4TL H4

• Economie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Middelbare school
• Leerroute 3
• Leerjaar 3

4TL H4

Werk aan de winkel!

Programma 15 november

Bespreken toets H1, H2 en H3
Starten met hoofdstuk 4: werken

Opdracht 1 t/m 6 maken

Arbeidsovereenkomst
(contract tussen werkgever en werknemer)

Voltijdbaan vs deeltijdbaan

Fulltime baan	Parttime baan
36 tot 40 uur	minder dan 40 uur

Minimumloon

Een minimumloon is het geld dat iemand minimaal moet verdienen met zijn werk.

De regering van een land bepaalt het minimumloon.

Waarom is er het minimumloon?

Minimumloon

Wat houdt een deeltijdbaan in?

1. Je werkt minder dan het volledige aantal uren.
2. Je werkt het volledige aantal uren.

Wie heeft een voltijdbaan?

1. Ans werkt 2 dagen per week als secretaresse
2. Jos werkt op maandag t/m vrijdag, 8 uur per dag.
3. Stef werkt op maandag t/m donderdag , 6 uur per dag
4. Esther werkt 32 uur per week.

Arbeidstijdenwet

Maandag 18 november

Bespreken huiswerk: opdracht 1 t/m 5

Instructie 2e deel 4.1

Maken opdracht 6 t/m 11

Algemene wet gelijke behandeling

In de Algemene Wet Gelijke Behandeling staat dat er geen onderscheid gemaakt mag worden op basis van 

1. Geslacht
2. Afkomst
3. Leeftijd
4. Religie

Arbeidsmotieven
(redenen om te werken)

Arbeidsmotieven

Arbeidsmotieven (redenen om te werken)

• Geld verdienen
• Nuttig of zinvol bezig zijn
• Contacten met anderen

Onbetaald werk

Mantelzorg                         sportclub                                    Huishouden

Wit werk

Grijs werk

Zwart werk

Wit, grijs en zwart werk

Wit werk: 

     Betaald werk waarop belasting en sociale premies wordt ingehouden.

Grijs werk:

     Onbetaald werk zoals het opruimen van je kamer en vrijwilligerswerk.

Zwart werk:

     Betaald werk waarover je geen belasting of sociale premies betaalt.

     Zwart werk is strafbaar.

Wat betekent "zwart werk"?

1. Onbetaalde productie zoals vrijwilligerswerk
2. Onbetaalde productie in de huishouding
3. Betaald werk waarover geen belastingen en sociale premies worden betaald

Luc en Anouk hebben het over vrijwilligerswerk.
Luc zegt: ‘Vrijwilligerswerk is onbetaald of je krijgt een vrijwilligersvergoeding.’
Anouk zegt: ‘Vrijwilligerswerk doe je vooral omdat je nuttig wil zijn.’

Wie heeft er gelijk?

1. Luc
2. Anouk
3. Beide
4. Niemand

Dinsdag 19 november

Huiswerk bespreken?

Opdracht 8 & 10 gezamenlijk
Rekenopdracht  1, 2 en 3 maken

Opdracht 8

Volgens het CBS bedroeg het bruto uurloon van vrouwen gemiddeld €19,30 en van mannen €22,90.

a. Hoeveel procent verdienen vrouwen gemiddeld minder dan mannen.
b. Wat kan een andere verklaring zijn dat vrouwen per uur minder verdienen?

Opdracht 10

Rekenopdrachten Nettoloon berekenen

1. 

2.

3.

Vrijdag 22 november

Paragraaf 4.2 Waar kun je werken?

Instructie ondernemingsvormen

Maken opdracht 2 t/m 9

Vaste baan en flexibele baan

Vaste baan contract voor 

onbepaalde tijd

Flexibele baan (flexwerk) 
Je werkt alleen als een werkgever je nodig heeft (oproepkracht of bepaalde tijd)

Loondienst <-> zelfstandige

1. In loondienst heb je als werknemer een arbeidsovereenkomst met je werkgever.
   
2. Zelfstandigen hebben een eigen onderneming. 

Ondernemingsvormen

Als je zelfstandig ondernemer 

bent, moet je een 

ondernemingsvorm kiezen.

Veel voorkomende ondernemingsvormen zijn:

• Eenmanszaak
  
• Vof (vennootschap onder firma)
  
• BV (= besloten vennootschap)
  
• NV (= naamloze vennootschap)
  

Ondernemingsvormen

	Eenmanszaak	VoF	BV	NV
Eigenaar	directeur ( 1 persoon)	vennoten (meerdere personen)	aandeelhouders	aandeelhouders
Aansprakelijk	persoonlijk (hoofdelijk) met privé vermogen	persoonlijk (hoofdelijk) met privé vermogen	bedrijf, alleen inleg aandeel (verkopen / kopen alleen met toestemming)	bedrijf, alleen inleg aandeel (iedereen mag verkopen / kopen op de beurs)
Voordeel	- zelf baas - alle winst voor jezelf	- taken verdelen - vervanger bij ziekte - meer geld	- niet privé aansprakelijk	- niet privé aansprakelijk
Nadeel	- privé aansprakelijk - geen vervanger bij ziekte	- privé aansprakelijk - winst moet je delen	- winst moet je delen	- winst moet je delen
Belasting	Inkomsten belasting	Inkomsten belasting	Vennootschapbelasting	Vennootschaps- belasting

Stichting

Winst behalen mag geen doel zijn.

Eventuele winst is voor de stichting zelf (en het doel van de stichting). 

Inkomsten:

• subsidie, donaties
  
• eigen inkomsten zoals: entreegeld, sponsorgeld
  

Maandag 25 november

• Herhaling ondernemingsvormen
• Productiesectoren
• Arbeidsmarkt
• Werkloosheid
• Opdrachten 4.3 maken --> 1 t/m 10

Welke ondernemingsvormen hebben aandeelhouders?

1. Eenmanszaak en vof
2. Bv en nv

Ondernemingsvorm met altijd één eigenaar.

1. BV
2. VOF
3. eenmanszaak
4. NV

BV en NV

Wat is geen ondernemingsvorm?

1. Eenmanszaak
2. Tweemanszaak
3. Besloten vennootschap (BV)
4. Naamloze vennootschap (NV)

Welke ondernemingsvorm heeft de ING?

1. besloten vennootschap
2. eenmanszaak
3. naamloze vennootschap
4. vennootschap onder firma

Je bent privé aansprakelijk bij een...

1. BV en VOF
2. Eenmanszaak en VOF
3. Eenmanszaak en BV
4. VOF en NV

Productiesectoren   

De ondernemingen waarbij je kunt werken, zijn verdeeld in vier productiesectoren.

De primaire sector: hier horen bedrijven bij die grondstoffen maken zoals boeren, vissers, de houtkap en mijnbedrijven.

De secundaire sector: hier horen bedrijven bij die de grondstoffen van de primaire sector nemen en verwerken tot iets anders. Fabrieken, bouwbedrijven, pottenbakkers en soortgelijke bedrijven.

De tertiaire sector: hierin vind je alle bedrijven die een dienst leveren (en dus niet een goed maken!) en deze met winst proberen te verkopen. Alle winkels horen hierbij, maar ook de bank, de NS, de kapper en klusbedrijven,

De quartaire sector: hier vallen alle bedrijven onder die een dienst leveren en deze niet met winst proberen te verkopen. De diensten die in de quartaire sector worden geleverd zijn grotendeels openbaar. Hieronder vallen de politie, brandweer en het onderwijs.

Productiesectoren

De boer behoord tot de productieSECTOR:

1. Primaire sector
2. Secundaire sector
3. Tertiaire sector
4. Quartaire sector

Het onderwijs behoort tot de productiesector:

1. primaire sector
2. secundaire sector
3. tertiaire sector
4. quartaire sector

De bakker behoord tot de productieSECTOR:

1. Primaire sector
2. Secundaire sector
3. Tertiaire sector
4. Quartaire sector

Arbeidsmarkt

Vraag = bedrijven (werkgelegenheid)
Aanbod = Mensen (beroepsbevolking)

• Arbeidsmarkt = totale vraag & totale aanbod arbeid in een land
• Aanbod groter dan  vraag = ruime arbeidsmarkt (werkloosheid)
• Vraag groter dan aanbod = krappe arbeidsmarkt (betere arbeidsvoorwaarden) 

Krappe arbeidsmarkt.       

Ruime Arbeidsmarkt        

Dinsdag 26 november

Bespreken huiswerk

Laatste deel 4.3
Rekenopdrachten 6 & 7

Vraag naar arbeid

Aanbod van arbeid

Beroepsbevolking

Beschikbare banen

Vacatures

Werkenden

Werkgelegenheid

Werkzoekenden

Geregistreerde werkloosheid

Alle werklozen die ingeschreven staan bij het UWV.

Werkloos en dan?

Inschrijven bij het UWV voor een WW uitkering

Geregistreerde werkloosheid

Niet ingeschreven = verborgen werkloosheid

arbeidsparticipatie     

Arbeidsparticipatie

Omdat niet iedereen tussen de 15 en 65 jaar oud wil werken, doet niet iedereen mee aan het landelijke werk. Meedoen betekent “Participeren”. 

We kunnen berekenen hoeveel mensen er participeren door de beroepsbevolking als percentage van de totale bevolking tussen 15 en 65 jaar oud te nemen.

Het percentage, hierboven 76,5%, noemen we de participatiegraad: welk deel van de totale beroepsgeschikte bevolking hoort bij de beroepsbevolking?

Vrijdag 29 november

1e lesuur: paragraaf 4.4 --> soorten werkloosheid
2e lesuur: --> vergelijkend warenonderzoek pepernoten

Conjuncturele werkloosheid

Structurele werkloosheid 

Frictiewerkloosheid

• Kortdurend
• Studie → baan
• Baan → andere baan

Seizoenswerkloosheid

Regionale werkloosheid

• Verschil tussen regio's
• Kan tegelijkertijd met conjuncturele en structurele

Welke soort werkloosheid is het gevolg van een economische crisis?

1. Conjuncturele werkloosheid
2. Structurele werkloosheid
3. Seizoenswerkloosheid
4. Frictiewerkloosheid

Welke soort werkloosheid is het gevolg van automatisering en mechanisatie?

1. Conjuncturele werkloosheid
2. Structurele werkloosheid
3. Seizoenswerkloosheid
4. Frictiewerkloosheid

De ijsboer heeft in de winter geen werk. wat voor soort werkloosheid is dit?

1. Seizoenswerkloosheid
2. Frictiewerkloosheid
3. Regionale werkloosheid
4. Conjuncturele werkloosheid