Uitscheidingstelsel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

uitscheidingstelsel

urinewegen

Urinewegstelsel

VVT-deel 1

hoofdstuk 25

Zorgvragers met aandoeningen aan het urinestelsel

Wat hoort bij het
urinestelsel?

De nieren

Nierschors: verwijdert afvalstoffen, 

overtollig water, overtollige zouten en

schadelijke stoffen

niermerg: wint water en belangrijke 

stoffen terug

nierbekken: verzamelt de urine

Uitscheiding

Onderwerpen:

Verwijderen van afvalstoffen uit je lichaam

- Urinewegen

- Nieren

Urinewegen

Filteren

Nieren filteren per dag 200 liter vocht

99% komt weer terug in de bloedsomloop

Bij vocht te kort heb je donkere urine

Bij veel drinken is je urine licht van kleur

Bekijk je ochtendurine, hoe ruikt urine soms?

een volwassene zou minstens ................ moet drinken

1. 1500
2. 1000
3. 2000
4. 1300

schuimende urine kan duiden op

1. teveel bier gedronken hebben
2. nierstenen
3. diabetes
4. mogelijke ontsteking

lichtgele urine is normaal maar kan ook duiden op:

1. ontsteking
2. niet behandelde diabetes
3. teveel fosfaten in de urine
4. bloed in de urine

Urine wegen

Nierkapsel

Nierschors

Niermerg

Nierbekken: Verzamelen van urine 

Urineleider: 20 tot 30 cm lang 

Urineblaas

 

Urine

Bestaat uit: 

- Afvalstoffen

- Water

- Zouten

- Schadelijke stoffen

Urinelozing

Ander woord voor urinelozing is mictie.

Mictie gebeurt ongeveer 3 tot 6 keer per etmaal.

Als de blaas ongeveer 300 ml urine bevat worden de rekkingssensoren in de blaaswand geprikkeld.

Mictiedrang: het gevoel dat je moet plassen.

Bij een blaasvulling van 500 ml moet je plassen.

De nieren

Nierschors: verwijdert afvalstoffen, 

overtollig water, overtollige zouten en

schadelijke stoffen

niermerg: wint water en belangrijke 

stoffen terug

nierbekken: verzamelt de urine

Verwijderen van urine uit het lichaam

- van het nierbekken gaat de

urine via de urineleider naar

de blaas

- in de blaas wordt de urine 

tijdelijk opgeslagen

- via de urinebuis verlaat de

urine het lichaam

Nieraandoeningen
Welke

Voorlichting, advies en instructie

Leefstijd advies voor je betreffende client.

CAPD - peritoneaal dialyse

* Buikvlies (peritoneum) van de patiënt gebruikt wordt als filter voor de verwijdering van afvalstoffen en overtollig vocht.

1. Spoelvloeistof loopt via katheter in buikholte.

2. Diffusie tussen bloed en spoelvloeistof.

3. Na vier uur wordt het vocht incl. afvalstoffen weer verwijderd.

Hemodialyse

Urineweginfecties

spijsverteringskanaal

vvt 2 hoofstuk 5,6 en 7

wat is spijsvertering?

Vertering

In voedingsmiddelen zitten voedingsstoffen.

Vetten, eiwitten en (veel) koolhydraten kunnen niet zomaar opgenomen worden in het bloed. Deze voedingsstoffen moeten verteerd worden.

Vitamines, mineralen en water kunnen wel direct worden opgenomen in het bloed. 

Vertering van deze stoffen is niet nodig.

Welke organen zijn betrokken bij de
spijsvertering?

Vertering

Vertering is het omzetten van voedingsstoffen in verteringsproducten.

Verteringsklieren maken verteringssappen:

• speekselklieren
• maagsapklieren
• lever en afvleesklier
• darmsapklieren (in de dunne darm)

Deze sappen zetten voedingsstoffen om in verteringsproducten. 

Die laatste worden vanuit de dunne darm opgenomen in het bloed.

Maak een mindmap 'Verteringsklieren'

Peristaltische bewegingen en vertering

Voedsel verplaatst zich binnen het lichaam van de ene naar de ander plaats. 

Dat gebeurt o.a. door peristaltische bewegingen.

Ondertussen wordt het voedsel verteerd. 

De voedingsstoffen worden 'kleiner gemaakt'. 

Er ontstaan verteringsproducten. 

Deze kunnen worden opgenomen in het bloed.

Drie voedingsstoffen worden verteerd.

Gal maakt van grote vetdruppels kleine vetdruppeltjes.

Die kleine vetdruppeltjes kunnen door bijv. het alveessap  verteerd worden. Daarna kan het verteringsproduct van het 

vet opgenomen worden in het bloed.

De lever produceert gal. De gal wordt in de galblaas opgeslagen (bewaard). 

Als er vet verteerd moet worden, komt er gal vanuit de galblaas bij de voedselbrij waar vet in zit. 

mondholte/keelholte

1

slokdarm

2

maag

3

maagportier

4

twaalfvingerige darm

5

alvleesklier

6

lever

7

galblaas

8

dunne darm

9

blinde darm

10

dikke darm

11

Endeldarm

12

Wat is de functie van speeksel?

1. Verteren van zetmeel
2. Bacteriën en ziekteverwekkers doden
3. Geeft smaak aan het eten
4. Verteren van eiwitten

De peristaltische bewegingen
vinden plaats in .......
kies het beste antwoord

1. de mond, de dikke darm
2. de darmen, de maag en de slokdarm
3. de maag en de slokdarm
4. de mond en de maag

Hoe lang blijft je voedsel ongeveer
in je maag?

1. 4 minuten
2. 4 kwartier
3. 4 uur
4. 4 dagen

Wat is de functie van alvleeskliersap?

1. Verteren van alleen eiwitten
2. Bacteriën en ziekteverwekkers doden
3. Verteren van alleen vetten
4. Verteren van eiwitten, koolhydraten en vetten

1. De dunne darm kan wel 6 meter lang zijn
2. Dunnedarm-sap helpt bij de vertering van alle
voedingsstoffen

1. beide waar
2. beide nietwaar
3. 1 waar 2 nietwaar
4. 1 nietwaar 2 waar

Welke functie heeft de lever in het spijsverteringsproces

aandoeningen
spijsverteringsorganen

advies, voorlichting, instructie

Leefstijladviezen aan jouw client