les 05 | VO3 | deel 1 | lezen

• Nederlands
• NT2
• Middelbare school
• ISK
• havo
• Leerjaar 3

Nieuw logo

Les 5 - deel 1 - lezen

Bezoek ook eens onze website

http://www.tistaal.nl

Nieuw logo

Ik maak kennis met de provincie Flevoland.

Ik kan een verhalende tekst lezen en begrijpen.

Bespreek het doel van deze les.

Bron video.

Spring op de fiets, kijk om je heen en laat je verrassen door deze jonge provincie vol techniek, natuur en ruimte. Hier wandel je over dijken die ooit zee waren, bezoek je steden die vanaf nul zijn gebouwd en zie je hoe mensen het landschap zelf hebben ontworpen. 

Terwijl je ontdekt, werk je ongemerkt aan je Nederlands. Door te lezen, luisteren, schrijven en kijken leer je niet alleen de taal, maar ook het verhaal van een provincie die mensen zelf hebben gemaakt.

We reizen naar Flevoland. Kijk op de volgende dia naar de video en ontdek deze provincie in vogelvlucht.

Lees de instructie.

Lees het eerste deel van het verhaal van Femke, op deze en de volgende dia.

Noteer de woorden die je niet kent.

Slimme dijken en drones: techniek in Flevoland

Voor haar profielwerkstuk op school koos Femke het vakgebied ‘techniek’. Ze wilde iets doen met duurzaamheid, innovatie en de toekomst van Nederland. Toen haar docent vroeg of ze wel eens had gehoord van slimme dijken en drones in de landbouw, was haar interesse meteen gewekt. En waar kun je dat beter onderzoeken dan in Flevoland, de provincie die zelf door techniek is ontstaan?

Op een zonnige ochtend staat Femke op een grasdijk vlak bij Lelystad. Aan de buitenkant ziet het eruit als elke andere dijk: gras, aarde, wat stenen. Maar wat je niet ziet, is dat deze dijk ‘slim’ is. Onder de grond zitten sensoren die voortdurend informatie verzamelen. Ze meten hoe nat de grond is, hoe zwaar de dijk wordt en of er beweging is in de lagen eronder. Al die gegevens gaan naar een computer. Als er iets verdachts is, krijgt de waterbeheerder meteen een melding. Geen controle met een schop of kijkrondje meer – de dijk meldt zelf wanneer er iets aan de hand is.

Lees het eerste deel van de verhalende tekst. De leerlingen schrijven de moeilijke woorden op. Deze worden op de volgende dia in een gezamenlijk woordweb geplaatst.

De tekst is als PDF-bestand in het lesplan opgenomen. Deel de hele tekst met de leerlingen zodat ze deze kunnen gebruiken bij het beantwoorden van de vragen.

De ingenieur naast haar wijst op een kleine kast aan de zijkant van het pad. “Hier zit de elektronica. Alles wordt gevoed door een zonnepaneel. Deze dijk is één van de meest innovatieve van Nederland.”

Flevoland is niet alleen de jongste provincie van Nederland, maar ook een plek waar techniek zichtbaar én onzichtbaar aanwezig is. Dat begon al bij het ontstaan van de provincie. Zonder techniek was Flevoland er niet geweest. Het land werd gemaakt door mensen: met dijken, gemalen en plannen. Ingenieurs zoals Cornelis Lely dachten na over hoe je water tegenhoudt, hoe je bodem droog pompt en hoe je steden bouwt op zeebodem.

Maar techniek stopt hier niet bij geschiedenis. Juist omdat Flevoland zo nieuw is, is het een perfecte plek om te experimenteren met moderne technologie.

Onbekende woorden uit de tekst.

De leerlingen schrijven de onbekende woorden uit het eerste deel van de tekst op. Deel de woordenlijst (zie lesplan) van deze les uit en laat de leerlingen de woorden die ze hebben opgeschreven opzoeken. Zijn er nog andere onbekende woorden? Bespreek die dan met de leerlingen.

De woordenlijst mogen ze gebruiken bij het lezen van het tweede deel.

Zoek de onbekende woorden op in de woordenlijst.

Deel de woordenlijst uit (zie lesplan)

Wat is bijzonder aan de dijk die Femke met de ingenieur bezoekt?

Antwoord: de dijk is ‘slim’: hij is uitgerust met sensoren die voortdurend meten of de dijk nog veilig is. Die sensoren controleren bijvoorbeeld de waterdruk, de temperatuur en hoe nat de grond is. Als er iets verandert, stuurt het systeem automatisch een waarschuwing naar de waterbeheerder. Zo wordt de dijk niet meer alleen met het blote oog gecontroleerd, maar digitaal en continu in de gaten gehouden.

Hoe is de provincie Flevoland ontstaan?

Antwoord: het land werd gemaakt door mensen: met dijken, gemalen en plannen. Ingenieurs zoals Cornelis Lely dachten na over hoe je water tegenhoudt, hoe je bodem droog pompt en hoe je steden bouwt op zeebodem.

Kijk naar de video en ontdek hoe Flevoland en het water onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden.

Kijk samen naar de video.

Even verderop ligt een boerderij waar gewerkt wordt met drones. Boven het veld zoemt een klein vliegtuigje. Het maakt foto’s van de gewassen, meet het vocht in de grond en geeft door waar extra mest nodig is. “Vroeger liepen we alles zelf na,” zegt de boer. “Nu krijgen we een kaart op de tablet. Daarop zie ik precies welke strook extra aandacht nodig heeft. Zo bespaar ik water, kunstmest én tijd.”

Ook de tractor op het land rijdt bijna zelfstandig. Dankzij gps-techniek weet hij precies waar hij moet zijn. Hij rijdt in kaarsrechte lijnen en stopt automatisch als er iets misgaat.

Terug op het fietspad richting Almere rijdt Femke langs windmolens. Tientallen witte torens draaien in de wind. Flevoland is koploper in windenergie. Sommige molens zijn meer dan 200 meter hoog. Samen leveren ze stroom voor honderdduizenden huishoudens. En het stopt niet bij wind: er zijn ook zonneparken, proefprojecten met energieopslag en zelfs drijvende zonnepanelen op water.

Lees het tweede deel van het verhaal van Femke, op deze en de volgende dia's.

Noteer de woorden die je niet kent.

Lees het tweede deel van de verhalende tekst. De leerlingen schrijven de moeilijke woorden op. Deze worden op de volgende dia in een gezamenlijk woordweb geplaatst.

De tekst is als PDF-bestand in het lesplan opgenomen. Deel de hele tekst met de leerlingen zodat ze deze kunnen gebruiken bij het beantwoorden van de vragen.

Ze denkt aan de stad Almere, waar hele wijken gebouwd worden met duurzame technieken. In sommige buurten worden huizen gemaakt van hout uit eigen regio. Regenwater wordt opgevangen voor de tuin. Warmtepompen zorgen voor verwarming zonder gas. En afval? Dat wordt zoveel mogelijk hergebruikt of zelfs voorkomen door slim ontwerp.

In Lelystad is een waterinstituut waar studenten en onderzoekers samen werken aan nieuwe oplossingen. Hoe bescherm je Nederland tegen zeespiegelstijging? Hoe houd je rivieren schoon? Hoe maak je steden die koel blijven in de zomer? Veel van die onderzoeken beginnen in Flevoland.

Wat haar opvalt: techniek is hier geen saai vak met kabels en schermen. Het is iets dat overal om je heen gebeurt: op het land, onder je voeten, in de lucht. Het heeft alles te maken met hoe we in de toekomst willen leven: veilig, duurzaam en slim.

Als ze aan het eind van de dag terugkijkt op wat ze zag, denkt Femke: Flevoland is eigenlijk een groot laboratorium. Een plek waar je ziet wat er mogelijk is als mensen durven plannen, bouwen en vernieuwen. Een provincie waar techniek niet alleen iets oplost, maar ook iets moois maakt.

..............

Hoe helpt een drone de boer bij zijn werk?

Antwoord: de drone maakt foto's van de gewassen, meet het vocht in de grond en geeft aan waar extra mest nodig is. Zo kan de boer precies zien welke delen van het land extra aandacht nodig hebben, wat tijd, water en kunstmest bespaart.

Hoe kan het dat de tractor in kaarsrechte lijnen rijdt?

1. Omdat de boer het handmatig zo instelt.
2. Omdat hij met gps-techniek werkt.
3. Omdat het terrein helemaal vlak is.
4. Omdat hij de drone volgt.

Antwoord B: omdat hij met gps-techniek werkt.

Wat maakt Flevoland een koploper in windenergie?

Antwoord: in Flevoland staan veel grote windmolens, sommige hoger dan 200 meter. Samen wekken ze elektriciteit op voor honderdduizenden huishoudens.

Welke drie duurzame oplossingen worden genoemd in Almere?

Antwoord:

– huizen van hout uit eigen regio

– regenwateropvang voor de tuin

– verwarming met warmtepompen (zonder gas)

Wat is géén voorbeeld van duurzaamheid in Almere?

1. erwarming met een warmtepomp.
2. Regenwater gebruiken voor planten.
3. Plastic afval verbranden.
4. Huizen bouwen van lokaal hout.

Antwoord C:  plastic afval verbranden.

Wat gebeurt er in het waterinstituut in Lelystad?

Antwoord: studenten en onderzoekers werken daar aan oplossingen voor klimaatproblemen, zoals zeespiegelstijging, schone rivieren en koelere steden.

Waarom vergelijkt Femke Flevoland met een ‘groot laboratorium’?

1. Omdat er veel scholen en universiteiten zijn.
2. Omdat er veel technische proeven en innovaties plaatsvinden.
3. Omdat alles onder de grond ligt
4. Omdat de provincie vol is met fabrieken.

Antwoord B: omdat er veel technische proeven en innovaties plaatsvinden.

klik hier

Kan jij de woorden in de tekst invullen?

Gatentekst op Wordwall.

Kan jij de woorden omschrijven?

klik hier

Mondelinge oefening op Wordwall. 

We sluiten deze les af met een video over de provincie Flevoland. 

Ontdek de veelzijdigheid van de jongste provincie.

Kijk samen naar de video.

Hoe kun je wat je vandaag geleerd hebt in een andere situatie of vak gebruiken?

De leerlingen reflecteren op het lesdoel.

bronnen:

www.lessonup.com

www.bitmoji.com

www.youtube.com

www.freepik.com 

Deze les is gemaakt door TisTaal by Dutchily. Op de vermelde bronnen na, alle rechten voorbehouden aan team Dutchily.

www.wordwall.net

Bezoek onze website:

https://www.tistaal.nl