1. Planten en de mens

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo b, k, g
• Leerjaar 1

Planten en de Mens

Productie van de plant

Een plant maakt glucose bij de fotosynthese.

Van de glucose maakt een plant alle stoffen waaruit hij bestaat.

Veel van die stoffen gebruiken wij als voeding.

Planten leveren ook veel grondstoffen.

Voedingsstoffen

Eiwit

Bonen bevatten meer eiwitten dan de meeste andere planten.

Zetmeel

Aardappels zijn echte opslagplaatsen voor zetmeel.

Suiker

Elke plant bevat suiker, maar de suikerbiet heeft er erg veel van.

Let op:

Suiker en zetmeel zijn beide koolhydraten.

Vet

Elke plant bevat ook vetten. De cashewnoot bevat heel veel vet.

Vitaminen

Planten staan bekend om hun vitaminen.

Bij een sinaasappel denk je al snel aan vitamine C.

Een plant maakt van glucose allerlei belangrijke voedingsstoffen.

Groenten

Groenten zijn bladeren, stengels, bloemen en wortels die je kunt eten. Groenten bevatten veel vitaminen.

Sommige groenten zoals aardappelen bevatten ook zetmeel. Groenten bevatten meestal weinig vet.

Sommige groenten bestaan uit een vrucht, de aubergine bijvoorbeeld.

De meeste vruchten worden echter niet als groente maar als fruit beschouwd.

Aardappel: stengelknol

Andijvie: stengel en blad

Sla: blad

Bloemkool: bloem

Witlof: blad

Aubergine: vrucht

Tomaat: vrucht

Radijs: wortel

Wortel: wortel

Prei: blad

Komkommer: vrucht

Asperge: stengel

Paprika: vrucht

Maïs: zaad en vrucht

Doperwt: zaad en vrucht

Soms is het nog helemaal niet zo duidelijk welk deel van een plant je eet.

Zijn het de vruchten, of juist de bladeren, of is het de wortel?

Tot welke groep behoort de afbeelding hiernaast?

1. Bloem
2. Blad

Tot welke groep behoort de afbeelding hiernaast?

1. Vrucht
2. Knol

Tot welke groep behoort de afbeelding hiernaast?

1. Bloem
2. Stengel/Blad

Tot welke groep behoort de afbeelding hiernaast?

1. Stengel
2. Wortel

Tot welke groep behoort de afbeelding hiernaast?

1. Bloem
2. Stengel/Wortel

Tot welke groep behoort de afbeelding hiernaast?

1. Bloem
2. Vrucht

Tot welke groep behoort de afbeelding hiernaast?

1. Wortel
2. Knol

Fruit

Vruchten bevatten over het algemeen veel suikers.

Daarmee verleiden ze dieren om hen op te eten. De dieren poepen de zaden dan weer uit en zorgen zo voor de verspreiding van zaden.

Soms zijn dieren ook gewoon slordig met hun voedsel en worden de zaden zo verspreid. 

kunstmatig ecosysteem

Drinkwater

Het water uit plassen en rivieren kun je niet zomaar drinken. Het bevat allerlei bacteriën, eencellige planten en dieren en schadelijke stoffen, waar je ziek van kunt worden. Voordat je het water kan drinken, moet het daarom eerst worden gezuiverd. In veel gebieden wordt het water gezuiverd door duinzand. 

Zuurstof

Lucht bestaat voor 20 procent uit zuurstof, daarnaast zit er 0,5% koolstofdioxide in de lucht en de rest is voornamelijk stikstof. Zuurstof wordt gemaakt door planten.

Naar schatting de helft van alle zuurstof is afkomstig van eencellige plantjes en bacteriën in zeewater.

Grondstoffen

Grondstoffen zijn stoffen waar weer andere stoffen van gemaakt worden of die worden gebruikt als energiebron. Veel grondstoffen komen rechtstreeks uit de natuur.

Aardolie is een belangrijke grondstof voor allerlei producten (o.a. verf, plastic, benzine, kleding). Aardolie is ontstaan uit dode organismen die miljoenen jaren in de bodem hebben gelegen.

Recreatie

Veel mensen gaan in hun vrije tijd lekker wandelen in een natuurgebied. In een natuurgebied staat de natuur voorop en mag er niet gebouwd of geboerd worden. Organisaties als Natuurmonumenten, de Waddenvereniging en Greenpeace zetten zich in voor de bescherming van (bedreigde) planten of dieren en kopen daarvoor bijvoorbeeld natuurgebieden aan.

Vlas

er zijn verschillende rassen.

vezelvlas: voor linnen;

olievlas: voor lijnzaadolie.

Hennep

Van hennep worden allerlei producten afgeleid. variërend van drugs tot sterke vezels.

Hout

Hout van bomen is een grondstof die wordt verwerkt in huizen, meubels, enzovoorts.

Sisal

Sisal is een tropische vezel, die vooral wordt gebruikt voor touw, borstels en vloerbedekking.

Katoen

Katoenvezels worden tot dragen gesponnen en gebruikt om textiel van te maken.