8.3 Democratisering in Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

8.3 Democratisering in Nederland

Planning

• Introductie
• Leerdoelen en KA's 
• Uitleg
• Taken bijwerken (ik kom checken)
• Leerdoelen en KA's  

Kenmerkende aspecten

34 De opkomst van emancipatiebewegingen.

 

35 Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan het politieke proces.

36 De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme.

Leerdoelen

1. Waarom kwamen burgers in 1848 in opstand en welke politieke gevolgen kreeg dit in Nederland?
   
2. Hoe verliep de opkomst van het feminisme als emancipatiebeweging en hoe kun je dit verklaren?
   
3. Wat waren de verschillende posities in politieke en maatschappelijke kwesties die werden ingenomen door de liberalen, socialisten en confessionelen?
   
4. Wat waren de standpunten van de vier zuilen over de Schoolstrijd en het algemeen kiesrecht en hoe kun je deze verklaren?
   
5. Hoe verliep de democratisering in Nederland?

Liberalen

Nederland werd een nieuwe staat onder leiding van Koning Willem I (Congres van Wenen)

Hij benoemde en ontsloeg zelf ministers en negeerde parlement

De liberalen vonden dit zorgelijk (burgerlijke vrijheden en economische vrijheid kernpunt: overheid moet terughoudend zijn)

Revolutiejaar

In 1848 in veel steden in Europa opstanden

Politiek doel: machtsverdeling herzien

Willem II, sinds 1840 koning, vreesde ook voor opstand

Grondwetswijziging 1848

Willem II liet Thorbecke, liberale politicus, grondwet herschrijven:

Burgelijke vrijheden vastgelegd

Koning bleef staatshoofd, maar de ministers voortaan verantwoording schuldig aan parlement

Censuskiesrecht 

Emancipatiebewegingen in de politiek

Alleen rijke liberalen hadden kiesrecht: wilden economische vrijheid

Dus overheid ook een terughoudende rol in sociale kwestie

Socialisten wilden algemeen kiesrecht om dit te kunnen veranderen

Schoolstrijd

Confessionelen: politieke stroming waarvan de aanhangers hun politieke en maatschappelijke opvattingen baseren op hun godsdienstige overtuiging

Overheid moest ook voor 'bijzonder onderwijs' betalen

Uitbreiding kiesrecht

De roep om uitbreiding kiesrecht hield aan: democratisering hield aan

Door grondwetswijziging 1887 werd kiesrecht voor mannen uitgebreid, nog niet iedereen (geen arbeiders en vrouwen)

Nederland was neutraal in WO1 maar leed wel economische schade: dus alle zuilen samenwerken

Twee twistpunten moesten opgelost worden: Schoolstrijd en kiesrechtkwestie

Pacificatie van 1917

Socialisten, liberalen en confessionelen toch samenwerken: bijzonder onderwijs werd voortaan gesubsidieerd en instemming algemeen mannenkiesrecht

Invoering algemeen vrouwenkiesrecht 2 jaar laten: 1919

Leerdoelen

1. Waarom kwamen burgers in 1848 in opstand en welke politieke gevolgen kreeg dit in Nederland?
   
2. Hoe verliep de opkomst van het feminisme als emancipatiebeweging en hoe kun je dit verklaren?
   
3. Wat waren de verschillende posities in politieke en maatschappelijke kwesties die werden ingenomen door de liberalen, socialisten en confessionelen?
   
4. Wat waren de standpunten van de vier zuilen over de Schoolstrijd en het algemeen kiesrecht en hoe kun je deze verklaren?
   
5. Hoe verliep de democratisering in Nederland?