Als de ontwikkeling anders gaat

• Pedagogisch werk
• MBO
• Studiejaar 1

Als de ontwikkeling anders gaat

Lesdoelen

• Op het einde van de les weet ik wat de alarmsignalen van ontwikkelingsachterstanden/stoornissen zijn.

• Op het einde van de les kan ik het verschil tussen een ontwikkelingsstoornis en ontwikkelingsachterstand uitleggen.

Lesdoelen

• Op het einde van de les kan ik het verschil tussen een normale en niet normale ontwikkeling uitleggen.

• Op het einde van de les kan ik uitleggen wat risicofactoren zijn en kan twee benoemen.

21 juni toets over deze theorie.

Welke normale/niet normale ontwikkelingen zie jij op stage?

Waarom zijn de begrippen normale en niet normale ontwikkeling lastig?

Wat is normaal?

Ieder mens ontwikkeld zich anders, in eigen tempo en op een eigen manier. 

Normaal is een breed begrip.

Kijk naar de totale ontwikkeling

Rick praat niet...

Leeftijd?

Heeft hij ooit wel gepraat?

Welke andere gedragingen vertoont hij wel/niet?

Uitgaan van objectieve maatstaven

- Niet jouw persoonlijke oordeel (subjectief).

- Wat de een brutaal vindt, vindt de ander assertief.

- Wat de een bescheiden vindt, vindt de ander verlegen.

- Als PW'r uitgaan van objectieve maatstaven bij het bepalen of ontwikkeling normaal of niet normaal verloopt.

Problemen in de ontwikkeling

Oorzaak binnen het kind: bijvoorbeeld verstandelijke beperking.

Oorzaak buiten het kind: gezin of in de omgeving.

De omgeving waarin het kind opgroeit kan een voorsprong geven, maar ook een achterstand bezorgen.

Wat is het verschil tussen een ontwikkelingsachterstand en een ontwikkelingsstoornis?

Ontwikkelingsachterstand

De ontwikkeling wijkt weinig af van het gemiddelde en is nog in te halen. Je moet bijzondere maatregelen nemen zodat de ontwikkelingsachterstand wordt ingehaald. Iemand een voorbeeld van een ontwikkelingsachterstand?

Ontwikkelingsstoornis

De ontwikkeling verloopt op meerdere ontwikkelingsaspecten erg afwijkend, dan is sprake van een blijvende achterstand. Ook hier moet je bijzondere maatregelen nemen, zodat het kind zich zo goed mogelijk ontwikkeld. Iemand een voorbeeld van een ontwikkelingsstoornis?

Alarmsignalen

- Leeftijdgrenzen: voor een bepaalde leeftijd moet een kind kunnen zitten, lopen en praten. Anders is er iets mis. 

- Motoriek, spraak-/taalontwikkeling, persoonlijkheid, sociale ontwikkeling, zelfredzaamheid en spel.

Motoriek

- Gebrekkige houdingscontrole, te lage of te hoge spierspanning, ongecontroleerde bewegingen.

Spraak-/taalontwikkeling

Geen imitatie, niet of verdwijnend brabbelen.

Persoonlijkheid

Verstoorde gewetensontwikkeling en angsten.

Sociale ontwikkeling

Isolement en geen interactie met anderen

Zelfredzaamheid

Kan zichzelf niet verzorgen, geen gevaar kunnen zien.

Spel

Gebruikt geen fantasie en is niet in staat om met anderen te spelen.

Risicofactoren zijn zaken die de kans op problemen vergroten.

1. Juist
2. Onjuist

Risicofactoren kunnen op twee gebieden liggen: het kind en de ouders/gezin.

1. Juist
2. Onjuist

Bij één enkele risicofactor is de kans op problemen in de ontwikkeling van kinderen niet verhoogd.

1. Juist
2. Onjuist

Een echtscheiding is een voorbeeld van een omgevingsrisicofactor.

1. Juist
2. Onjuist

Risicofactoren

Risicofactoren zijn zaken die de kans op problemen vergroten. Deze kunnen liggen op drie gebieden:

1. Het kind

2 De ouders/het gezin (het systeem)

3 De omgeving

Risicofactoren

Uit onderzoek blijkt dat de kans op problemen in de opvoeding en ontwikkeling van kinderen niet verhoogd is van een enkele risicofactor. Maar als er twee risicofactoren zijn, dan is de kans op ontwikkelingsproblemen al drie keer zo hoog.

Kindgebonden risicofactoren

- Laag geboortegewicht

- Vroeggeboorte

- Kind met beperking

- Moeilijk temperament

- Kind van ongewenst geslacht

Ouder en/of gezinsrisicofactoren

- Negatieve jeugdervaringen

- Moeizame start in de rol van ouder

- Gebrek aan kennis of vaardigheden

- Jonge of oude moeder

- Echtscheiding

Omgevingsrisicofactoren

- Werkloosheid

- Armoede

- Weinig opleiding

- Verpauperde woonomgeving

- Ontbreken van informele of formele steun

Opdracht 1

Geef bij de risicofactoren aan van welk soort risicofactor er sprake is, is het een kindgebonden risicofactor, een ouder/gezinsrisicofactor of een omgevingsrisicofactor?

Opdracht 1

Huwelijksproblemen, verslaving, armoede, moeilijk temperament, echtscheiding, vroeggeboorte, slechte huisvesting, een beperking hebben.

Opdracht 2

Bij welke zes ontwikkelingsaspecten horen deze alarmsignalen?

- Angsten, gebruikt geen fantasie, geen interactie, te lage of te hoge spierspanning, niet of verdwijnend brabbelen, geen zelfcorrectie.

Extra opdracht 

Het is belangrijk om zaken die de ontwikkeling van het kind bedreigen of verstoren,

vroegtijdig te signaleren.

Vroegtijdige onderkenning

- Het is belangrijk om zaken die de ontwikkeling van het kind bedreigen of verstoren, vroegtijdig te signaleren.

- Vroegtijdig betekent niet altijd op hele jonge leeftijd.

- Hoe jonger, hoe lastiger het is om met zekerheid te zeggen of er sprake is van een serieus probleem.

- Bepaalde ontwikkelingsstoornissen worden pas duidelijk op de basisschool.

Belang van vroegtijdige onderkenning

- Ouders en kind kunnen adequate hulp en behandeling krijgen.

- Kans op optimale ontwikkeling en ontplooiing wordt vergroot.

- Ontwikkelingsachterstand zo beperkt mogelijk houden.

- Emotionele schade beperken.

- Ouders kunnen de komst van tweede kind afwegen.

Extra opdracht

Voer in een groepje van vier personen een discussie over de volgende

stelling: ‘vroegtijdige onderkenning is alleen zinvol wanneer er begeleiding of

behandeling aan kan worden gekoppeld.’

Extra opdracht in groepjes van 4

Schrijf de belangrijkste argumenten voor en tegen de stelling op. Wat is jouw standpunt?

Doelen behaald?

- Wat zijn de alarmsignalen van een ontwikkelingsprobleem?

- Wat is het verschil tussen ontwikkelingsstoornis en ontwikkelingsachterstand?

- Noem twee risicofactoren

- Wat betekent een normale en niet normale ontwikkeling?

Volgende les gaat over:

Ontwikkelingsstoornissen en problemen

- Lezen in Ontwikkeling en activiteiten: Ontwikkelingsstoornissen en problemen (261 t/m 279)

Wat vonden jullie van mijn les? Tips en tops?