1.1 Stofeigenschappen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Doel van deze les:

• Je kunt beschrijven waar scheikundigen zich mee bezighouden.
•  Je kunt een stof herkennen aan zijn stofeigenschappen.
• Je kunt informatie over de eigenschappen en het veilig gebruik van stoffen opzoeken op een chemiekaart.
• Je kunt de betekenis van de gevarensymbolen benoemen voor corrosief, schadelijk, explosief, ontvlambaar en giftig.
• Je kunt berekeningen maken met dichtheid.

Klascode LU

Malmberg

Nask

Vorig jaar heb je Nask gehad, toen heb je gewerkt met Natuurkundige en Scheikundige onderwerpen. 

Dit jaar is dat gesplitst. 

Natuurkunde

Bij Natuurkunde bekijk je verschillende natuur verschijnselen. Je hebt het bijvoorbeeld over zwaartekracht, of over snelheid. 

Natuurkunde houd zich bezig met verschijnselen die zich steeds herhalen. Als de zon ondergaat, komt hij ook weer op (als het goed is ;-) )

Natuurkundige gebeurtenissen noem je daarom omkeerbare veranderingen. 

Scheikunde (Chemie)

Een scheikundige (ofwel chemicus) werkt veel met stoffen, en de blijvende veranderingen van stoffen. 

Denk maar aan het verbranden van suiker, als je dat weer afkoeld zal dit niet weer terug veranderen in suiker. 

Een scheikundige kijkt vooral veel naar stofeigenschappen. 

Stofeigenschappen

- Smaak (helaas mag je bij Scheikunde nooit proeven)

- Geur (zolang je maar voorzichtig ruikt)

- Fase (vast, vloeibaar of gasvorming)

- Kleur

- Oplosbaarheid in water

- Geleiding van elektriciteit

- Kookpunt

- Smeltpunt

- Dichtheid

Dichtheid

Dichtheid

IJzer = 7,9 g/cm³

Hout = 0,7 g/cm³

Water = 1,0 g/cm³

Zinken -> Dichtheid van ijzer is groter dan dichtheid van water

Zweven -> Dichtheid van een vis is gelijk aan dichtheid van water

Drijven -> Dichtheid van hout is kleiner dan dichtheid van water

Opdracht

Bespreek met je buurman/buurvrouw, hoe drijfzand werkt. En waar komt de naam drijfzand vandaan? Je zinkt er immers in weg? Maar kun je er in verdrinken?

Dichtheid berekenen

Massa

De massa bepaal je met een weegschaal.

Volume

Volume kun je bepalen met de onderdompelmethode

of je kunt het berekenen door Lengte x breedte x hoogte  

te doen. 

Voorbeeld

Bereken de dichtheid van het blokje.

m = 324 g 

V = 4 x 3 x 10 = 120 cm3 

ρ = m:V = 324 : 120 = 2,70 g/cm3 

Dit is waarschijnlijk aluminium, dat heeft namelijk een dichtheid van 2,7 g/cm3. 

Asterix en Obelix

Denk nog eens terug naar de eerste slide met Asterix en Obelix. 

Bespreek met elkaar hoe het kan zijn dat Obelix blijft drijven in de Dode Zee. 

Bekijk zelfstandig het volgende filmpje en maak de 5 opdrachten die je op papier krijgt. 

Samen nakijken

Gevarensymbolen

De meeste stoffen hebben bepaalde symbolen op de fles/pot staan. Deze symbolen geven aan of de stof gevaarlijk is. 

Als je wilt weten of een stof gevaarlijk is, kun je de chemiekaart bekijken. Hierop staat hoe je veilig met deze stof kunt werken. 

Gevarensymbolen

Aan de slag

LEES de tekst van 1.1 in je boek via SOM, en MAAK de opdrachten.