3 theorieen: Malthus, Marx, Boserup

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

3 Theorieen: Malthus, Marx, Boserup

In deze les ga je de 3 theorieen bestuderen en gaan we na hoe deze (nog) van toepassing zijn

3 theorieen: Malthus, Marx, Boserup

Deze 3 personen hadden allen een theorie over het voedselvraagstuk.  Je gaat onderzoeken:

• waar gaan deze theorieën over?
• hoe vullen ze elkaar aan of spreken ze elkaar tegen?
• zijn deze theorieën vandaag de dag nog actueel?

Wat is de kern van de theorie van Thomas Malthus?

Wat is de kern van het Marxisme?

Wat is de kern van de theorie van Ester Boserup?

Malthus v.s. Boserup

1: Malthus

De theorie van Malthus kan zeer eenvoudig worden samengevat:

 

(1) De omvang van de bevolking wordt beperkt door de beschikbare hoeveelheid voedsel.

(2) Een toename van de voedselproductie lokt een bevolkingsgroei uit die sneller gaat dan die van de bestaansmogelijkheden.

• de bevolking zal meetkundig stijgen (1, 2, 4, 8, 16, 32)
• de voedselproductie zal rekenkundig stijgen (1, 2, 3, 4, 5)
• de bevolking zal uiteindelijk steeds minder voedsel hebben en hongersnood zal ontstaan

(3) Om te voorkomen dat er hongersnoden uitbreken, dienen checks (remmingen) te zorgen voor een beperking van de bevolkingsgroei. Dit zou vooral door anticonceptie  en abortus moeten (en door eventuele ziektes (epidemieën) zou de bevolking toch al afnemen)

karl Marx (Marxisme)

Voorloper van het communisme.

3 klassen: Adel, aandeelhouders, proletariaat (arbeiders)

Karl Marx zag de verschillen tussen rijk en arm toenemen in het kapitalisme, en wilde dat de arbeiders zouden opstaan tegen dit systeem ("arbeiders  alle landen, verenigt U") en een systeem ontwikkelen waarbij rijkdom eerlijk werd verdeeld. In zijn ideeën waren arbeiders juist essentieel, maar kwamen zij er het slechtst vanaf in het kapitalisme en door de industrialisatie. 

Ester Boserup

Boserup ging in tegen de theorie van Malthus. 

Zij ging uit van het principe dat als de bevolking groeit, de noodzaak voor ontwikkelingen op het gebied van voedselvoorziening zouden volgen. De noodzaak hiervoor zou ervoor zorgen dat het gebeurde. 

Maar niet eerder dan dat het nodig was en als de noodzaak zou verdwijnen zou er achteruitgang plaatsvinden.

Malthus v.s. Boserup

• Malthus ging uit van de landbouw die de bevolkingsgroei zou beperken, Boserup ging er vanuit dat bevolkingsgroei landbouwinnovaties zou stimuleren.
• Malthus stelde dat grenzen aan voedselproductie bevolkingsgroei zouden remmen, Boserup stelde dat voedselproductie met bevolking zou groeien

Waarschijnlijk is de uiteindelijke situatie een combinatie van beide. Er zou een moment kunnen komen waarop er niet meer genoeg voedsel is, vraag is of de bevolking dan al gestopt is met groeien.

Zijn deze theorieën nog relevant?

De catastrofe die Malthus voorspelde is nog niet voorgekomen. Hoe komt dit?

1. de productie van gewassen is door de technologische ontwikkeling sterker gestegen dan verwacht.
2. de bevolking groeit wel maar niet op de manier die hij had voorspeld.