Formuleren: dubbelop

dubbelop
1 / 33
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

This lesson contains 33 slides, with interactive quizzes and text slides.

Items in this lesson

dubbelop

Slide 1 - Slide

Aan het eind van de les...
  • ... ken je vijf vormen van dubbelop: onjuiste herhaling, tautologie, pleonasme, contaminatie en dubbele ontkenning;
  • ... kun je de vijf vormen van dubbelop herkennen, benoemen en verbeteren;



Slide 2 - Slide

Onjuiste herhaling
Een kort woordje* wordt ten onrechte twee keer gebruikt.

*voorzetsel of voornaamwoordelijk bijwoord (zoals hierdoor of waarmee)

Slide 3 - Slide

Onjuiste herhaling

(1) Op zo'n partij als Partij voor de Dieren zou een overtuigd vleeseter niet op moeten stemmen.

Slide 4 - Slide

Onjuiste herhaling

(2) Het invullen van de belastingaangifte is iets waarmee veel mensen moeite mee hebben.

Slide 5 - Slide

Hoe zou je de volgende zin verbeteren?
Het invullen van de belastingaangifte is iets waarmee veel mensen moeite mee hebben.

Slide 6 - Open question

Onjuiste herhaling: let op!
(1) De woorden met en mee zijn varianten van hetzelfde voorzetsel.
Vb. Met de huidige maatregelen om de verspreiding van COVID-19 tegen te gaan, heb ik geen moeite mee.

(2) Als twee keer hetzelfde voorzetsel in een zin staat, is dat niet per se fout.
Vb. Tussen de middag moesten we kiezen tussen wraps en groentesoep.

Slide 7 - Slide

Tautologie
Er wordt twee keer hetzelfde gezegd met verschillende woorden van dezelfde woordsoort (synoniemen).

(1) Hoewel we de catalogus reeds weken van tevoren al in huis hadden, konden we geen keuze maken uit het enorme aanbod van artikelen.

Slide 8 - Slide

Hoe zou je de volgende zin verbeteren?
Hoewel we de catalogus reeds weken van tevoren al in huis hadden, konden we geen keuze maken uit het enorme aanbod van artikelen.

Slide 9 - Open question

Pleonasme
Een deel van de betekenis van een woord of woordgroep wordt nog eens door een ander woord uitgedrukt. Dat andere woord is meestal van een andere woordsoort.

(1) Bij de tandarts kreeg je vroeger een gratis cadeautje na de halfjaarlijkse controle.

Slide 10 - Slide

Hoe zou je de volgende zin verbeteren?
Bij de tandarts kreeg je vroeger een gratis cadeautje na de halfjaarlijkse controle.

Slide 11 - Open question

Contaminatie
Twee woorden of uitdrukkingen worden verward en ten onrechte vermengd.

(1) Het maakt voor mij geen enkel verschil uit of ik veel studeer of weinig: ik haal toch wel voldoendes.
(2) Toen mijn moeder de thee omstootte, moest ik helemaal overnieuw beginnen met mijn tekening.

Slide 12 - Slide

Hoe zou je de volgende zin verbeteren?
Het maakt voor mij geen verschil uit of ik veel studeer of weinig: ik haal toch wel voldoendes.

Slide 13 - Open question

Dubbele ontkenning
In zinnen met een werkwoord dat al een ontkennend karakter heeft, zoals verbieden of nalaten, wordt soms ten onrechte een tweede ontkenning, zoals niet of geen, toegevoegd.


Slide 14 - Slide

Dubbele ontkenning


(1) De examenkandidaten deden veel moeite om te voorkomen dat er in hun profielwerkstuk geen spelfouten zouden staan.

Slide 15 - Slide

Dubbele ontkenning

(2) Minister-president Mark Rutte raadt ons af om in de meivakantie geen reis te boeken.

Slide 16 - Slide

Hoe zou je de volgende zin verbeteren?
Minister-president Mark Rutte raadt ons af om in de meivakantie geen reis te boeken.

Slide 17 - Open question

Tijdens deze coronacrisis lees ik graag boeken over de toekomst van de samenleving, zoals bijvoorbeeld '1984' van George Orwell.
A
Contaminatie
B
Correct
C
Pleonasme
D
Tautologie

Slide 18 - Quiz

De import van mondkapjes uit het buitenland is de laatste maanden met meer dan 300 procent gestegen.
A
Contaminatie
B
Correct
C
Pleonasme
D
Tautologie

Slide 19 - Quiz

Die nieuwe sneakers van Nike zijn prachtig, maar ze kosten toch echt veel te duur.
A
Contaminatie
B
Correct
C
Pleonasme
D
Tautologie

Slide 20 - Quiz

Als overheid zijnde ontkomen we er niet aan om de coronamaatregelen wekelijks te evalueren.
A
Contaminatie
B
Correct
C
Pleonasme
D
Tautologie

Slide 21 - Quiz

Ik heb toestemming van de directeur van het verzorgingshuis om mijn oma volgende week te mogen bezoeken.
A
Contaminatie
B
Correct
C
Pleonasme
D
Tautologie

Slide 22 - Quiz

1. Deze trendviewer heeft vroeger vaak rake voorspellingen gedaan, maar kennelijk zat hij er bij het voorspellen van de nieuwste woningtrends klaarblijkelijk behoorlijk naast.
2. Veel ouders verbieden hun studerende kinderen om naast hun studiefinanciëring geen lening af te sluiten bij commerciële banken, want die vragen een veel hogere rente.
3. De voorzitter van de mr stelde als eis dat de directie alle stukken voor de vergadering minimaal één week van tevoren moest aanleveren.
Contaminatie
Dubbele ontkenning
Onjuiste herhaling
Pleonasme
Tautologie

Slide 23 - Drag question

Hoe noteer je de fouten?
1. Deze trendviewer heeft vroeger vaak rake voorspellingen gedaan, maar kennelijk zat hij er bij het voorspellen van de nieuwste woningtrends klaarblijkelijk behoorlijk naast.

Je noteert in je schrift:
1. kennelijk - klaarblijkelijk - tautologie
'kennelijk' of 'klaarblijkelijk' weghalen

Slide 24 - Slide

Hoe noteer je de fouten?
2. Veel ouders verbieden hun studerende kinderen om naast hun studiefinanciëring geen lening af te sluiten bij commerciële banken, want die vragen een veel hogere rente.

Je noteert in je schrift:
2. verbieden + geen - dubbele ontkenning
'geen' weglaten.  'geen' --> 'een'

Slide 25 - Slide

nakijken
3 eis + moest 
Verbetering:
De voorzitter van de medezeggenschapsraad stelde als eis dat de directie alle stukken voor de vergadering minimaal één week van tevoren aanleverde.
Of:
De voorzitter van de medezeggenschapsraad vond dat de directie alle stukken voor de vergadering minimaal één week van tevoren moest aanleveren.

Slide 26 - Slide

nakijken
4 op + op 
Verbetering:
Eigenlijk had op zo’n lange koudeperiode halverwege de maand maart geen enkele natuurijsliefhebber meer gerekend.

Slide 27 - Slide

nakijken
5 voorkomen + niet – 1.5 dubbele ontkenning
Verbetering:
Gelukkig slaagde de brandweer erin te voorkomen dat de uitslaande brand in de houtzagerij oversloeg naar een naastgelegen winkelcentrum.
Of:
Gelukkig slaagde de brandweer erin ervoor te zorgen dat de uitslaande brand in de houtzagerij niet oversloeg naar een naastgelegen winkelcentrum.

Slide 28 - Slide

nakijken
6 van + van – 1.1 onjuiste herhaling
7 stomme sufferd – 1.3 pleonasme
8 Plotseling + ineens – 1.2 tautologie
9 je + bedenken – 1.4 contaminatie van ‘bedenken’ en ‘je realiseren’
10 rekenschap houden – 1.4 contaminatie van ‘rekening houden’en ‘rekenschap afleggen’

Slide 29 - Slide

nakijken
Opdracht 3
1 de normaalste gang van de wereld – 1.4 contaminatie van ‘de normaalste zaak van de wereld’ en ‘de normale gang van zaken’
2 afleren + niet – 1.5 dubbele ontkenning
3 zonk + naar beneden – 1.3 pleonasme
4 weerhouden + niet – 1.5 dubbele ontkenning
5 irriteerde zich – 1.4 contaminatie van ‘irriteren’ en ‘zich ergeren’

Slide 30 - Slide

nakijken
6 Correct (Ik verzoek u vriendelijk hier enkele ogenblikken op mij te wachten.)
7 pleegt + gewoonlijk – 1.3 pleonasme

8 komt zeldzaam voor – 1.4 contaminatie van ‘komt zelden voor’ en ‘is zeldzaam’
9 aangenaam + genoegen – 1.3 pleonasme
10 Aan + aan – 1.1 onjuiste herhaling

Slide 31 - Slide

tijd over?
Lees paragraaf 2 : onjuist verwijzen en onduidelijk verwijzen

1) hij/zij/het; hem/haar; zijn/haar?
2) die of dat; deze of dit?
3) hen of hun?
4) dat of wat?

Maak steeds zin 1 en 2 van opdracht 4 t/m 9.

Slide 32 - Slide

Aan het eind van de les...
  • ... ken je vijf vormen van dubbelop: onjuiste herhaling, tautologie, pleonasme, contaminatie en dubbele ontkenning;
  • ... kun je de vijf vormen van dubbelop herkennen, benoemen en verbeteren;



Slide 33 - Slide