4.3 Ongelijkheid in arme en rijke landen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

§4.3 Ongelijkheid in arme en rijke landen

Leerdoelen

• Als je klaar bent met deze paragraaf dan weet je het verschil tussen sociale ongelijkheid en ruimtelijke ongelijkheid.

• Als je klaar bent met deze paragraaf dan kun je het verschil tussen de formele sector en de informele sector uitleggen.

• Als je klaar bent met deze paragraaf dan kun je verklaringen geven voor sociale ongelijkheid en ruimtelijke ongelijkheid in landen.

Sociale ongelijkheid

Sociale ongelijkheid: De grote verschillen tussen arm en rijk in een groep mensen.

In ontwikkelingslanden heb je vaak een klein groepje mensen die schatrijk zijn, terwijl het grootste deel van de bevolking straatarm is. 

Basisvoorziening:

• gezondheidszorg
• schoon drinkwater
• onderwijs
• onderdak 

Sociale ongelijkheid

• De rijkdom in de Verenigde Staten is oneerlijk verdeeld. 
• Van iedere 100 dollar in de VS krijgt 90% van de bevolking 17 dollar.
• De rest van het geld gaat naar de rijken en superrijken.
• Deze grote verschillen noem je sociale ongelijkheid.
• Alleen kijken naar het BBP/hoofd heeft dus nadelen, want het zegt niets over de verschillen binnen in een land!

Regionale ongelijkheid

Wanneer er tussen gebieden grote verschillen in welvaart en welzijn zijn. 

- Tussen landen

- binnen één land

- zelfs binnen een stad

Regionale ongelijkheid in Mexico

Waar staan de letters A, B en C voor?

• A = Centrum 
• B = Semi-periferie
• C = Periferie

• Deze verdeling in arm en rijk kun je ook vaak terug vinden binnen landen.
• Dit heet: regionale ongelijkheid

Wat is het gevolg?

Mensen trekken in arme landen van arme gebieden naar de rijkere gebieden in het land. Dus van C naar A of B en van B naar A.

H4: Arm en Rijk

4.3 Ongelijkheid in arme landen

bruto regionaal product per hoofd (brp/hoofd)

Het gemiddelde inkomen per hoofd/persoon

binnen een regio. 

H4: Arm en Rijk

4.3 Ongelijkheid in arme landen

bruto binnenlands product per hoofd (bbp/hoofd)

Formele sector:

Het officiële deel van de economie. 

Informele sector:

Het niet-officiële deel van de economie, ook wel scharreleconomie genoemd.

De opbrengst van de informele sector wordt NIET meegerekend in het bbp/hoofd. Hierdoor is het bbp/hoofd veel lager in arme landen waar de informele sector een grote rol speelt.

Kenmerken formele sector:

• telt mee voor het BBP
  
• belasting betalen
  
• vast inkomen
  
• wel uitkering bij ziekte
  

Kenmerken informele sector:

• niets officieel genoteerd
  
• geen belasting betalen
  
• wisselende inkomsten
  
• geen uitkering bij ziekte
  

opdrachten maken

Maak alle opdrachten van paragraaf: Ongelijkheid in arme en rijke landen.

H4 par. 4.3 werkboek blz. 158

0

§4.3 Ongelijkheid in arme en rijke landen

Welkom!

Lees P3 op blz. 98 

Leerdoelen

- Je weet wat het verschil is tussen sociale ongelijkheid en regionale ongelijkheid en de formele en informele sector.

- Je begrijpt dat het bbp/hoofd als gemiddeld getal nadelen heeft.

- Je kunt op een kaart gebieden indelen naar welvaart.

5 schaalniveaus

• Mondiaal schaalniveau                                  De hele wereld
• Continentaal schaalniveau                          Een werelddeel
• Nationaal schaalniveau                                 Een land
• Regionaal schaalniveau                                Een gebied
• Lokaal schaalniveau                                       Een plaats

Niveau waarop je een verschijnsel bekijkt

Mondiaal

• Schaalniveau= mondiaal (de wereld)
• Afrika is grotendeels periferie
• Europa is het centrum

Continentaal

• Schaalniveau= continentaal (in dit geval Europa)
• West-Europa is veel rijker en dus centrum van Europa

Nationaal

• Schaalniveau=nationaal (in dit geval Nederland)
• Randstad (grote steden) meer inkomsten
• Randstad centrum van NL

Regionaal

• Schaalniveau= regionaal (in dit geval provincie Groningen)
• Verschillen tussen gemeentes

Lokaal

• Schaalniveau=lokaal (in dit geval de stad Groningen)
• Verschillen tussen wijken

opdrachten maken

• Maak het werkblad over schaalniveaus.
• maken opdrachten: Ongelijkheid in arme en rijke landen.