13.1 Hormoonstelsel, hypothalamus en hypofyse V5 2425

Paragraaf 13.1 Hormoonstelsel, hypothalamus en hypofyse

Endorfine

1 / 38

Slide 1: Slide

BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

This lesson contains 38 slides, with text slides.

Lesson duration is: 45 min

Items in this lesson

Paragraaf 13.1 Hormoonstelsel, hypothalamus en hypofyse

Endorfine

Slide 1 - Slide

Hoofdstuk 13

let op: de meeste leerstof staat in paragraaf 13.1 en 13.2

de overige paragrafen zijn vooral toepassing van deze stof op verschillende hormonen.

Je moet die toepassingen wel begrijpen en uit de BINAS kunnen achterhalen.

Ik leg alleen 13.1, 13,2 en een stukje van 13.3 klassikaal uit.

Slide 2 - Slide

lesdoel

Paragraaf 13.1: Leerdoel 1 en 2

Wat is een hormoon?

Wat is een hormoonklier?

Wat zijn de belangrijkste hormoonklieren?

Hoe werken hormonen?

Slide 3 - Slide

Leerdoel 1

Je beschrijft hoe hormonen hun doelwitorganen beïnvloeden

Slide 4 - Slide

Wat is een hormoon

Signaalmolecuul, dat wordt aangemaakt door een hormoonklier, dat wordt afgegeven aan en getransporteerd via het bloed en elders in het lichaam, bij een doelwitorgaan een effect heeft

Slide 5 - Slide

Klieren

Hormoonklieren zijn endocrien. Dwz dat het product van de kliercellen aan het bloed wordt afgegeven.

Endo=binnen

bv testis, bijnieren, schildklier

Slide 6 - Slide

Klieren

Sommige andere klieren zijn exocrien. Dwz dat het product van de kliercellen aan het uitwendige milieu wordt afgegeven (afvoerbuis).

Exo=buiten

bv zweetklieren, traanklieren, maagsapklieren

Slide 7 - Slide

Gemengde klieren

De alvleesklier en de testes werken zowel endocrien als exocrien.

- Noem de exocriene en endocriene producten van de alvleesklier

- Noem de exocriene en endocriene producten van de testes

Gebruik eventueel je BINAS

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Slide

Voorbeelden van hormoonklieren

Hypofyse
, hypothalamus, schildklier, bijschildklier, bijnieren,

alvleesklier , eierstokken (ovaria), zaadballen (testes)

Slide 10 - Slide

Voorbeelden van hormonen

LH, FSH, insuline, glucagon, ADH, renine, aldosteron, oestradiol, progesteron, testosteron

Slide 11 - Slide

Doelwitorgaan

Hormonen komen via de bloedsomloop overal in het lichaam maar hebben alleen bij het doelwitorgaan een effect.

Slide 12 - Slide

Waarom reageren alleen de doelwitorganen?

Slide 13 - Slide

Leerdoel 2

Je beschrijft de rol van de hypothalamus en de hypofyse bij de samenwerking van het zenuwstelsel en het hormoonstelsel

Slide 14 - Slide

Centrale aansturing van hormonen

In de hersenen zitten

twee hormoonklieren:

De hypothalamus en de

hypofyse.

Hypofyse

Slide 15 - Slide

Hypofyse achterkwab/neurohypofyse - hypofysevoorkwab/adenohypofyse

Slide 16 - Slide

Hypofyse achterkwab/

neurohypofyse

Hypofyse voorkwab/

adenohypofyse

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Slide

Neurohypofyse

Zenuwcellen

Bloedvat

Achterkwab

Voorkwab

Neurohormonen

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Slide

Adenohypofyse

Zenuwcellen

Releasing hormonen/

Inhibiting hormonen

Hormonen

Achterkwab

Voorkwab

Hormonen

Slide 21 - Slide

Hypothalamus

Zenuwcellen geven neurohormonen af.

Deze komen in de achterkwab van de hypofyse in de bloedbaan.

Slide 22 - Slide

Hypothalamus

Zenuwcellen geven Releasing

Hormonen (RH) en Inhibiting

Hormonen (IH) af.

Deze komen in de hypothalamus in de bloedbaan en komen daarna in de voorkwab van de hypofyse.

Slide 23 - Slide

Hypofyse

In de voorkwab van de

hypofyse wordt de hormoonaanmaak van hormonen gestimuleerd (RH) of geremd (IH). Deze hormonen gaan naar de rest van het lichaam.

Slide 24 - Slide

Hypofyse

Achterkwab=

Neurohypofyse

Voorkwab=

Adenohypofyse

Slide 25 - Slide

BINAS 89A

Schrijf bij de achterkwab de volgende gegevens:

Hormoon + doelorgaan

Slide 26 - Slide

Neurohypofyse

Zenuwcellen

Bloedvat

Achterkwab

Voorkwab

Neurohormonen

Slide 27 - Slide

Neurohypofyse

Zenuwcellen

Bloedvat

Achterkwab

Voorkwab

Neurohormonen

Oxytocine

Baarmoeder/borst

ADH

Nieren

Slide 28 - Slide

BINAS 89A

Schrijf bij de voorkwab de volgende dingen:

Hormoon + Releasing hormoon + doelorgaan.

Slide 29 - Slide

Adenohypofyse

Zenuwcellen

Releasing hormonen/

Inhibiting hormonen

Hormonen

Achterkwab

Voorkwab

Hormonen

Slide 30 - Slide

Adenohypofyse

Zenuwcellen

Releasing hormonen/

Inhibiting hormonen

Hormonen

Achterkwab

Voorkwab

Hormonen

GH (GRH)

Meerdere (bijv. botten)

ACTH (CRH)

Bijnierschors

TSH (TRH)

Schildklier

FSH (GnRH)

Ovaria/testes

LH (GnRH)

Ovaria/testes

LTH (LTH-RH)

Borsten/Hypofyse

LPH

Slide 31 - Slide

Slide 32 - Slide

Negatieve terugkoppeling

Het hormoon remt indirect zijn eigen aanmaak.

Dan is er nooit teveel hormoon aanwezig.

Voorbeelden: BINAS 89C

Slide 33 - Slide

Voorbeeld

Slide 34 - Slide

BINAS 89A

Schrijf alle woorden op die je niet begrijpt uit de rechter kolom.

Begrijpt je buurman/ buurvrouw ze ook niet?

Geef ze aan me door.

Slide 35 - Slide

Hormonen

Sommige stoffen in onze omgeving (eten, drinkwater) lijken chemisch zo sterk op hormonen dat ze bij de doelwitcellen dezelfde reactie oproepen, of de receptoren blokkeren. Dit kan schadelijk zijn voor de gezondheid.

Slide 36 - Slide

Lesdoel 13.2

Je beschrijft de werking van de hypofysehormonen GH en ACTH (leerdoel 3)
Je beschrijft hoe steroïd- en peptidehormonen celprocessen regelen (leerdoel 4)

Slide 37 - Slide

Huiswerk

Maak opdrachten 13.1

Leerdoel 1 en 2.

Minimaal 1 'gewone' opdracht

per leerdoel

Slide 38 - Slide

13.1 Hormoonstelsel, hypothalamus en hypofyse V5 2425

Items in this lesson

Slide 1 - Slide

Slide 2 - Slide

Slide 3 - Slide

Slide 4 - Slide

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Slide

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Slide

Slide 15 - Slide

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Slide

Slide 22 - Slide

Slide 23 - Slide

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Slide

Slide 26 - Slide

Slide 27 - Slide

Slide 28 - Slide

Slide 29 - Slide

Slide 30 - Slide

Slide 31 - Slide

Slide 32 - Slide

Slide 33 - Slide

Slide 34 - Slide

Slide 35 - Slide

Slide 36 - Slide

Slide 37 - Slide

Slide 38 - Slide

More lessons like this

13.1 De aanmaak van hormonen ll

12.1 De aanmaak van hormonen

12.1 De aanmaak van hormonen V5 2122

13.1 De aanmaak van hormonen V5 2324

13.1 De aanmaak van hormonen V5 2324

13.1+13.2 nabespreken + groepsopdr klassikaal

12.1 De aanmaak van hormonen (zelfstandig)

V5 12.1 De aanmaak van hormonen