H6.3 wolken en neerslag

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Hst 6.3 Wolken en neerslag

Deze les

• Je leert hoe bewolking ontstaat.
• Je leert hoe verschillende soorten neerslag ontstaan en wat daar mee te maken heeft:

       - waterdamp in lucht

       - dauw en rijp

       - dauwpunt

       - luchtvochtigheid

Indeling van de les

1. Opstarten
   
2. Zelfstandig de Lessonup doorwerken
   
3. Practicum
4. Begin maken met opgaves van 6.3 online
   
5. Afsluiting
   

Even herhalen: In welke drie fasen komt water voor in de atmosfeer?

Hoe heet de overgang van de vaste fase naar de vloeistoffase?

1. smelten
2. stollen
3. sublimeren
4. condenseren

Hoe heet de overgang van de vaste fase naar de gasfase?

1. sublimeren
2. vervluchtigen
3. condenseren
4. rijpen

Zijn faseovergangen een natuurkundig of scheikundig proces? Leg uit

Waterkringloop

Rijp: gas naar vast

Het ontstaan van wolken

Kijk het filmpje op de volgende slide

0

Verdeling in wolk

In het plaatje hiernaast zie je in welke fase de watermoleculen zich bevinden bij een bepaalde temperatuur.

• Hoe hoger in de lucht, hoe lager de temperatuur is.

• Er valt geen neerslag als de lucht omhoog stroomt, de lichte druppels en ijskristallen worden weer omhoog gestuwd.

• Als de druppels of ijskristallen te zwaar zijn om omhooggestuwd te worden valt er wel neerslag
  

Condensatie en condenstatiekernen

• Waterdamp gaat in de lucht condenseren bij een bepaalde temperatuur,  het dauwpunt.
• Condensatiekernen zijn deeltjes in de lucht zoals stof en roet, waarop waterdamp sneller kan condenseren.
  
• Door condensatie ontstaan kleine waterdruppeltjes, deze blijven in de lucht zweven.
  
• Veel kleine druppeltjes samen vormen een wolk.
  

• Bij condensatie vlak boven de grond spreken we van mist.
  

Neerslag

• Er valt geen neerslag als de lucht omhoog stroomt, de lichte druppels en ijskristallen worden weer omhoog gestuwd.
• Als de druppels of ijskristallen te zwaar zijn om omhooggestuwd te worden valt er wel neerslag.

• Is de temperatuur onder de wolk hoger dan 0 graden Celcius dan valt er regen, hagel of sneeuw.
  
• Vallen de druppels door een luchtlaag die onder het vriespunt ligt, dan raken de druppels onderkoeld.
• Komen de onderkoelde druppels op een bevroren opeervlakte dan ontstaat ijzel
  

Wanneer valt er sneeuw?

• Bij een temperatuur van -12 graden Celsius in de wolk rijpt de waterdamp tot kristallen.
• Hierbij zijn ook kristallisatiekernen (bv stofdeeltjes) nodig.
• de ijskristallen groeien uit tot sneeuwvlokken.
• Als ze zwaar genoeg zij vallen ze naar beneden.
• Alleen bij een lage temperatuur blijven de kristallen bestaan, anders smelten ze en valt er regen.
  

Wanneer valt er hagel?

• Hagelstenen ontstaan op grote hoogte.
• Hier zijn sterke daal- en stijgstromen die de kristallen meevoeren.
• Als ze in het deel van de wolk komen waar de temperatuur                               0 graden Celsius of lager is, dan groeien de kristallen aan  (onderkoelde waterdruppels).
• De kristallen worden dan zo zwaar dat ze naar beneden vallen
  

De hoeveelheid water die koude lucht kan bevatten is groter / kleiner dan in warme lucht

1. groter
2. kleiner

Als er op één dag 12,5 mm regen valt, hoeveel liter is dat dan per vierkante meter?

1. 0,125 L
2. 12,5 L
3. 1,25 L
4. 125L

Hoe heet de temperatuur waarbij waterdamp begint te condenseren?

Welke begrip geeft aan op welke hoogte een wolk ontstaat?

1. isobaar
2. convectiestroming
3. condensatieniveau
4. dauwpunt

Welke begrip geeft de maximale hoeveelheid waterdamp in de lucht aan?

1. isobaar
2. convectiestroming
3. condensatieniveau
4. dauwpunt

Wanneer ontstaan er onderkoelde regendruppels?

1. Bij een temperatuur hoger dan 0 graden Celsius
2. Bij een temperatuur lager dan 0 graden Celcius
3. Bij een temperatuur van 0 graden Celsius

Klopt de volgende bewering?
Sneeuwvlokken ontstaan uit ijskristallen die tijdens het rijpen van waterdamp in een wolk gevormd worden.

1. ja
2. nee

www.msn.com