Voltaire

• Frans
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Voltaire

Voltaire (François Marie Arouet) 1694 - 1778

Voltaire, (François-Marie Arouet) 1694-1778

Voltaire woonde vlakbij de Zwitserse grens in het kasteel van Ferney. Heel dichtbij de Zwitserse grens zodat hij heel snel kan vluchten.

Hij heeft 10.000 brieven geschreven aan 700 vrienden en zeer hooggeplaatsten zoals de koning van Pruisen, koning van Engeland die hij persoonlijk kent van reis en verblijf  (vgl. Twitteren/Insta)

Hij is filosoof en ACTIVIST met humor: 

Hij strijdt tegen onrechtvaardigheid en intolerantie:

- Verschrikkingen van de oorlog (boucherie héroique)

- De kerk

- Absolute macht van de Koning

- Slavernij

Hoe strijdt hij?

Met zijn toneelstukken, historische werken, politieke essays en vooral met zijn filosofische sprookjes, zoals Zadig (1744) en Candide (1759) 

Hij gebruikt scherpe humor en ironie. Dat is lachen om ellende, iemand belachelijk maken door overdrijving, understatement 

TÉcrasez l'infâme - Ecrlinf of simpelweg EF

("Verpletter het infame", "Vernietig het eerloze")

VERNIETIG HET SCHANDALIGE ONRECHT) 

was het motto waaronder Voltaire de strijd aanbond met religieus dogma, misbruik, fanatisme en bijgeloof. Hij richtte zich speciaal tegen de Kerk en haar verbond met de Troon, zonder zich af te keren van religie op zich of van het christendom. 

Hij schreef dit altijd onder al zijn brieven! 

Vergelijk : Slava Ukraini van Vlodomir Zelenski

Samenvatting van Candide:
De hoofdpersoon Candide maakt een reis (een vast onderdeel van sprookjes – denk Roodkapje) en komt vele verschikkingen tegen:

Hij wordt uit het kasteel gegooid want houdt van Cunégonde, dochter van de

Baron en hij is maar een kind van de ongetrouwde zus van de Baron, wordt door het leger geronseld, komt in een afschuwelijke oorlog terecht, reist naar Lissabon en maakt daar de verschrikkelijke aardbeving gevolgd door een tsunami, door branden en ziekten van 1755 mee (er was zelfs een 20m. hoge tsunami aan de kust van N Afrika, en de aardbeving werd gevoeld tot in Finland).

Zijn leermeester Pangloss, 2 Portugezen en een Baskische man worden door de Inquisitie vermoord om te voorkomen dat er opnieuw een aardbeving komt. Hijzelf ontkomt. Hervindt Cunégonde en vermoordt de twee mannen waarvan zij de vrouw moest zijn. Hij vlucht naar Zuid-America en raakt Cunégonde dan weer kwijt. 

Hij reist door naar Suriname (hier gaat het fragment over dat wij lezen) ziet slavernij en komt uiteindelijk terecht in Turkije waar hij Cunégonde weer terugvindt.

Ze is lelijk geworden, feeksachtig maar een heel goede patissière. Ze trouwen en gaan op een boerderij wonen samen met Pangloss (een optimist) en Martin (een pessimist).

Tot slot, moraal van het verhaal: “Il faut cultiver son jardin.”

Je moet aan het werk om van de wereld om je heen een betere plek (een bloeiende tuin) te maken.

Leibniz (1646 – 1716)

Duitse optimistische en rationalistische filosoof (en wiskundige en rechtsgeleerde), voorloper van de Verlichting. Hij geloofde dat de wereld waarin wij leven het beste universum is dat God had kunnen scheppen. Onze wereld is de best mogelijke wereld, waarin alles uitstekend gaat.

Nou, dat geloofde Voltaire natuurlijk NIET!

Le nègre de Surinam par Voltaire dans:

"Candide ou l'Ingénu"

Meer weten over Voltaire? (Extra)

 

Bekijk de volgende 2 filmpjes op Youtube

https://youtu.be/LAzKGkTIKpg School of Life – Voltaire

https://youtu.be/OZ4RI1ZJ19E Français avec Fred - Voltaire

Lees: Voltaire. L’ironie comme arme contre l’intolérance et l’injustice. p.9

Vragen:

1. Wanneer heeft Voltaire geleefd? Wat is zijn echte naam? Waar schrijft hij het meest over? Welke stijlvorm gebruikt hij het meest?

Lees nu het hoofdstuk “Le nègre de Surinam” en beantwoord de volgende vragen:

2. Hoe ziet de zwarte man die Candide en Cacambo in Suriname tegenkomen, eruit?

3. “C’est à ce prix que vous mangez du sucre en Europe”

Tegen welke prijs bedoelt deze zwarte man?

4. Voltaire laat zijn hoofdpersoon Candide heel vaak de volgende zin zeggen: “Tout est pour le mieux dans le meilleur des mondes”.

Alles is echt op z’n best in deze prachtige (beste) wereld. Een beroemde zin (in de 18e eeuw) van de Duitse filosoof Leibniz – aanhanger van het Optimisme.

Vind je deze zin toepasselijk voor dit fragment? Licht toe.

 5. Voltaire is een activist. Waar strijdt hij tegen? Noem minimaal drie onderwerpen. 

 Wie is Voltaire?

Voltaire (1694-1778) is een van de grootste schrijvers en filosofen uit de geschiedenis van Frankrijk. Hij richtte zich met name op het humanisme en het rationalisme, wat zich onder andere uitte in een felle kritiek op de kerk en onrecht in het algemeen. Voltaire betoogde dat de burger het gezond verstand moest gebruiken en zo sociale misstanden als kolonialisme en slavernij aan de kaak moest stellen.

Candide wordt uit het kasteel van baron Van Thunder-Ten-Thronckh verjaagd en gaat op reis door de wereld. Hij wordt daar geconfronteerd met allerlei vormen van onrecht. Hij komt terecht in oorlogen, natuurrampen en ziet hoe mensen elkaar misbruiken en bevechten. Candide ziet uiteindelijk de harde werkelijkheid onder ogen. 

Bekijk hier het fragment

Bron: TEN OORLOG! De Eerste Wereldoorlog - 1914-1918 - 06-12-2007 | Omroep: NOT, TELEAC

 Thema 1

Lees het volgende fragment uit Candide:

Toen ze dichterbij kwamen, zagen ze een neger op de grond liggen, die maar de helft van zijn kleren aanhad, namelijk een blauw linnen onderbroek. De arme man miste zijn linkerbeen en rechterhand. ‘Ach God! Wat doe je hier in deze ellendige toestand, vriend?’ ‘Ik wacht op mijn meester meneer Vanderdendur(…)’ ‘Heeft je meester je zo toegetakeld’, vroeg Candide. ‘Ja meneer, dat is hier de gewoonte.’

Wat zegt dit fragment over de behandeling van de tot slaafgemaakten en hoe verklaar je de reactie van de slaafgemaakte?

 Opdracht 1

Voltaire is een sterk tegenstander van totalitaire systemen, omdat deze de mens geen enkele vrijheid in denken toestaan. Het metafysische denken helpt de mens om de essentie van gedachten en systemen te doorgronden door eenvoudigweg te denken: ‘Het is niet duidelijk’ Daarbij komt dan nog bij dat er geen sprake kan zijn van dé waarheid. De waarheid is fluïde, veranderlijk.

Bekijk nu dit fragment

bron: 2DOC Dollar Heroes - Valuta voor de dictator - 07-02-2018 | Omroep: EO

 Thema 2

Du contrat

social

De l'esprit 

des lois

L'Encyclopédie

Traité sur 

la tolérance

Voltaire

Montesquieu

Diderot

Rousseau

Le siècle des Lumières 

• de  'Verlichting' begint in 1715 met de dood van Louis XIV
•  De Verlichting staat voor de 'rede'. 
• Literatuur had tijdens Classicisme de functie om het imago om de koning te promoten, nu wordt literatuur gebruikt om revolutionaire ideeën te uiten. 
• Filosofen/schrijvers streven naar: vrijheid van meningsuiting, tolerantie en gelijkheid. 
•  Wetenschappen nemen grote vlucht: empirisch bewijs. 

Les écrivains 

- Montesquieu, Lettres Persanes

- Voltaire, Candide 

 - Rousseau, Emile ou De l'Education

- Diderot, L'Encyclopédie 

Wat weet je over de Verlichting?

- En retour... Le Classicisme

- Introduction 

- Les faits 

- Les écrivains 

- Zelfstudie