GS2_ Grieken deel 2 Atheense democratie

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 1

verkiezingen

GS2 Atheense Democratie

Lesdoelen:

• ik kan uitleggen hoe de Atheners hun democratie organiseerden
• ik kan de verschillen uitleggen tussen de Atheense democratie en de Nederlandse democratie.
• HV kan uitleggen welke invloed Solon en Kleistenes hadden op de Atheense democratie

De Atheense 

democratie

• In Athene was het volk de baas. 
• Er werd gestemd over belangrijke beslissingen.

Democratie

Het woord democratie komt van de Griekse woorden:

demos = volk

kratein = beslissen / regeren

Democratie betekent dus het volk beslist!

Wat eraan vooraf ging.

Athene was niet altijd een democratie. Eerst had Athene een koning, die was in zijn eentje de baas.

Daarna werd het bestuurd door rijke families, die om de macht streden. Om te voorkomen dat iemand teveel macht kreeg, werd Solon om hulp gevraagd.

Solon van Athene

Solon komt in 594 v. Chr. met  nieuwe wetten. Hij zorgt ervoor dat er meer gelijke rechten komen voor alle burgers.

Voorbeeld:

Solon maakte een wet die zorgde dat je als vrij man niet meer verkocht kon worden als slaaf.

Het volk beslist

• Ondanks Solon's wetten blijft het verschil tussen arm en rijk groot

• Arme Atheners hadden het zwaar en er kwamen nieuwe ruzies

• Rond 500 v. Chr. komt Kleisthenes met nieuwe wetten en voert een échte democratie in. Hij verbetert de ideeën van Solon.
  

Kenmerken van de Atheense democratie

• Atheense vrije mannen met burgerrecht mogen stemmen

• Directe democratie

• Volksvergadering (buiten)

• Ostracisme (schervenrechtbank) voorkomt teveel macht bij één persoon

• Onbetaalde baan

burgerrecht?

Burgerrecht = het recht om mee te beslissen in de Atheense volksvergadering

In Athene hadden alleen mannen ouder dan 18 jaar en geboren in Athene het burgerrecht.

Vrouwen, vreemdelingen en slaven mochten dus niet meebeslissen.

Was Athene een echte democratie?

Wat zijn de kenmerken van een democratie?

Verschillen met de Nederlandse democratie

• Alle mannen en vrouwen >18 jaar

• Indirecte democratie

• Eerste en Tweede Kamer (binnen)

• Verkiezingen (meestal om de 4 jaar)

• Betaalde baan

Directe democratie

rechtstreekse democratie

Wij beslissen zelf over elke wet die gemaakt wordt.

Indirecte democratie

gerepresenteerde democratie

Wij stemmen op volksvertegenwoordigers die namens ons de wetten maken.

Begrippen uit deze les:

• democratie (direct en indirect)
• monarchie
• burgerrecht
• HV osctracisme
• HV Solon en Kleisthenes
  

Lesdoelen gehaald?

• ik kan uitleggen hoe de Atheners hun democratie organiseerden
• ik kan de verschillen uitleggen tussen de Atheense democratie en de Nederlandse democratie.
• HV kan uitleggen welke invloed Solon en Kleistenes hadden op de Atheense democratie