Feodaliteit

• Geschiedenis
• Secundair onderwijs

Wie is er vandaag aan de macht in België?

Vlaams parlement

Waals parlement

Brussels parlement

Parlement van de Franstalige gemeenschap

Parlement van de Duitstalige gemeenschap

Provincies

Arrondisementen

Gemeenten

Europa

Verenigde Naties

Feodaliteit

Waarom verklaart iemand zichzelf vazal?

Welke plichten en rechten hebben heer en vazal?

Hoelang duurt de overeenkomst?

Waarom verklaart iemand zichzelf vazal?

• Voor bescherming en levensonderhoud. 

Welke plichten en rechten hebben heer en vazal?

Heer: 

• Plichten: bescherming en levensonderhoud.
• Rechten: dienst en gehoorzaamheid van de vazal.

Vazal:

• Plichten: dienen en gehoorzamen.
• Rechten: bescherming en levensonderhoud.

Hoelang duurt de overeenkomst?

• Levenslang.

Feodaliteit ontstaat uit vazalliteit.

• Germanen en Romeinen: 'zwakkere' vrije mannen -> dienaars 'sterkere'.
• Vroege middeleeuwen: rijke grootgrondbezitters -> armere vrije mannen in krijgsdienst = vazalliteit.
• Soms gaf de heer hen een vergoeding voor die trouw. 
• Aanvankelijk niet met elkaar verbonden.
• Franken verbonden trouw zweren aan de heer met het geven van grond.
• = basis van de feodaliteit.

Bron 2

Wat vraagt Einhard voor zijn vriend?

• Enkele vrije beneficia.

Wat krijgt Lodewijk de Duitser terug?

• Iemand die zijn belangen dient.

De feodaliteit ontstaat uit de vazalliteit.

De feodaliteit ontstaat uit de vazalliteit.

Leenheer

Leenman

Leen (feodum)

Trouw en dienst

Leenhulde

• Plechtigheid.
• Vazal belooft trouw aan heer.
• Heer geeft met investituur het leen aan de vazal.

Wat kregen deze leenmannen in ruil voor hun aandeel in het bestuur? 

• Inkomsten uit tollen en boetes en uit koninklijk grondbezit dat ze in leen hielden.

Wie had in het Frankische Rijk welke macht?

Macht	Uitgevoerd door ...
Wetgevende
Uitvoerende
Rechterlijke

Wie had in het Frankische Rijk welke macht?

Macht	Uitgevoerd door ...
Wetgevende	Koning
Uitvoerende
Rechterlijke

Wie had in het Frankische Rijk welke macht?

Macht	Uitgevoerd door ...
Wetgevende	Koning
Uitvoerende	Koning en leenmannen
Rechterlijke

Wie had in het Frankische Rijk welke macht?

Macht	Uitgevoerd door ...
Wetgevende	Koning
Uitvoerende	Koning en leenmannen
Rechterlijke	Koning en leenmannen

Hedendaags België

Wetgevende macht:

Hedendaags België

Uitvoerende macht:

Hedendaags België

Rechterlijke macht:

Wat is het verschil tussen het bestuur van het Frankenrijk onder Karel de Grote en een hedendaagse democratie?

• Er was geen scheiding der machten, de koning had alle macht.

De piramide van vazallen en leenmannen.

a) “De achtervazallen gehoorzamen de koning.” Juist of fout? Motiveer je antwoord.

• Fout, ze gehoorzamen eerst en vooral de kroonvazallen.

b) Wat heeft een graaf in leen van de koning? 

• Een ambt met gebied.

c) Waarom deelt de koning lenen uit? 

• De koning wil zeker zijn van de trouw van de vazallen.

3. De feodale wanorde

• Vanaf 9de eeuw: meerdere lenen bij verschillende leenheren.
• => trouw ging verloren.

Lenen werden erfelijk.

• Na dood leenman -> erfgenamen doen hulde voor het leen.
• Elk leen gelijk verdeeld onder de zonen.

Wat zouden hier de gevolgen voor zijn?

• Onoverzichtelijk wie allemaal leenman is.
• Rijk verbrokkeld.

Het feodale Frankrijk

(11e eeuw)

3. feodale wanorde

a) Vergelijk het kroondomein met de lenen van de kroonvazallen. Wat stel je vast?

• Sommige vazallen controleren een groter gebied dan de koning.

b) Welk verschil bestaat er met het huidige grondgebied van Frankrijk?

• Een deel van Vlaanderen en Catalonië was Frans. Het hedendaagse oosten van Frankrijk was nog geen Frankrijk. Het middeleeuwse Frankrijk was kleiner. 

Verdere verzwakking koninklijke macht door buitenlandse invallen:

Verdere verzwakking koninklijke macht door buitenlandse invallen:

Door invallen van buitenlandse volkeren (Noormannen, Hongaren en Arabieren) , verzwakt de macht van de koning. De graven beschermden hun eigen grond in plaats van de koning.