Evolutie Les 4: Veranderen tot nieuwe soorten

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Aanpassingen en nieuwe soorten

Hoofdstuk 10 : Evolutie

H5 

Vorige les

Begrippen:

- mutatie

- recombinatie

- natuurlijke selectie

- selectiedruk

- fitness

(en opdr. 4, 7 en 8)

Deze les

Een soort verandert, wel of geen evolutie?

We maken opdr. 9 en 10 (herhalen)

Later in de les: opdr. 11, 12, 13 en 14

Aanpassen

Populaties veranderen omdat ze zich aanpassen aan de omgeving:

survival of the fittest.

Hiervoor is dus variatie nodig en selectiedruk.

Geen variatie wel selectie?

Geen selectie maar wel variatie?

Verandering?

Als er eigenschappen in populatie veranderen kan er sprake zijn van evolutie: aanpassing/adaptatie.

Een eigenschap levert voordeel op voor overleving of voortplanting: natuurlijke selectie.

Als populatie geissoleerd is kan nieuwe soort ontstaan.
(bijv. darwinvinken)

Verandering?

Als een populatie verandert (evolueert) kan er sprake zijn van evolutie: aanpassing/adaptatie.

Het kan ook toeval zijn.

Dit gebeurt bij genetic drift.

Heeft niet te maken met selectie of fitness van deze populatie. Geen evolutie, maar toeval.

Verandering?

Als een populatie verandert (evolueert) kan er sprake zijn van evolutie: aanpassing/adaptatie.

Het kan ook menselijke bemoeienis zijn:

kunstmatige selectie.

Heeft niet te maken met selectie of fitness van deze populatie. Geen evolutie.

Verandering?

Bijzondere vorm van natuurlijke selectie is seksuele selectie.

Interseksuele selectie: vrouwtjes selecteren mannetje op aantrekkelijke eigenschappen.

Intraseksuele selectie: mannetjes vechten onderling. Sterkste meeste kans op voorplanting.

Dit verklaart verschillend uiterlijk man - vrouw.

Oefenen

Oefenen met verschillende oorzaken van verandering: opdr. 11 en 12

Oefenen met het in kaart brengen van mogelijke veranderingen in soorten:

opdr. 13 en 14. 

Nieuwe soorten:

opdr. 3, 4, 6, 8

Eilandtheorie

Eilanden hebben vaak uniek ecosysteem.

Grote eilanden, veel ruimte voor soorten: weinig sterfte.

Kleine eilanden, weinig ruimte: veel sterfte (hoge selectiedruk).

Dichtbij vaste land, veel immigratie: meer diversiteit.

Ver van vaste land, weinig immigratie, weinig diversiteit.

Voorspelling?

Eilandtheorie