1.1 Van jager-verzamelaars naar boeren

   Welkom!
1 / 17
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

This lesson contains 17 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

Items in this lesson

   Welkom!

Slide 1 - Slide

Slide 2 - Video

Twee beweringen:
I De overgang van homo Australopithecus naar homo erectus is een goed voorbeeld van evolutie.
II Homo sapiens ontwikkelde zich uit de Neanderthaler tot de huidige menssoort.
A
Bewering I en II zijn allebei juist.
B
Bewering I is juist. Bewering II is onjuist.
C
Bewering I is onjuist. Bewering II is juist.
D
Bewering I en II zijn allebei onjuist.

Slide 3 - Quiz

Waar staan de verschillende groepen mensachtigen in de juiste chronologische volgorde?
A
Home erectus – Neanderthaler – homo habilis
B
Neanderthaler – homo sapiens – Homo erectus
C
Homo sapiens – homo habilis – Neanderthaler
D
Homo habilis – homo erectus – homo sapiens

Slide 4 - Quiz

Fossielen zijn resten en sporen van planten, dieren en mensen die in gesteente bewaard zijn gebleven.

Waar zullen archeologen de oudste fossielen van mensachtigen vinden?
A
Europa
B
Afrika
C
Het Midden-Oosten
D
Het Verre Oosten

Slide 5 - Quiz

Welke van deze eigenschappen passen wel bij homo sapiens, maar niet bij homo erectus?
1 Het rechtop kunnen lopen.
2 Het vermogen om op symbolische wijze te kunnen denken.
3 Het gebruik van een gesproken taal.
4 Het gebruik van gereedschappen.
5 Het vervaardigen van sieraden.

A
1-3-5
B
2-3-4
C
1-4-5
D
2-3-5

Slide 6 - Quiz

Programma
  • Introductievideo tijdvak 1
  • Leerdoelen
  • H1 Oriëntatie
  • Uitleg 1.1 leerdoelen 2 t/m 4
  • Samen 1.1 leerdoel 5 
  • Zelfstandig werken
  • Afsluiting

Slide 7 - Slide

1.1 Van jager-verzamelaars naar boeren


1. De levenswijze van jager-verzamelaars
2. Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen.

Slide 8 - Slide

Leerdoelen
1.1 Van jager-verzamelaars naar boeren
1) Ik kan aangeven in welk opzicht mensachtigen verschilden van hun voorgangers.
2) Ik kan vijf kenmerken noemen van de levenswijze van jagers-verzamelaars.
3a) Ik kan uitleggen waar en waardoor de landbouwrevolutie ontstond.
3b) Ik kan beschrijven hoe de landbouwrevolutie in het Midden-Oosten verliep.
4) Ik kan uitleggen hoe en waardoor de landbouwrevolutie zich verspreidde
naar Europa.
5) Ik kan vier gevolgen van de landbouwrevolutie beschrijven en verklaren.

Slide 9 - Slide

H1 Oriëntatie
Aan de slag
- Wat? Lees H1 Oriëntatie p12-13 en maak H1 Oriëntatie opdracht 1 p16
- Hoe? Zelfstandig in stilte.
- Tijd? +/- 8 min.
- Klaar? Lees 1.1

Slide 10 - Slide

1.1 Van jager-verzamelaars naar boeren
De levenswijze van jager-verzamelaars
middel van bestaan = jagen en verzamelen
  • nomadisch bestaan
  • kleine groepen
  • eenvoudige hutten of tenten
  • vrijwel geen sociale hiërarchie of sociale verschillen (weinig bezittingen)
  • jachtwerktuigen en gereedschappen van beenderen en (vuur)steen 

Slide 11 - Slide

1.1 Van jager-verzamelaars naar boeren
Groepsgrootte was afhankelijk van carrying capacity

prehistorische periode = Paleolithicum 

bronnen
  • archeologie
  • antropologisch onderzoek


Slide 12 - Slide

1.1 Van jager-verzamelaars naar boeren
Oorzaken neolithische revolutie = landbouwrevolutie
  • toenemende kennis over granen
  • klimaatverandering
  • groeiende bevolking
Ontwikkeling Midden-Oosten
  • Rond 20.000 v.Chr. warmer en natter.
  • Voedsel in overvloed voor jager-verzamelaars.
  • Vaste woonplaats (eerste dorpen).
  • Rond 12.000 v. Chr. kouder en droger. Einde overvloed.
  • Jager-verzamelaars gedwongen om te experimenteren met landbouw (akkerbouw en veeteelt).

Slide 13 - Slide

1.1 Van jager-verzamelaars naar boeren
Verspreiding naar Europa
  • Bevolkingstoename door landbouwopbrengsten.
  • Sommige mensen gedwongen om Vruchtbare Halve Maan te verlaten.
  • Nemen kennis over landbouw mee.
  • Eerste boerenfamilies vestigen zich in wat nu Zuid-Limburg is.

Slide 14 - Slide

1.1 Van jager-verzamelaars naar boeren
Leerdoel:
5) Ik kan vier gevolgen van de landbouwrevolutie beschrijven en verklaren.

Aan de slag
- Wat? Lees De landbouwsamenleving p16 en werk het leerdoel uit.
- Hoe? Samenwerken met je buurman/-vrouw
- Tijd? 5 min.
- Klaar? Weektaak

Slide 15 - Slide

1.1 Van jager-verzamelaars naar boeren
• Jager-verzamelaars trokken rond, boeren woonden sedentair/ in permanente onderkomens, omdat ze door de landbouw op dezelfde plek moesten blijven wonen.
• Jager-verzamelaars woonden in kleine groepen, boeren in kleine nederzettingen/ dorpen, omdat mensen bij elkaar gingen wonen om de landbouw te kunnen organiseren.
• Jager-verzamelaars woonden in tenten/ hutten, de eerste boeren in stevige stenen, lemen of houten boerderijen omdat men niet meer rondtrok.
• Jager-verzamelaars kenden weinig sociale verschillen, bij boeren namen sociale verschillen toe doordat sommige boeren succesvoller waren dan anderen.
• Jager-verzamelaars hadden weinig bezittingen, bij boeren nam de hoeveelheid bezittingen toe, omdat men sedentair leefde.
• Boeren gebruikten andere werktuigen dan jager-verzamelaars, omdat men voor het bouwen van boerderijen en landbouw andere werktuigen nodig had.
• Boeren maakten gebruik van aardewerk, jager-verzamelaars niet. Landbouw is gebonden aan seizoenen, waardoor voedsel zoals graan voor langere tijd opgeslagen moet worden.

Slide 16 - Slide

Leerdoelen
1.1 Van jager-verzamelaars naar boeren
1) Ik kan aangeven in welk opzicht mensachtigen verschilden van hun voorgangers.
2) Ik kan vijf kenmerken noemen van de levenswijze van jagers-verzamelaars.
3a) Ik kan uitleggen waar en waardoor de landbouwrevolutie ontstond.
3b) Ik kan beschrijven hoe de landbouwrevolutie in het Midden-Oosten verliep.
4) Ik kan uitleggen hoe en waardoor de landbouwrevolutie zich verspreidde
naar Europa.
5) Ik kan vier gevolgen van de landbouwrevolutie beschrijven en verklaren.

Slide 17 - Slide