H3 Schrijfvaardigheid 11 De lezer bereiken

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom havo 3

Programma

1. 10 minuten lezen
   
2. Huiswerkopdrachten nakijken
3. Schrijfvaardigheid 11: de lezer bereiken
4. Afsluiting en vooruitblik

10 minuten lezen

Volgende week tijdens deze les moet je je boek uit hebben!

Tekst

Opdracht 1a nakijken

 De tekst gaat over een dode bultrug die in Brazilië werd gevonden, op een verrassend tijdstip en op een vreemde plek.

Opdracht 1b nakijken

 Twee van de volgende hoofdzaken:

 - 15 meter van de Braziliaanse kust werd een dode bultrug in de bosjes aangetroffen.

 - Het is een raadsel hoe het dier zo ver van de oceaan terecht kwam.

 - Vermoedelijk is het dier in zee gestorven en daarna door de hoge golven op het strand gespoeld.

 - Normaal zwemmen de dieren op dit tijdstip in het jaar niet op deze plek.

 - Vermoedelijk is het jonge dier zijn moeder kwijtgeraakt.

  

Het zijn hoofdzaken omdat ze noodzakelijk zijn voor het begrijpen van de tekst.

Opdracht 1b nakijken

  Twee van de volgende bijzaken:

 - Het beest was ongeveer 11 meter lang.

 - Het werd gevonden bij een strand in Soure, in het noorden van de Braziliaanse deelstaat Pará.

 - Onderzoekers denken dat het dier er al een aantal dagen lag.

 - Het karkas werd ontdekt door de hoeveelheid aasgieren die erboven cirkelden.

 - Er wordt onderzocht waarom de bultrug überhaupt bij de noordkust van Brazilië zwom.

  

Dit zijn bijzaken, omdat ze details geven die interessant zijn, maar niet nodig voor het begrijpen van de tekst.

Opdracht 2 nakijken

Bijvoorbeeld: Ik zou informatie uit zin 1 en 3 opnemen, want dat is de kern van de tekst: de concentratie medicijnresten in zoetwater is toegenomen en dat is schadelijk. Uit zin 6 en 7 zou ik putten om de schadelijkheid toe te lichten.

Opdracht 3 nakijken

Bijvoorbeeld: Wanneer de zin voorkomt in een signalement van een vermiste man die wordt gezocht, dan is het een hoofdzaak. De informatie helpt de lezer om de man te herkennen en op te sporen. Als de zin voorkomt als beschrijving van een personage in een verhaal, is het waarschijnlijk een bijzaak. 

Schrijfvaardigheid 11

De lezer bereiken

Doelen: 

Je leert hoe je je lezer bereikt door je tekst op hem af te stemmen en door boeiend te schrijven. 

 

Tekstvorm

Alle teksten behoren tot een tekstsoort en hebben daarnaast een bepaalde vorm. 

Opmaak

De vorm van een tekst is bepalend voor de opmaak. 

Onder opmaak vallen de volgende onderdelen: 

• lettertype en -grootte, regelafstand
• accentuering: vet, cursief, onderstreept, hoofd- en kleine letters
• positie van de tekst op de pagina, kantlijnen of marges
• indeling in kolommen
• koppen, tussenkoppen, witregels
• kleurgebruik
• gebruik en positie van afbeeldingen

wel geschikt voor een sollicitatiebrief

niet geschikt voor een sollicitatiebrief

Graag leg ik u uit waarom ik de geschikte kandidaat ben voor deze functie.

Graag leg ik u uit waarom ik de geschikte kandidaat ben voor deze functie.

Graag leg ik u uit waarom ik de geschikte kandidaat ben voor deze functie.

Graag leg ik u uit waarom ik de geschikte kandidaat ben voor deze functie.

Bekijk het voorblad van het
werkstuk van Myrthe hiernaast.
Noem drie dingen die beter kunnen.

Publiek

Als je schrijft, heb je altijd een publiek. 

De vraag voor wie je schrijft, is bepalend voor de vraag wat je schrijft. 

• Wie is je lezer? Man, vrouw, beroep, leeftijd, relatie met jouzelf?
• Wat wil jij hem (of haar) vertellen en waarom?
• Waarom leest hij jouw tekst? Waar is hij naar op zoek? Wat wil hij weten? 
• Welk taalgebruik past bij hem? Formeel of informeel? 
• Welke voorkennis heeft mijn publiek over het onderwerp?

Waarom is het recept hiernaast
niet geschikt voor lezers van een
kookmagazine van een supermarkt?

Medium

Een medium is letterlijk 'een middel om boodschappen over te dragen'. 

Bedenk voor elk van de volgende tekstdoelen een geschikt medium.
1. De plaatselijke drogist wil in zijn buurt laten weten welke aanbiedingen er deze week zijn.
2. Roy wil aan een webwinkel vragen of zijn bestelling die dag nog wordt bezorgd.
3. Aline wil solliciteren bij een modeketen.
4. Rijkswaterstaat wil aan automobilisten op de A12 laten weten dat er bij Gouda een ongeval is gebeurd.
5. Damian wil zijn oude longboard verkopen.

Afsluiting en vooruitblik

• Huiswerk: -
• Meenemen: laptop, leesboek, Nederlands boek, schrift en pen
• Programma: fictie 23

Let op: volgende week woensdag = boekopdracht D!