Paragraaf 8.2

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Terugblik
Wat hebben we de vorige les behandeld?

8.2  Je ademt

Wat heeft dit te maken met je lichaam werkt, als je kijkt naar de vorige les?

Ademhaling

Leerdoelen 

Wat je leert:
Hoe haal je adem
Hoe gaat het uitwisselen van zuurstof en koolstofdioxide
Waarom je beter kunt ademhalen door je neus.

wordt ver-voerd naar de cellen

daardoor kun je bewegen

ademhalingsstelsel: inademen

ademhalingsstelsel: uitademen

spierstelsel

verteringsstelsel

uitscheidingsstelsel

bloedvatenstelsel

Ademhalingsstelsel

Neus/mond

Neusholte

Mondholte

Strottenklepje

Luchtpijp(kraakbeenringen)

Bronchiën

Longblaasjes

 

0

0

Bij een ademhaling komt er lucht binnen langs verschillende onderdelen van het ademhalingsstelsel.

Wat is de juiste volgorde (1, 2, 3) bij een diepe ademhaling? 

Juiste moet hier!

1 bronchiën

2 luchtpijp

3 longblaasjes 

1 longblaasjes

2 luchtpijp

3 bronchiën 

1 luchtpijp

2 bronchiën

3 longblaasjes 

1 luchtpijp

2 longblaasjes

3 bronchiën 

1 bronchiën

2 longblaasjes

3 luchtpijp

1 longblaasjes 

2 bronchiën

3 luchtpijp 

Opdrachten maken 

HAVO-  werkboek 8.2: opdracht 1 t/m 10 

Longblaasjes 

Zuurstof uitwisseling

Je leert hoe er zuurstof in je lichaam word opgenomen.

Je leert hoe koolstofdioxide word afgegeven. 

0

Je kunt uitleggen hoe zuurstof in het bloed terecht komt.

Hoe komt het dat bloedarmoede ervoor zorgt dat je je vaak moe en duizelig voelt of zelfs kunt flauwvallen?

1. Je immuunsysteem werkt niet goed meer
2. Je hebt te weinig vocht in je bloed, waardoor het niet goed meer stroomt
3. Er wordt niet genoeg zuurstof vervoerd door je bloed
4. Door bloedpropjes in je bloedvaten die de bloedvaten blokkeren

Het opnemen van zuurstof en   

het afgeven van koolstofdioxide

Het verversen van de lucht in de longen

Gaswisseling

Ademhaling

Waarom moet je ademhalen door je neus? 

Waarom is ademen door je neus beter?

• Je neusharen houden het grove stof tegen 
• Slijmcellen maken de lucht vochtig en ziekteverwekkers blijven eraan plakken 
• Trilhaartjes zwiepen het slijm met de vastgeplakte stofdeeltjes en ziekteverwekkers naar je keelholte ( uithoesten of inslikken)

Leerdoel: Je kunt uitleggen waarom je door je neus moet ademen

1. Je neus keurt de lucht, reukzintuig!
2. Je neusharen houden het grove stof tegen 
3. Je neus maakt de lucht vochtig en warm. Slijmcellen maken de lucht vochtig en stof en ziekteverwekkers blijven eraan plakken 

• Trilhaartjes zwiepen het slijm met de vastgeplakte stofdeeltjes en ziekteverwekkers naar je keelholte ( uithoesten of inslikken)

Ademfrequentie: het aantal ademhalingen per minuut.

Koolstofdioxide-zintuigcellen: Meten de hoeveelheid koolstofdioxide in je bloed. 

Hoeveel lucht adem je in en uit?

- Ademvolume = hoeveelheid lucht die per rustige ademhaling wordt in- of uitgeademd

- Vitale capaciteit = hoeveelheid lucht die maximaal per ademhaling kan worden in- of uitgeademd

- Longvolume = het restvolume en de vitale capaciteit bij elkaar

Longventilatie

Longvolume (Longinhoud)

Ademvolume

Exspiratoir Reserve Volume (ERV)

Inspiratoire Reserve Volume

(IRV)Restvolume (Longresidu)

Vitale Capaciteit (VC)

VC --> meten met spirometer

Hoe gezond zijn jouw longen?

-het longvolume is bij iedereen verschillend

-ademvolume = de hoeveelheid lucht die je inademt

-dode ruimte = wat achterblijft in je keel- of neusholte, luchtpijp en bronchiën

-vitale capaciteit = hvlh lucht die per ademhaling maximaal kan worden in- of uitgeademd

-restvolume = lucht die achterblijft na diepe uitademing

longvolume = vitale capaciteit + restvolume

Oefenen

Wat is het ademvolume?

Wat is het restvolume?

Wat is de vitale capaciteit?

Wat is het longvolume?

Ademvolume = de lucht die je per ademhaling in- en uitademt

3,5L -3L = 0,5 L

Restvolume = de lucht (in L) die na een diepe uitademing achterblijft in de longen

Aflezen waar het diepste dal (diepste uitademing) eindigd tot onderaan de grafiek = 1,5L 

Longvolume = totale long inhoud (hoeveel L past er in totaal in de longen)

Vitale capaciteit + restvolume

4 + 1,5 = 5,5L

Vitale capaciteit = De hoeveelheid lucht die maximaal per ademhaling kan worden in- en uitgeademt

Berekening: aflezen van hoogste piek tot laagste dal

5,5L - 1,5L = 4L 

Dode ruimte?

Dode ruimte = lucht die niet verder komt dan je neus- en keelhote, luchtpijp en bronchiën. Deze lucht doet niet mee met de gaswisseling in de longblaasjes

Waarom bestaan snorkels?

Toetstermen

• Je kunt het ademvolume, longvolume, restvolume en vitale capaciteit van een organisme aflezen uit een grafiek.
• Je kunt de ademfrequentie van een organisme berekenen m.b.v. een grafiek.
• Je kunt berekenen hoeveel L lucht er door de longen van een organisme gaat m.b.v. een grafiek.
• Je kunt de samenstelling van lucht koppelen aan een berekening  m.b.v. percentages en een grafiek.

Opdrachten maken 

HAVO- opdracht 11 t/m 20