H4.4 GRAMMATICA

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

H4.4 Grammatica

• Meewerkend voorwerp                                                             (herhaling)
• 4 werkwoordtijden

Terugblik

In de vorige les hebben we het gehad over het meewerkend voorwerp:

Meewerkend voorwerp

Een meewerkend voorwerp kan in een zin staan, maar dat hoeft niet.  Het meewerkend voorwerp (mv) kun je vinden door de volgende vraag te stellen: 

mv:     aan/voor wie + wwg + ow + (lv)?

Let op: Het voorzetsel 'aan' of 'voor' kan bijna altijd worden weggelaten of toegevoegd bij het meewerkend voorwerp.

Wat is het meewerkend voorwerp in de zin:

De kleine jongen gaf zijn moeder een knuffel.

1. De kleine jongen
2. zijn moeder
3. een knuffel
4. er zit geen mv in de zin

Wat is het meewerkend voorwerp in de zin:

De rode jas hing aan de kapstok.

1. De rode jas
2. hing
3. aan de kapstok
4. er zit geen mv in de zin

Wat is het meewerkend voorwerp in de zin:

De kinderen zijn helemaal klaar voor de zomer.

1. De kinderen
2. helemaal
3. voor de zomer
4. er zit geen mv in de zin

Wat is het meewerkend voorwerp in de zin:

Ze maakte een speciale taart voor haar lieve oma.

1. Ze
2. een speciale taart
3. voor haar lieve oma
4. er zit geen mv in de zin

Wat is het meewerkend voorwerp in de zin:

De lieve hond gaf zijn speeltje aan zijn baasje.

1. De lieve hond
2. zijn speeltje
3. aan zijn baasje
4. er zit geen mv in de zin

Wat weet je nog van H3?

Even checken...

hww en zww

Ineke gaat naar de stad.

gaat = ?

1. zelfstandig werkwoord
2. hulpwerkwoord

Ik heb feest gevierd.

gevierd = ?

1. zelfstandig werkwoord
2. hulpwerkwoord

Ik heb gisteren een feestje gevierd.

heb = ?

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord

Benoem de ww:
Ik ben naar school geweest.

1. ben= hww geweest = hww
2. ben = hww geweest = zww
3. ben = zww geweest = hww
4. ben = zww geweest = zww

De kassière heeft geld achtergehouden .

1. heeft = hww achtergehouden = hww
2. heeft = zww achtergehouden = hww
3. heeft = hww achtergehouden = zww
4. heeft = zww achtergehouden = zww

Leerdoelen

1. Je weet in welke tijden een werkwoord kan staan.

2. Je kunt een zin in de juiste tijd zetten.

3. Je kunt benoemen in welke tijd een zin staat.

werkwoordtijden

Werkwoorden kunnen in verschillende tijden staan:

- in de tegenwoordige of verleden tijd

                               en

- in de voltooide en onvoltooide tijd

werkwoordtijden

Voltooide tijd:

Voltooid betekent dat iets al gebeurd is. 

Een zin in de voltooide tijd kun je herkennen 

aan;

- de hulpwerkwoorden hebben en zijn !!!

- een voltooid deelwoord in de zin.

Werkwoordtijden

De 4 werkwoordtijden zijn dan: 

Onvoltooid:             1. tegenwoordige tijd (o.t.t.) - hij fietst

                                     2. verleden tijd (o.v.t.) - hij fietste

Voltooid :                 3. tegenwoordige tijd (v.t.t.) - hij heeft gefietst

                                     4. verleden tijd (v.v.t) - hij had gefietst

Werkwoordtijden

Tegenwoordige tijd of verleden tijd? 

Regel: kijk naar de tijd van de persoonsvorm en niet naar de                        inhoud van de zin!!

Dus de zin 'Marjolein heeft gisteren heerlijk gezwommen'  staat in de voltooid tegenwoordige tijd. 

Werkwoordtijden

Werkwoordtijden

Even oefenen ...

In welke tijd staat: Kees fietst?

1. onvoltooid tegenwoordige tijd o.t.t.
2. onvoltooid verleden tijd o.v.t.
3. voltooid tegenwoordige tijd v.t.t.
4. voltooid verleden tijd v.v.t

Mirthe kocht een broek.

1. onvoltooid tegenwoordige tijd o.t.t.
2. onvoltooid verleden tijd o.v.t.
3. voltooid tegenwoordige tijd v.t.t.
4. voltooid verleden tijd v.v.t

Ik ben naar school geweest.

1. onvoltooid tegenwoordige tijd o.t.t.
2. onvoltooid verleden tijd o.v.t.
3. voltooid tegenwoordige tijd v.t.t.
4. voltooid verleden tijd v.v.t

Jullie waren weggegaan.

1. onvoltooid tegenwoordige tijd o.t.t.
2. onvoltooid verleden tijd o.v.t.
3. voltooid tegenwoordige tijd v.t.t.
4. voltooid verleden tijd v.v.t

Ik heb geleerd.

1. onvoltooid tegenwoordige tijd o.t.t.
2. onvoltooid verleden tijd o.v.t.
3. voltooid tegenwoordige tijd v.t.t.
4. voltooid verleden tijd v.v.t

Hij twijfelen (o.t.t.)
Hoe wordt de zin?

1. Hij twijfelt
2. Hij twijfelde
3. Hij heeft getwijfeld

zij groeien (v.v.t.)

1. zij groeien
2. zij groeiden
3. zij zijn gegroeid
4. zij waren gegroeid

Wij behalen (v.t.t.)

1. Wij behalen
2. Wij behaalden
3. Wij hebben behaald
4. Wij hadden behaald.

Zij uitkijken (o.v.t.)

1. Zij kijken uit
2. Zij keken uit
3. Zij hebben uitgekeken
4. Zij hadden uitgekeken.

samengevat