Les fables de La Fontaine

• Frans
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4,6

Les fables de la fontaine

Na deze les weet je: 

wie Jean de La Fontaine was en in welke tijd hij leefde.

Na deze les ken je:

de kenmerken van een fabel

de moraal van een aantal bekende fabels en kun je deze  herkennen in onze huidige samenleving

Voor we beginnen

Lees de uitleg in het boekje door (de fabels lezen we samen)

Le classicisme

• eind 17e eeuw
  
• tijd van de Zonnekoning (Louis 14, le Roi Soleil)
• veel toneelstukken en poëzie
• toneelstukken volgens een bepaalde opbouw: probleemstelling, crisis en ontknoping
• gebaseerd op verhalen uit de klassieke oudheid, doel om deze te verbeteren (bijv.' Le corbeau le renard 'en 'La cigale et la fourmi' zijn gebaseerd op fabels van Aesopus  die 600 jaar voor Christus leefde)

Le Roi Soleil

C'est qui 'La Fontaine'?

Les fables de La Fontaine (1)

•  Als schrijver mag je in de 17de eeuw geen kritiek hebben op de macht. Er zijn schrijvers die wél kritiek uiten, al is het niet openlijk. 
• Literaire middelen om de kritiek in te verpakken zijn bijv. fabels. Jean de la Fontaine (1621-1695) amuseert mensen met een leuk dierenverhaal maar houdt hun tegelijkertijd een spiegel voor. 

Les fables de La Fontaine (2)

•  Structuur van een toneelstuk (probleem, crisis, ontknoping)
• Bedoeling om mensen iets te leren
• La Fontaine gebruikt zijn eigen tijd om tijdloze en universele waarheden te laten zien
• La Fontaine is pessimistisch, je kan niet ontsnappen aan je lot en moet er maar het beste van maken.

Les fables de La Fontaine (3)

• La Fontaine schrijft dierenliteratuur
•  wereld van de dieren stelt die van de mensen voor
• één eigenschap van mensen wordt in het dier uitvergroot
• die ene karaktertrek wordt overtrokken zodat je een goed beeld hebt van de fouten die La Fontaine bekritiseert
• niks nieuws: leeuw is de heerser, vos is sluw 

dieren in verhalen

Le corbeau et le renard

De raaf en de vos

Meester raaf zat in een eikeboom.

Hij klemde in zijn bek een heerlijk brokje Gouda.

Meester vos, gelokt door deze droom

Van geur, keek op en sprak: "Doctor honoris causa,

U met uw wijs en alziend oog

En met uw glanzend zwarte toog,

Als ook uw stemorgaan zo mooi is als uw veren

dan moet toch ieder dier u als een feniks eren!"

Meester raaf, ontroerd door zoveel eer,

Wipte van tak tot tak en boog zich wat naar voren,

Keek toen trots over zijn snavel neer

Op meester vos en om zijn stem te laten horen

Gaapte hij met zijn bek héél wijd.

Maar ja, de kaas was hij toen kwijt.

Hij hapte er nog naar, keek treurig naar beneden.

De vos pakte zijn prooi en fleemde toen tevreden:

"Denk eraan, mijn waarde heer,

Elke vleier schenkt zijn eer

Aan door 't lot verwende vrinden

Die zichzelf belangrijk vinden.

Deze wijze les, helaas,

Kost u wel dit brokje kaas!"

Beschaamd verborg de raaf zich in de eiketakken

En kraste toen wat laat: "Mij zul je niet meer pakken!"

Que tient le corbeau dans son bec ?

Que veut montrer le corbeau au renard : sa.....

Complète ce vers : le renard dit : "Que vous êtes joli !.......!

Qui dit ce vers: "Cette leçon vaut bien un fromage"

1. le renard
2. le corbeau
3. le conteur (de verteller)

Leg uit, wat is de moraal van dit verhaal?

Elke vleier leeft dankzij degene die naar hem luisteren. Hij bekritiseert hiermee de maatschappij waarin hooggeplaatste mensen die luisteren naar het gevlei van de mensen onder hen die alles zeggen wat ze denken dat de ander wil horen.

Le loup et l'agneau

Le loup et l'agneau

In de fabel van le loup et l'agneau was er sprake van onrechtvaardigheid; het onschuldige lammetje wordt gestraft. De fabels van La Fontaine zijn tijdloos, niet alleen in de 17e eeuw werden ze begrepen en spraken tot de verbeelding, de thema's zijn ook nu nog herkenbaar. Bedenk 2 onrechtvaardige situaties die je om je heen ziet en leg uit waarom je ze onrechtvaardig vindt.

Omschrijf de wolf

omschrijf het lam

Hoe kun je het dialoog tussen de wolf het best omschrijven?

1. een gesprek
2. een debat
3. een proces

Wat is de moraal van dit verhaal?

Le lièvre et la tortue

Met welk spreekwoord begint het verhaal van de schildpad en de haas?

1. Rien ne sert de partir, il faut courir
2. Rien ne sert de courir, il faut bien dormir
3. Rien ne sert de courir, il faut partir à point

Wie daagt de ander uit?

1. de schildpad
2. de haas

Wat zegt de haas dan?

1. Hij accepteert het zonder aarzeling
2. Hij vraagt of hij wel goed wijs is
3. Hij weigert de uitdaging

Pour atteindre le but....

1. notre lièvre n'avait que quatre pas a faire
2. notre lièvre n'était qu'à un pas de la victoire
3. notre lièvre ne devait rien faire

La tortue...

1. se repose à chaque pas
2. se hâte avec lenteur
3. court sans cesse

On continue :Le lièvre et la tortue

Qui gagne la course?

1. la tortue
2. la lièvre
3. les deux

Wat zegt de schildpad na zijn overwinning?

1. De quoi sert votre vitesse? Moi l'emporter! Et que serait-ce si vous portiez des ailes?
2. De quoi sert votre sagesse? Moi l'emporter! Et que serait-ce si vous portiez une maison?
3. De quoi sert votre vitesse? Moi l'emporter! Et que serait-ce si vous portiez une maison?

Wat is de moraal van dit verhaal?

La cigale et la fourmi

De krekel sjirpte dag en nacht, zo lang het zomer was,

Wijl buurvrouw mier bedrijvig op en neer kroop door ’t gras

“Ik vrolijk je wat op,” zei hij. “Kom, luister naar mijn lied.”

Zij schudde nijdig met haar kop: “Een mier die luiert niet!”

Toen na een tijd de vrieswind kwam, hield onze krekel op.

Geen larfje of geen sprietje meer: droef schudde hij zijn kop.

Doorkoud en hongerig kroop hij naar ’t warme mierennest.

“Ach, juffrouw mier, geef alsjeblieft wat eten voor de rest

Van deze barre winter. Ik betaal met rente terug,

Nog vóór augustus, krekelwoord en zweren doe ‘k niet vlug!”

“Je weet dat ik aan niemand leen,”

Zei buurvrouw mier toen heel gemeen.

“Wat deed je toen de zon nog straalde

En ik mijn voorraad binnenhaalde?”

“Ik zong voor jou,” zei zacht de krekel.

“Daaraan heb ik als mier een hekel!

Toen zong je en nu ben je arm.

Dus dans nu maar, dan krijg je ’t warm!”

Wie leeft van kunst gaat door voor gek.

Vaak lijdt hij honger en gebrek.

Pendant quelle saison la cigale a-t-elle chanté?

1. Tout l'été
2. Tout l'automne
3. Tout l'hiver

Pourquoi la cigale se rendit-elle chez sa voisine?

1. Pour lui dire de s'en aller
2. Pour lui demander de l'argent
3. Pour lui crier famine

Quel est le moindre défaut de la Fourmi?

1. elle ne travaille pas
2. elle n'est pas propre
3. elle n'est pas prêteuse

Que demande la Fourmi a la Cigale?

1. comment elle fait pour chanter
2. ce qu'elle faisait au temps chaud
3. ce qui se passe chez elle

Qu'est-ce que la Fourmi ordonne à la Cigale après?

1. de chanter encore
2. de danser
3. de faire le ménage

Que faisait donc la cigale pendant cette période?

1. elle chantait
2. elle criait
3. elle cuisinait

Wat is de moraal van dit verhaal?

Wie niet werkt, zal ook niet eten/het leven bestaat niet alleen uit plezier maken, er moeten ook serieuze dingen gebeuren/hard werken wordt beloond.

Beschrijf een situatie waarin je zelf was zoals de krekel

La grenouille qui veut se faire plus grosse que le Boeuf

Een os stond in de wei te dromen bij een beek

En zag hoe daar vlakbij een kikker hem bekeek.

Hij was zichtbaar jaloers, niet groter dan een ei,

Maar kwaakte kwaad:

"Kijk, kijk! 'k Word net zo groot als jij!"

De os sloeg met zijn staart en stond zich te verbazen.

De kikker rekte zich, begon zich op te blazen.

Hij blies en blies, hield zich even in

En vroeg: "Is dit geen goed begin?

Ben ik op weinig tijd niet reuze aangekomen?"

De os zei: "Boe!" En bleef maar voor zich uit staan dromen.

De kikker wond zich op, begon met nieuwe moed

Hij voelde alles spannen. "Is het nu nog niet goed?"

"Boe!" deed de os bedroefd. "Het lijkt er echt niet op.

Niet groter dan een pad, maar met een dikke kop!"

Nu werd de kikker woest, hij duwde, blies en balde

Zijn spieren plots zo hard dat hij aan flarden knalde

De wereld barst van waan en nijd

Om wie de snelste auto rijdt

Het grootste huis. De verste reis.

Ach, is dat allemaal wel wijs?

Complétez: une grenouille vit un boeuf qui lui sembla...

1. immense
2. de grande taille
3. de belle taille

La grenouille n'était pas plus grosse qu'

1. un oeuf
2. un rat
3. un chat

Comment est la grenouille?

1. prêteuse
2. envieuse
3. malheureuse

Que signifie "Pour égaler l'animal en grosseur"?

1. ça ne veut rien dire
2. pour être beaucoup plus grosse que le boeuf
3. pour être aussi grosse que le boeuf

Qu'est-il arrivé à la grenouille?

1. le boeuf l'a mangée
2. elle a fini par exploser
3. rien de spécial

Quelle est la morale de cette fable?

1. il faut rester sage, humble et à sa juste place sans chercher à imiter les autres.
2. il faut toujours chercher à être supérieur aux autres
3. on a toujours besoin d'une personne plus forte que soi