Hoofdstuk 9.5 Ouderdomspensioen

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

Paragraaf 9.5

Het Ouderdomspensioen

Eindtermen

Belangrijke begrippen

• AOW uitkering
  
• Vergrijzing
  
• Omslagstelsel
• Bedrijfspensioen
• Kapitaaldekkingstelsel
  
• Indexering
  
• Welvaartsvast
  
• Waardevast
  

Wat je niet hoeft te kennen: 

Eindloonregeling

beginloon

middenloonregeling Eindwaarde en beginwaardeberekeningen

LEKKERRRR!

3 Pijlers pensioen

Pijler 3: Zelf gespaard

Pijler 2: Bedrijfspensioen

Pijler 1: AOW uitkering

Pijler 1: Het staatspensioen

AOW: Algemene ouderdomswet

A = Algemeen, geldt voor iedereen

Voor iedereen die in NL belasting heeft betaald

Waarom krijgt een
alleenstaande meer dan
samenwonenden?

Hoe wordt AOW betaald? 

Omslagstelsel

De werkenden van nu, betalen voor de AOW'ers van dit moment

Toekomstige betaalbaarheid?

Zie fragment van 1 minuut op volgende slide (BELANGRIJK!)

Collectief Bedrijfspensioen (pijler 2)

Aanvulling op AOW uitkering tot gemiddelde loopbaansalaris

Verplicht voor werknemers

Betaald door werknemer (inhouding op salaris) en werkgever (bovenop salarislasten)

Kapitaaldekkingsstelsel: 

Je betaalt premie voor je eigen pensioen

Ruilen over de tijd

Pensioen is vorm van sparen: 

Consumptie wordt uitgesteld tijdens werkzame periode, om (met rente) te gebruiken tijdens bereiken pensioenleeftijd

Indexering pensioenen

Door inflatie wordt pensioenbedrag minder waard --> Toekomstige uitkering wordt geindexeerd. 

Groeit mee met prijspeil (inflatie) --> Waardevaste uitkering

Groeit mee met gemiddelde stijging CAO lonen: Welvaartsvast

Vrijwillige pensioenopbouw (pijler 3)

Aanvulling op AOW & Bedrijfspensioen

- Lijfrente (vastgezette rekening)

- Levensverzekering

- Zelf beleggen

Wat is een voorbeeld van een stroomgrootheid voor gepensioneerden?

1. Totale waarde vermogen
2. Maandelijkse AOW-uitkering
3. Woning
4. Spaarrekening

Geef voor een student, een werkende & een gepensioneerde een voorbeeld van een voorraadgrootheid

Belangrijke begrippen

• AOW uitkering
  
• Vergrijzing
  
• Omslagstelsel
• Bedrijfspensioen
• Kapitaaldekkingstelsel
  
• Indexering
  
• Welvaartsvast
  
• Waardevast
  

Wat je niet hoeft te kennen: 

Eindloonregeling

beginloon

middenloonregeling Eindwaarde en beginwaardeberekeningen

LEKKERRRR!

Over welk onderwerp zou je nog extra uitleg willen hebben?

Huiswerk

Maken + nakijken 9.21, 22 & 24