AF periode 3 week 5 Bloed en bloedsomloop

• afp
• MBO
• Studiejaar 1

AF week 3.5

Thema 6 (vanaf blz. 120)

Hoofdstuk 7: bloed en bloedsomloop

7.1 inleiding

7.2 bloed

7.3 bloedplasma 

Doelen

Aan het eind van deze les ben je in staat om;

- uit te leggen wat de functie van rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes zijn,

- uit te leggen wat bloedplasma is met daarbij de functies.

Teelballen produceren

1. eicellen
2. zaadcellen
3. spermavocht

Waarvoor dienen de teelballen bij een man.

1. de teelbalen slaan zaadcellen op
2. de teelballen vervoeren zaadcellen
3. de teelballen maken sperma
4. De teelballen maken zaadcellen

7.1 Inleiding

Wat is het doel van bloed?

- Lichaam voorzien van energie

- Afvalstoffen afvoeren

Hart en bloedvaten zorgen ervoor dat het bloed op de juiste plek komt = bloedsomloop.

Wie geeft er bloed of plasma bij de bloedbank

7.2 Bloed

- Rode vloeistof in je bloedvaten

- 4 tot  6 liter bloed, bestaat uit 

vloeistof en cellen

- De vloeistof waarin de cellen 

drijven = plasma

Bevat 3 verschillende cellen:

1. rode bloedcellen (erytrocyten)

2. witte bloedcellen (leukocyten)

3. bloedplaatjes (trombocyten)

Rode bloedcellen - erytrocyten

- Meest voorkomende cellen in het bloed

- Platte ronde cellen, met een deuk in het midden

- GEEN celkern

- ijzer, vit. b12 en foliumzuur nodig om rode bloedcellen aan te maken

- Levensduur 120 dagen

- Hemoglobine: eiwit dat ijzer bevat, maakt het rood

Rode bloedcellen

• meeste bloedcellen zijn de rode bloedcellen
• (5 miljoen rode bloedcellen per kubieke millimeter)
• Rode bloedcellen vervoeren zuurstof.
• Rode bloedcellen worden gemaakt in het beenmerg van botten.
• Rode bloedcellen hebben geen celkern
• In rode bloedcellen zit hemoglobine.
  

Rode bloedcellen

Witte bloedcellen - leukocyten

- Bolvormig, kleurloze cellen

- Worden gemaakt in het rode beenmerg, de milt en lymfeklieren

- Leven gemiddeld 2 dagen

- 1 witte bloedcel in vergelijking met 600 rode bloedcellen

- Belangrijke rol in afweer

Witte bloedcellen

Reageren dus op alles wat niet in het lichaam hoort.

- Indien iets onbekends? Witte bloedcel valt aan! Pacman principe.

3 soorten witte bloedcellen:

- granulocyten: met korrels in de cel  --> algemene afweer

- monocyten: grote onregelmatige kern --> algemene afweer

- lymfocyten: grote ronde kern --> gerichte afweer, getraind om specifieke stoffen te bestrijden

witte bloedcellen

antistoffen

Bloedplaatjes - trombocyten

- Kleine platte cellen

- Geen celkern

- Gevormd in het rode beenmerg

- 7 tot 10 dagen levensduur

- De milt vangt de bloedplaatjes op en breekt ze af.

- Bloedplaatjes spelen een belangrijke rol bij stolling

Rode bloedcellen

Bloedplaatjes

7.3 Bloedplasma

- Vloeibare deel van het bloed

- Geel van kleur en voor 90% uit water

Belangrijkste functie, vervoer van:

- voedingsstoffen en hormonen naar de cellen

- koolzuurgas naar de longen

- afvalstoffen naar de lever en nieren

7.3 Bloedplasma

Bestaat uit:

- Water

- Eiwitten: albumine, globulinen en stollingseiwit

- Zouten: kalium, natrium en calcium

Serum= vloeistof die overblijft als bloedplasma stolt

bijna dezelfde samenstelling als plasma, geen stollingseiwitten

7.3 Bloedplasma

Bloedstolling:

Als je een wondje hebt, komt er bloed uit. Stolt gelukkig snel!

Er gebeuren drie dingen als je een wondje hebt:

1. Bloedvat vernauwt (vasoconstrictie)

2. Vormt zich bloedvat, bloedplaatjes blijven plakken. Fibrine

3. Bloed wordt stroperiger (coagulatie). Bloed kan minder snel door de kapotte wand

Welke bloedcellen maken antistoffen?

1. Rode bloedcellen
2. Witte bloedcellen
3. Bloedplaatjes

bloedplasma

witte bloedcellen

+ bloedplaatjes

rode bloedcellen

Welke bloedcellen vervoeren zuurstof?

1. rode bloedcellen
2. witte bloedcellen
3. rode bloedcellen en bloedplaatjes
4. bloedplaatjes

Waaruit bestaat bloed?

1. Bloedplasma, rode bloedcellen, bloedplaatjes, water
2. Bloedplasma, rode bloedcellen, pindakaas
3. witte bloedcellen, rode bloedcellen,
4. Bloedplasma, rode bloedcellen, witte bloedcellen, bloedplaatjes

maken antistoffen

stolling na wond

1 celwand dik. Er kan van alles doorheen.

vervoeren zuurstof

witte bloedcellen

bloedplaatjes

haarvat 

rode bloedcellen

Zij bevatten hemoglobine

1. Bloedplasma
2. Rode bloedcellen
3. Witte bloedcellen
4. Bloedplaatjes

Aan het werk...

Thema 6

Hoofdstuk 7: 

bloed en bloedsomloop

- Opdracht 1 t/m 5

Bekijk het filmpje:

https://www.youtube.com/watch?v=tKshlljYBmY