Les 7.7 Materie en Techniek

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Les 7.8 Materie en Techniek

Terug blik

In de vorige les hebben we geleerd:

✅ Wat het verschil is tussen groei en ontwikkeling

✅ Begrijp ik het concept van biodiversiteit en evolutie

Periode 7

Beoordeling (formatief):

• Aanwezigheid + deelname
  
• Start- + formatieve toets

Welk boek gaan we gebruiken?

• Aanschaffen van de boeken niet verplicht
• Boeken zijn op school en worden gebruikt in de lessen
• Gebruikten boeken worden aangeboden voor kleine prijsjes op diverse websites dus wellicht is dat een optie als je het toch graag aan wilt schaffen.

• https://www.goedvoorbereidnaardepabo.nl
  
• https://www.studiopabo.nl/studiopabo
• De websites zijn echt heel breed en helpen jou om de stof beter te begrijpen

Formatieve toets

Week 9 

 10 april

Spel slimste mens

Programma van vandaag

• Hoe bouw ik een bewijsstuk op?
• Starten met de formatieve toets het spel `de slimste student`

• Afsluiting

5 kernconcepten Natuur:

• Biologische eenheid
  
• Instandhouding
  
• Gedrag en interactie
  
• Voortplanting
  
• Groei en ontwikkeling
  

5 kernconcepten Techniek:

• Materie en techniek
  
• Energie en techniek
  
• Licht, geluid en techniek
  
• Kracht, beweging en techniek
  
• Ruimte

Portfolio natuur & techniek

Lesdoelen

Aan het einde van deze les:

• Ik ben instaat om de basisbegrippen uit te leggen van stoffen en materialen
• Heb ik toetsvragen gemaakt van NASK thema stoffen en materialen
• Vandaag rond ik het spel af: 'De Slimste Student'! 🎓✨

Toetsvragen

We gaan een klein toetsje maken om te testen wat jij nog weet van stoffen en materialen

Vast

Vaste fase heeft een vaste vorm

Vaste fase heeft vorm gecreëerd door mens of natuur

Vloeibaar

Vloeibare fase heeft geen vaste vorm.

Vloeibare fase neemt vorm aan van omhulsel (fles, emmer, glas)

Vloeibare fase heeft altijd een horizontale oppervlakte

Gas

Gasvormige fase heeft geen vaste vorm.

Gasvormige fase is vluchtig.

Gasvormige fase wordt vastgehouden in een gesloten omhulsel

Dichtheid

• De massa van verschillende fases zijn verschillend.
  
• Vaste stoffen hebben een grotere massa.
  
• Gasvormige stoffen hebben een lichtere massa.
  
• Onder druk kan een gasvormige stof een vloeibare fase aannemen (spuitbussen).

Welke fase hoort bij het plaatje?

Waarom blijft iets drijven, zweven of zinkt het?

Scheidings

technieken

Veel stoffen zijn een mengels van twee of meer zuivere stoffen.

Hoe scheidt je de stoffen van elkaar?

 

 Zoutwater (ontziltingstechnieken)

Doel: Het scheiden van zout en water om drinkbaar water te verkrijgen.

• Destillatie – Het water wordt verdampt en vervolgens gecondenseerd, terwijl het zout achterblijft.
• Omgekeerde osmose – Water wordt onder hoge druk door een membraan geperst dat zoutionen tegenhoudt.
• Elektrodialyse – Ion-selectieve membranen verwijderen zouten door middel van een elektrisch veld.

Wijn (scheiding van vaste stoffen, alcohol, en aroma’s)

Doel: Het klaren, filteren en concentreren van wijn.

• Decanteren – Het voorzichtig afgieten van wijn om bezinksel te scheiden.
• Filtratie – Fijne deeltjes worden verwijderd door een filter.
• Destillatie – Gebruikt bij de productie van sterke drank (bijv. cognac), waarbij alcohol uit wijn wordt verdampt en weer gecondenseerd.
• Centrifugeren – Snelle rotatie scheidt vaste deeltjes van de vloeistof.

Rioolzuivering (waterzuiveringstechnieken)

Doel: Het verwijderen van vaste stoffen, organisch materiaal en schadelijke stoffen uit afvalwater.

• Bezinken (sedimentatie) – Zwaardere deeltjes zakken naar de bodem in een bezinktank.
• Filtratie – Fijnere deeltjes worden door een zand- of membraanfilter verwijderd.
• Biologische zuivering – Bacteriën breken organisch afval af (actief slibproces).
• Chemische neerslag – Chemicaliën worden toegevoegd om fosfaten en metalen te laten neerslaan.
• Adsorptie (bijv. met actieve kool) – Schadelijke stoffen worden geadsorbeerd op koolstofdeeltjes.

Wat gebeurt hier?

• Bezinken 

Filteren

• Met een filter kan men vaste stoffen en vloeistoffen van elkaar scheiden.
  
• De dichtheid van de vaste stof speelt een grote rol.
•  Filteren wordt ook zeven genoemd.
  

Welke andere filter voorbeelden ken je?

Koffiezetten met een koffiefilter

Thee zetten met een theezeefje

Waterzuivering met een zandfilter

Stof opvangen met een stofzuigerfilter

Luchtzuivering met een HEPA-filter

Bacteriën verwijderen met een membraanfilter in de medische sector

Indampen

Wanneer een mengel bestaat uit verschillende kookpunten, kun je deze scheiden.

Wanneer stof A kookt zal de stof een gasvormige fase aannemen.

Stof B blijft dan achter, dit is meestal een vaste stof.

Zoutwinning uit zeewater

Suikerproductie uit suikerbieten of suikerriet

Indikken van melk (gecondenseerde melk of melkpoeder)

Oploskoffieproductie

Indikken van sauzen of soepen

Afvalwaterzuivering (indampen van afvalwater in industrieën)

Welke andere voorbeelden van indampen ken je?

Waarom centrifugeert een wasmachine?

Hoe werkt dit?

Door de ronddraaiende beweging van de trommel in de wasmachine, worden de zwaardere stoffen (water) naar buiten geslingerd. In de trommel zitten kleine gaatjes waardoor er een filter werking optreed. Het water is kleiner dan de gaatjes, waardoor deze naar buiten kunnen. Kleding is groter, waardoor deze binnen in de trommel blijven.

Vragen?

Taakverdeling spelen spel 

(later te bepalen)

Voor het spelen van het spel is er:

• 1 quizmaster nodig

• beheerder van de timer

• 3 kandidaten die het spel uiteindelijk gaan spelen

• Verdeel deze taken!

Wat hebben we vandaag bereikt?

✅Ik ben instaat om de basisbegrippen uit te leggen van stoffen en materialen

✅Heb ik toetsvragen gemaakt van NASK thema stoffen en materialen

✅Vandaag rond ik het spel af: 'De Slimste Student'! 🎓✨

Vooruitblik

• We gaan ons verdiepen in instandhouding
• We gaan verder werken aan het spel `de slimste student`

Vragen?