1.4 Significantie

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Significantie

Deze les

1. Uitleg 1.4
2. Sommen maken

Significantie 

• Significantie gaat over het afronden van antwoorden bij berekeningen​


• Hoe nauwkeuriger je antwoord (meer cijfers), hoe significanter je antwoord​


• Belangrijk bij alle berekeningen bij scheikunde en natuurkunde!

Stel je hebt 10 liter water en je doet er 5 liter water bij (dit meet je met emmers, dus niet nauwkeurig)​

Het is ‘raar’ om dan te zeggen dat je bij elkaar 15,000 liter water hebt. Je weet dit namelijk niet zo nauwkeurig!​

Hoe nauwkeuriger je eerst meet, hoe nauwkeuriger je hier mee kunt rekenen.​

Meetwaarden en telwaarden

• Meetwaarden zijn waarden die je kunt meten, bijv. hoe lang je bent of hoeveel water er in je bekerglas zit.​


• Telwaarden zijn waarden die je kunt tellen, bijv. het aantal leerlingen in de klas of het aantal bekerglazen op tafel.​


• Telwaarden zijn feiten waarbij iedereen hetzelfde antwoord geeft (als je kan tellen)​


• Over meetwaarden kunnen discussies ontstaan. Antwoorden kunnen per persoon verschillen.

Regels

• Bij berekeningen kijk je naar het aantal significante cijfers van waarden die je krijgt in de opgave (dus niet wat jij zelf opschrijft)​


• Je kijkt hierbij alleen naar meetwaarden.​


• Vb: je hebt drie bekerglazen met in elk bekerglas 15,5 mL.​


• drie = telwaarde. Dit getal gebruik je dus niet voor afronden.​
• 15,5 = meetwaarde. Dit getal gebruik je wel voor afronden.

Regels optellen/aftrekken

Je kijkt naar het aantal decimalen (cijfers achter komma) van de waarden in de opgave.​

​

Bij afronden gebruik je het aantal decimalen dat het getal met het minst aantal decimalen heeft.

Voorbeeld optellen/aftrekken

• je hebt 1,3 gram, 2 gram en 6,03 gram.​
• Bij elkaar is dit 1,3+2+6,03=9,33 gram.​
• Het minst aantal decimalen heeft het getal 2 (geen decimalen).​
• Afronden van je antwoord geeft dus 9 gram.​


• Bij scheikunde gebruik je dit eigenlijk alleen bij uitrekenen van molecuulmassa’s.​

Er staan twee weegschalen op tafel. Eén weegschaal is echter nauwkeuriger. Pim weegt 3,355 gram zetmeel af. Joost weegt op de andere weegschaal 3,2 gram zetmeel af. ​​
Hoeveel gram zetmeel hebben ze samen?​

Regels vermenigvuldigen/delen

• Je kijkt naar het aantal significante cijfers van de waarden in de opgave.​
• Significante cijfers zijn alle cijfers van een getal, behalve nullen vooraan (nullen achteraan tellen wel mee)
• Bij afronden gebruik je het aantal significante cijfers dat het getal met het minst aantal significante cijfers heeft.

Hoeveel significante cijfers?
3,15

1. 2
2. 3

Hoeveel signifcante cijfers?
3,10

1. 2
2. 3

Hoeveel significante cijfers?
0,15

1. 2
2. 3

Even oefenen

Je meet 50,00 mL spiritus af. Dit weegt 42,5 g. 

Bereken de dichtheid

42,5/50,00 = 0,85 g/mL

50,00 = 4 significante cijfers, 42,5 = 3 significante cijfers, dus eindantwoord ook in 3:

0,850 g/mL

ρ=​v​​m​​

Wetenschappelijke notatie

• Gebruik bij het afronden van je antwoorden de wetenschappelijke notatie (machten van 10)​

• 13999 afronden op 3 sign. cijfers geeft 1,40*104​


• 0,0045 afronden op 2 sign. cijfers geeft 4,5*10-3​


• Het cijfer voor de komma zit altijd tussen de 0 en 10.​

Even oefenen

Schrijf in je schrift de volgende getallen in de wetenschappelijke notatie met drie significante cijfers.​

​

5223,99​

100000​

0,000150​

Antwoorden

​5223,99​ = 5,22*103​

100000​ = 1,00*105​

0,000150​ = 1,50*10-4

Aan de slag

• Lezen voorbeeldopgaven 6, 7 en 8 (blz. 26)​
• Maken opgaven:​

​

Zonder natuurkunde: 26 t/m 29 + 31​

​

Met natuurkunde: 27 t/m 31