Mondzorg

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Klinische les over afweergedrag bij de mondzorg

Inhoud

- Waarom heb ik dit onderwerp gekozen

- Het belang van goede mondzorg 

-  Mogelijke gevolgen van slechte mondzorg

- Wat is afweer gedrag

- Hoe komt afweergedrag tot uiting

- Wat zijn de mogelijke oorzaken

- Hoe ga je om met afweergedrag

- Afsluiting

Doelen

Aan het einde van de les weet je

- Waarom mondzorg van groot belang is

- Wat de mogelijke gevolgen zijn van slechte mondzorg

- Wat afweergedrag is

- Hoe afweergedrag tot uiting kan komen

- Wat de mogelijke oorzaken zijn

- Hoe je om gaat met afweergedrag bij de mondzorg

Waarom heb ik dit onderwerp gekozen?

Het belang van goede mondzorg

• Preventie van tandbederf
• Behoud van tanden 
• Eten
• Algemene gezondheid 
• Psychosociaal welzijn 

Mogelijke gevolgen van slechte mondzorg

• Eetproblemen/ondervoeding 
• Tandbederf
• Pijn en ongemak
• Verspreiding van ontsteking elders in het lichaam
• Gezondheidsproblemen 

Handige verwijzer

- https://free-learning.nl/modules/mondzorg/start.html

- Site zorg voor beter: Document 

Richtlijn Mondzorg voor zorgafhankelijke cliënten in verpleeghuizen

Afweergedrag

Wat is afweergedrag

Definitie: Afweergedrag, ook wel "afweermechanisme" genoemd, verwijst naar psychologische processen en gedragingen die individuen onbewust of bewust gebruiken om zichzelf te beschermen tegen psychologisch ongemak, stress, emotionele pijn of bedreigende situaties

- Kort samengevat 

Hoe komt afweergedrag tot uiting?

De zorgvrager:

- komt niet op de stoel zitten

- laat de tandenborstel niet toe

- laat het gebit niet in de mond plaatsen

- loopt weg

- weigert verbaal (‘Ik wil niet’)

- duwt de tandenborstel weg, of (de hand van) de zorgmedewerker

- bijt op de tandenborstel

- wendt zijn/haar hoofd af

- houdt zijn/haar mond dicht

- houdt zijn kiezen op elkaar

- kokhalst

Waarom ontstaat bij demente zorgvragers soms afweergedrag ten aanzien van mondzorg? Er zijn meerdere antwoorden mogelijk

1. De zorgverlener verliest de aandacht bij het helpen waardoor zorgvragers zich onveilig voelen
2. De zorgvrager is moe na de ADL en wil gewoon niet, de zorgverlener is ongeduldig en wil wel
3. De zorgvrager herkent de handelingen rondom mondzorg niet en de zorgverlener legt het niet geduldig uit

De cliënt:

-heeft een aandoening van het zenuwstelsel of de spieren

-heeft pijn door gebitsproblemen of ontstekingen in de mond

-is vermoeid na de zorg

-zit of ligt in een verkeerde houding

-snapt niet wat de bedoeling is

-is angstig, heeft een onveilig gevoel

-is snel afgeleid, concentratiestoornis

De zorgmedewerker:

-handelt niet adequaat 

-verliest de aandacht tijdens het helpen

-staat verkeerd achter de cliënt

-staat verkeerd voor de cliënt

-is ongeduldig

-geeft geen goede uitleg/instructie

-stelt de cliënt niet op zijn of haar gemak

-weet niet goed wat ze moet doen

Wat zijn de mogelijke oorzaken?

Hoe ga je om met afweergedrag

• Observeren en zo min mogelijk prikkels geven
•  Niet doorgaan op het moment zelf als afweergedrag ontstaan: gevolg kan zijn schoppen, slaan, bijten
• 5 stappenplan volgen 

praktische tips

- Schuin achter de client staan tijdens de mondverzorging

- Wees creatief

-  neem de tijd en neem de cliënt serieus

www.zorgvoorbeter.nl

Doelen behaald?

Aan het einde van de les weet je

- Waarom mondzorg van groot belang is

- Wat de mogelijke gevolgen zijn van slechte mondzorg

- Wat afweergedrag is

- Hoe afweergedrag tot uiting kan komen

- Wat de mogelijke oorzaken zijn

- Hoe je om gaat met afweergedrag bij de mondzorg

Einde 

Zijn er nog vragen?