt er met het helder kalkwater ? 

Wat gebeurt er met het helder kalkwater ? 

Wij gebruiken:

- een glazen potje met helderkalkwater 

- een waxinelichtje dat we aansteken

- we doen daarna het deksel op het potje

Demo 1

Demo 2

Wij gebruiken:

- een glazen potje met helderkalkwater 

- een waxinelichtje (NIET aansteken)

- we doen daarna het deksel op het potje

Waarneming:

De kaars gaat uit.

Het helder kalkwater wordt troebel.

Dit is het bewijs voor het verbrandingsproduct koolstofdioxide (CO2)

Energie:

Warmte - Het glas voelt warm aan.

Verbrandingsproduct:

Water: De binnenkant van het glas is beslagen. Er zijn waterdruppeltjes te zien.

Antwoorden:

2. Je weet niet zeker of het kalkwater troebel wordt door verbranding. Misschien komt het wel door iets anders....

3. Ja wel kalkwater, HELDER kalkwater anders kun je het niet vergelijken met het andere proefje

4. Ja er moet een kaars in, maar die steek je NIET aan

Verbrandingsreactie van verbranding in elke cel van het lichaam:


.......1........ + zuurstof ==> ……………2………….. + …………3…….……….. + …………4…………
(verbrandingsproducten)

1. 1: water 4: energie
2. 1: koolstofdioxide 4: water
3. 1: glucose 3: energie
4. 1: glucose 2: water

Verbrandingsreactie verbranding in het lichaam:


Glucose + ……………1……………… ==> ……………2………….. + …………3…….……….. + …………4…………
(brandstof) (verbrandingsproducten) (beweging)

1. 1: zuurstof 4: energie
2. 1: koolstofdioxide 4: water
3. 1: zuurstof 4: koolstofdioxide
4. 1: zuurstof 4: brandstof

Zo kun je een koolstofdioxide aantonen

Sleep naar de juiste positie

in de afbeelding

Indicator

Troebel

Verbranding: Dit weet/snap je!

Reactieschema van het verbrandingsproces:

Algemeen:  

Brandstof      +    zuurstof    -->     water    +    koolstofdioxide      +      energie

(brandstof)                                      (verbrandingsproducten)                 

                                                                                                                 

Auto:

Benzine      +      zuurstof     -->     water    +    uitlaatgassen          +      energie

(brandstof)                                        (verbrandingsproducten)               (warmte + beweging)

Kaars:

Kaarsvet      +     zuurstof     -->     water     +   koolstofdioxide      +     energie

(brandstof)                                        (verbrandingsproducten)              (warmte + licht)

Lichaam:

Glucose      +       zuurstof   -->      water + koolstofdioxide           +      energie

(brandstof)                                      (verbrandingsproducten)                (lichaamstemperatuur + beweging)

Alle processen in je cellen vragen energie

Aan de slag!

Lessonup zelfstandig maken

Basisstof 1

Alle opdrachten, ook de plus en de verdieping

Nakijken

Praktische opdracht

Werk verder aan de gezondheidscampagne.

Klaar? Test-jezelf