H6 - Ontstaan van staten (centraal bestuur)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

De Middeleeuwen

Het onstaan van staten 

Wat gaan we doen vandaag?

• Klein stukje uitleg paragraaf 5.4
• Aan de slag met de weektaak

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je: 

- De belangrijkste gevolgen noemen van de opkomst van de geldeconomie voor het bestuur

Wat weet je nog over
het leenstelsel (feodalisme)

Vroege Middeleeuwen

Late Middeleeuwen

Terugblik

• Agrarisch-stedelijke samenleving
  
• Geldeconomie
• Steden - Stadsrechten

Voor- en nadelen koning

Nadeel: Koning had door stadsrechten weinig over de steden te zeggen in zijn gebied

Voordeel: Koning kregen door belasting innen meer geld

 - Verkopen stadsrechten aan steden

 - Boeren betalen pacht in de vorm van geld

Vorsten (koningen + keizers) krijgen dus meer geld

Waar gaat dat geld naartoe?

1. De koning neemt ambtenaren in dienst i.p.v. leenmannen 

- Reden: Leenmannen gingen het stuk land als hun eigendom beschouwen.

- Ambtenaren waren gehoorzamer, omdat ze betaald kregen.

2. Vorsten gingen oorlogvoeren met een huurleger = leger met betaalde soldaten.

- Leenmannen zaten niet meer in het leger, macht v. adel neemt af.

Manier van besturen verandert

VM: de vorst reisde rond door zijn gebied en deelt macht met adel

• Hij moest rekening houden met de plaatselijke wetten en gebruiken

LM: Vorsten gingen hun gebied vanuit één plek besturen

• Vanuit een hoofdstad
• Wilden overal dezelfde wetten en belasting invoeren  = Centraal bestuur
• Ontstaan van Staten = landen met duidelijke grenzen en dezelfde wetten en regels

Wie nam de koning in dienst i.p.v. leenmannen en waarom?

Wie vochten er in een huurleger?

1. Leenmannen
2. Betaalde soldaten

Op welke manier bestuurde een vorst in de VM en in de LM? (verschil)

Weektaak:

1. Lees paragraaf 5.4

2. Maak via Memo online:
Werkboek 5.4 opdracht 2-11

3. Vragen?

Stel een vraag over iets dat je deze les
nog niet zo goed hebt begrepen