§12.1 prikkels en signalen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Wat weten we nog over prikkels?

Zenuwcellen

12.1 Prikkels en signalen

Gedrag

• alles wat mensen en dieren doen 
  
• Ontstaat doordat mensen / dieren reageren op inwendige en uitwendige prikkels 
  
• Komt tot stand door spieren / klieren 
  

Lichaamstaal zie je vaak op het gezicht en aan iemands houding

         Bij dieren zijn  de signalen geluid 

en lichaamstaal

Sleutelprikkel en supranormale prikkel

Prikkel dat leidt tot hetzelfde gedrag --> sleutelprikkel

Sleutelprikkel dat overdreven gedrag oproept --> supranormale prikkel

Wat is duidelijke lichaamstaal?

Dieren gebruiken voornamelijk lichaamstaal om elkaar iets duidelijk te maken. 

Voorbeeld: het boze uiterlijk van een boze poes is voor een andere poes een duidelijke prikkel en leidt tot een reactie. 

signaal > geuren, kleuren, gebaren, bewegingen, lichaamstaal en geluiden 

Lichaamstaal

Met je lichaam laten zien wat je bedoelt

• Ritueel gedrag, rangorde, territorium(gedrag), dreiggedrag
  
• Prikkels (inwendig en uitwendig) en signalen, sleutelprikkel en supranormale prikkel


• Aangeboren gedrag (instinct)
• overspronggedrag



• Ethogram (kwalificeren) en protocol (kwantificeren), antropomorfisme
• Reflexen, bewust gedrag, spelen
• Inprenten, trial and error, imitatie, gewenning

Prikkels (alweer!)

- Inwendige prikkels
- Uitwendige prikkels

- Sleutelprikkels (afbeeldingen)

Hoe beschrijf je gedrag?

Gedrag beschrijf je met een Ethogram, vervolgens kun je met een Protocol bijhouden welk gedrag (handelingen) een dier vertoond.

Hoe maak ik dit? 

Huiswerk:

Maak een ethogram en een protocol van jouw huisdier of het huisdier van een ander!

Oefenen:
http://biologiepagina.nl/Oefeningen/Begrippen/gedragbrugklas.htm