Anatomie 2.7.1

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Anatomie, Fysiologie en Pathologie

Les 19

Periode 1

Leerjaar 2

Vorige les

• Wat is de Latijnse term voor sleutelbeen, schouderblad, opperarmbeen, ellepijp en spaakbaan?
• Wat is de Nederlandse term voor pelvis, tibia, fibula en femur?
• Wat bedoelen we met osteoporose?
• Wat is het verschil tussen een open en een gesloten beenbreuk?
• Wat gebeurt er bij de ziekte van Paget
• Wat is het verschil tussen een ontsteking en een infectie?

Puzzel synoviaal gewricht

Klik hier om de puzzel van het synoviaal gewricht te maken

Voeg hier jouw foto van de gewrichtspuzzel toe

Lesindeling

1. Welkom
2. Herhaling vorige les
3. Lesindeling en lesdoelen
4. Schedel en wervelkolom
5. Spieren
6. Pauze + Expert College
7. Lesdoelen
8. Huiswerk en afsluiting 

Lesdoelen

Aan het eind van de les kun je:

1. Uitleggen welke 4 functies de schedel heeft
2. Uitleggen uit welke soorten wervels de ruggengraat bestaat
3. Vertellen wat de functie van tussenwervelschijven is
4. Benoemen wat het verschil is tussen een kyfose, lordose en scoliose
5. Vertellen welke 3 soorten spierweefsel er zijn
6. Uitleggen op welke manieren spieren aan het skelet vastzitten

Schedel

Hersenschedel (zit om de hersenen) en aangezichtsschedel (vormt het gezicht)

1. Beschermen hersenen en evenwichtsorgaan
2. Beschermen/ondersteunen neus, mond, keel en luchtpijp
3. Bepalen vorm van het hoofd
4. Aanhechtingsplaats voor spieren

Schedel (2)

Achterhoofdsbeen

Voorhoofdsbeen

Wandbeen

Slaapbeen

Botten zitten aan elkaar vast door bindweefselverbinding en dit worden ook wel naden genoemd

Wervelkolom

Wervelkolom: ruggengraat

• Draagt het lichaamsgewicht
• Zorgt voor lichaamshouding
• Aanhechting van spieren (beweging, stevigheid en stabiliteit)'
• Beschermt ruggenmerg en zenuwen

Tussenwervelschijven (kraakbeen): Verbinden wervels met elkaar en zorgen voor flexibiliteit

Alles wordt op zn plek gehouden met bindweefselbanden

Wervelkolom

• 7 Cervicale (hals)wervels
• 12 Thoracale (borst)wervels
• 5 Lumbale (lenden)wervels
• Heiligbeen
• Staartbeen

Kyfose, lordose en scoliose

Kyfose: bolling

Lordose: holling

Scoliose: zijkant

Draaiing zorg voor flexibiliteit en stabiliteit

Ribbenkast

Ribbenkast: Ribben en borstbeen

• Beschermen organen in borstkas en buik
• Spelen een rol bij ademhaling

Mensen hebben 12 paar ribben

• 7 paar 'echte ribben' (zitten aan borstbeen vast)
• 3 paar 'valse ribben' (zitten aan 7e rib vast)
• 2 paar 'zwevende ribben' (liggen 'los')

Puzzel skelet

Klik hier om de puzzel van het skelet te maken

Voeg hier jouw foto van de skeletopdracht toe

Spieren

Spieren: Maken beweging mogelijk door samentrekking

1. Skeletspieren: voor willekeurige, gecontroleerde bewegingen van botten
2. Gladde spieren: voor onwillekeurige bewegingen van orgaanwanden en bloedvaatwanden
3. Hartspieren: voor onwillekeurige bewegingen van het hart

Willekeurige bewegingen worden bewust uitgevoerd

Onwillekeurige bewegingen zijn onbewust en kun je niet aansturen

Spieren (2)

Spieren kunnen op verschillende manieren aan het skelet vastzitten

• Directe aanhechting: Spier zit direct aan het bot
• Indirecte aanhechting: Spier zit via een pees aan het bot/kraakbeen/banden etc.

Pauze + Expert College

Maken Expert College Pathologie:

- Bewegingsapparaat (helemaal)

Maken Expert College Anatomie:

- Botten Helemaal (als je deze nog niet af had)

Lezen: Medische kennis: Hoofdstuk 10.1-10.7

Artrose

Artrose: Ziekte van het kraakbeen in gewrichten

• Kwaliteit van het kraakbeen gaat achteruit ('slijtage')
• Minder soepel bewegen
• Chronische irritatie van botweefsel, pijn, stijfheid
• Vooral in heup, knie, wervelkolom en handen
• Ouderdom, obesitas, trauma's, overbelasting,
  verkeerde aanleg van gewrichten, erfelijkheid

kwaliteit van kraakbeen gaat sowieso achteruit, maar factoren beinvloeden snelheid hiervan

Pijn en stijfheid vooral aan begin van de dag en beginnen van beweging (opstartproblemen)

Artrose (2)

Preventie en behandeling:

• Pijnstilling: paracetamol en NSAIDs
• Blijven bewegen (zwemmen)
• Fysiotherapie/ergotherapie
• Injecties met corticosteroïden
• Operatie (osteotomie, artrodese, prothese)

Zwemmen voorkomt overbelasting

Osteotomie: stuk bot weghalen of implanteren

Artrodese: gewricht vastzetten

Prothese: nieuwe heup/knie/schouder

Syndroom van Tietze

Syndroom van Tietze: Aandoening kraakbeen borstkas

• Zwelling aanhechting rib
• Hevige pijn (toename bij druk)
• Oorzaak is onbekend
• Gaat vanzelf over (paar maanden)

Behandeling: Pijnstilling

Artritis

Reumatoïde artritis: Verzamelnaam voor aandoeningen aan bewegingsapparaat ('reuma')

• Ontstekingsreactie in gewrichten
• Vooral bij vrouwen
• Start middelbare leeftijd
• Auto-immuunziekte (oorzaak onbekend)
• Vooral in handen en voeten

naarmate de ziekte vordert kunnen ook andere gewrichten mee gaan doen

Artritis

Symptomen: 

• Pijn en stijfheid (de hele dag)
• Warm aanvoelende gewrichten
• Vermoeidheid, bloedarmoede
• Verhoogde ontstekingswaarde (BSE) en reumafactor

Behandeling: Door reumatoloog

Ontstekingsremmende pijnstillers (NSAIDs), injecties met corticosteroïden, reuma-medicijnen

Medicijnen verkleinen kans op littekens en vergroeiingen

Ziekte van Bechterew

Ziekte van Bechterew: Spondylitis Ankylopoetica

• Wervels en gewrichten in bekken ontsteken en groeien aan elkaar vast
• Rug wordt stijf en recht/bol
• Auto-immuunziekte
• Oorzaak onbekend
• Vooral bij mannen

Ziekte begint al op op jonge leeftijd, in de adolescentie

Ziekte van Bechterew (2)

Symptomen: 

• Pijn en stijfheid (vooral 's ochtends)
• Vermoeidheid, afname eetlust
• Ontstekingen in oog
• Verhoogde ontstekingswaarden in bloed (BSE)
• Afwijkingen op röntgenfoto

Behandeling: Ontstekingsremmende pijnstillers, fysiotherapie, bewegen

Ontstekingen kunnen ook door hele lichaam

Actieve ontsteking: meer pijn

Huiswerk

Maken Expert College Pathologie:

- Bewegingsapparaat (helemaal)