5V Thema 4 DNA Basisstof 3 les 4

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Basisstof 3 

DNA transcriptie

Vraag 10

b. Primer is startpunt DNA polymerase, complementaire sequentie primer komt 1x voor, anders worden verschillende fragmenten van DNA gerepliceerd

Vraag 10

c. DNA aflezen van 3' -> 5' 

primer voor bovenste streng zijn complementaire nucleotiden eerste 3 van rode deel: CGG

Primer voor onderste streng: ACT

Vraag 14a

lengte stippellijn geeft fragmentlengte weer, dus banden gelelectroforese:

1 X

2 Z

3 W

4 Y (stippellijntje!)

Vraag 14

Transcriptie

Nucleotidenvolgorde van een gen in DNA wordt gekopieerd naar RNA

RNA - RiboNucleicAcid - Ribonucleïnezuur

RNA is opgebouwd uit 4 verschillende bouwstenen (nucleotide); A,C,U(racil),G

Elk nucleotide is opgebouwd uit 

3 onderdelen:

1. fosfaat

2. ribose (suiker)

3. stikstofbase 

engels                                  nederlands

nucleotide DNA vs nucleotide RNA

1. fosfaat

2. ribose (suiker)

3. stikstofbase 

1. fosfaat

2. desoxyribose (suiker)

3. stikstofbase 

RNA

• stikstofbasen: Adenine, Cytosine en Guanine
• GEEN Thymine MAAR WEL Uracil

Transcriptie: DNA naar mRNA

Bij het maken van mRNA wordt de de matrijsstreng (template) van DNA afgelezen, het mRNA is daarom complementair aan de matrijsstreng.

Het basenvolgorde in mRNA is dus een gelijk aan de ándere DNA streng: de coderende streng.

3 typen RNA

• messenger RNA richting ribosoom = maken eiwit
• ribosomaal RNA (rRNA) = bestanddeel ribosomen
• Transfer-RNA (tRNA) = binden aminozuren uit cytoplasma + vervoer naar ribosoom = maken eiwit

Binas tabel 71K1+2

Ribosomen

RNA wordt afgelezen in ribosomen
Hierbij worden eiwitten gevormd

Transcriptie

1. Transcriptiefactoren binden promotor

2. RNA polymerase bindt dit complex

3. pre-mRNA wordt gevormd

4. transcriptie eindigt bij eindsignaal 

5. RNA polymerase en RNA streng laten los

6. waterstofbruggen herstellen

Transcriptie en splicing 

Tekst

DNA

RNA

Uracyl

ribose

Desoxyribose

enkelstreng

T, A, G, C

kort

lang

Wat ontstaat er bij transcriptie?

1. Eiwit
2. Aminozuur
3. DNA
4. mRNA

Van dubbelstrengs DNA heeft een deel van een coderende-streng de nucleotidesequentie CGGATACGGTTA.
Wat is de sequentie van nucleotiden in het RNA-molecuul dat wordt gesynthetiseerd?

1. GCCTATGCCAAT
2. GCCUAUGCCAAU
3. CGGAUACGGUUA
4. UAACCGCACCCG

Wat is het verschil tussen pre-mRNA en mRNA?

1. mRNA is nog niet bewerkt, pre-mRNA wel
2. Pre-mRNA bevat intronen, mRNA niet
3. pre-mRNA bevat exonen, mRNA niet
4. pre-mRNA bevat uracil, mRNA bevat thymine

Transcriptie is het proces waarbij ... wordt omgezet in ...

1. DNA -> mRNA
2. mRNA -> eiwit
3. pre-mRNA -> mRNA
4. eiwit -> mRNA

Niet coderend-DNA (junk DNA) heeft...

1. geen functie
2. een regulerende functie
3. verslaving tot gevolg
4. geen baseparen

RNA is DNA met een andere

1. suiker
2. fosfaatgroep
3. stikstofbase
4. alle drie anders

RNA wordt afgelezen van de

1. 3'kant naar de 5'kant
2. 5'kant naar de 3'kant

Van RNA bestaan 3 soorten. Welke soort RNA wordt ook wel boodschapper RNA genoemd

1. mRNA
2. tRNA
3. rRNA
4. RNAse

Het pfizer vaccin bevat RNA. Welke bewering is waar over RNA?

1. Het kan zich in het DNA nestelen
2. Het kan niet in cellen komen
3. Het codeert voor een eiwit
4. Het werkt net als een eiwit

18. RNA bestaat uit aminozuren

1. Waar
2. Niet waar

Wat is de functie van RNA?

1. de informatie voor een eiwit van DNA naar de ribosomen overbrengen
2. het bevat alle erfelijke informatie
3. RNA maakt eiwitten
4. RNA koppelt aminozuren aan elkaar tot eiwitten

• begrippenlijst basisstof 3 - transcriptie

• RNA
• Ribose
• RNA-ploymerase
• Uracil
• transcriptie
• mRNA
• rRNA
• tRNA
• promotor
• transcriptiefactoren

template streng

matrijsstreng

coderende streng

pre-mRNA

RNA processing

spliceosoom

splicing

intron 

exon

Aan het werk!

Opdracht: 

basisstof 3

17 t/m 21