Les begeleiden bij uitscheiding

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Ondersteunen bij de uitscheiding

uitscheiding

Urine

Feaces

Sputum

Braaksel

Transpiratie

Uitscheidingsproducten

Urine

Ontlasting

Speeksel

Braaksel

Sputum

Transpiratie

Menstruatie

noem 4 aandoeningen van het urine stelsel

verschijnselen urineweginfectie

• steeds aandrang  om te moeten plassen
• branderig gevoel bij plassen
• steeds kleine beetjes plassen
• pijnlijk gevoel in de onderbuik
• troebele urine
• soms verwardheid
• verhoging of koorts

Blaasontsteking bij kwetsbare ouderen

unoamsterdam.nl

Richtlijn urine sticken

verschijnselen van nierstenen:

• heftige aanvallen van pijn
• • misselijkheid en braken
  • • bloed bij de urine

wat zijn de oorzaken van nierstenen?

observatiepunten urine

observatiepunten urine

frequentie

hoeveelheid

helderheid

kleur

geur

manier van urineren

Nieren

het filteren van het bloed --> schadelijke stoffen en afvalstoffen worden eruit gehaald

Overtollig water en zout wordt uit het lichaam afgevoerd

deze afvalstoffen worden URINE

1 tot anderhalve liter

Afhankelijk van de vloeistoftoevoer produceert een gezond persoon in 24 uur ongeveer 1000 tot 1500 ml urine, die twee tot zesmaal per dag wordt uitgescheiden. Daarbij is de urineproductie niet op ieder moment van de dag even groot. De meeste urine produceert de mens om zes uur in de ochtend.

urineleider

Loopt van de nieren naar de blaas. 

Ongeveer 30 cm lang. 

Als de blaas vol is dan dicht zodat urine niet terug kan stromen naar de nieren.

Blaas

verzamelplek voor urine

> halve liter bij volwassenen

ouderen en kinderen minder inhoud

bij 300-400 ml. krijgen de hersenen een signaal dat je moet plassen

urinebuis

Van de blaas naar de plek waar urine lichaam verlaat

Mannen langere urinebuis dan vrouwen

 Incontinentie

• Incontinentie betekent onvrijwillig verlies van urine
• Incontinentie is geen ziekte maar een gevolg van een lichamelijke of psychische aandoening
• Als gevolg hiervan raakt de cliënt ongewild, op het verkeerde moment en op de verkeerde plaats urine/ontlasting kwijt
• Incontinentie komt op alle leeftijden voor zowel bij mannen als bij vrouwen

Incontinentie

Continent-> het kunnen ophouden van urine / ontlasting

Incontinentie-> het NIET (MEER) op kunnen houden van urine / ontlasting

incontinentie

Heel vervelend voor de cliënt

Schaamte ongemak!

Houdt hier rekening mee!

Oorzaken incontinentie

operatie

verzwakte bekkenbodemspieren

niet (meer) voelen van de prikkel

niet (meer) begrijpen 

Incontinentiemateraal

Geen luiers!

Regelmatig verschonen

Incontinentiemateriaal gebruiken dat is geadviseerd

Wel naar toilet laten gaan

Verschillende soorten en maten

welke stelling over incontinentie is NIET WAAR

1. Goede huidverzorging is belangrijk
2. Incontinentiemateriaal verschoon je op vaste momenten
3. het bed bescherm je met een matje
4. Goede hygiëne is belangrijk

Incontinentiemateriaal verschoon je NIET op vaste momenten

als het eerder nodig is doe je dat!

- Niet onnodig lang laten liggen / zitten in urine

het bed bescherm je met een matje

meestal wel waar maar:

dit mag alleen niet wanneer de zorgvrager last heeft van doorligplekken...

Goede huidverzorging is belangrijk

Urine en ontlasting kunnen de huid irriteren waardoor deze kapot gaat

Goede hygiëne is belangrijk

Tegengaan nare geurtjes

Huid wassen en daarna insmeren met huid beschermende crème 

De functie van de blaas is ...

1. Filteren van urine
2. Urine vormen
3. Tijdelijk opslaan van urine
4. Voert urine af

Welke hulpmiddelen voor toiletgang ken je?

Postoel

Urinaal

Ontlasting

ook wel Faeces of poep 

Wat kun je observeren aan ontlasting?

je let op:

frequentie

hoeveelheid

kleur

vastheid

geur

samenstelling

defeceren

de frequentie is persoonlijk

2x per dag of 1x per week

Ga uit van wat normaal is voor die persoon.

hoeveelheid

hangt af van wat iemand eet 

normaal tussen de 100 en 200 gram per dag

vastheid

zacht of hard 

harde ontlasting bij verstopping/ obtipatie

vloeibaar bij diarree

geur

ruikt niet fris

maar als het heel sterk ruikt kan het wijzen op infecties in de darmen of bloed in de ontlasting

kleur

normaal donkerbruin

door eten of medicatie kan de kleur veranderen (bietjes)

grijs-wit;aandoening gal of lever

zwart; bloed in ontlasting of ferro ; med voor bloedarmoede

helderrood; bloeding in laatste deel van de darmen

samenstelling

afvalproducten van voedsel

soms ingeslikte voorwerpen

belangrijk dat je afwijkingen ziet en rapporteert

je hoeft ze niet te verklaren

Ondersteunen bij oudere zorgvragers

Obstipatie:

• Weinig beweging
• Weinig drinken of teveel vochtverlies
• Weinig vezelrijke voeding
• Een afsluiting van de darmen
• Weinig kracht in de buik- of darmspieren 
• Aambeien of fissuur
• Luie darmen
• Medicijngebruik
• Depressiviteit
• veranderingen van omgeving

 

Ondersteunen bij oudere zorgvragers

Diaree

• Verkeerde voeding
• ontstoken darmwand
• Gisting (rottingsdiaree)
• Geneesmiddelen
• Versnelde stofwisseling 

Ondersteunen bij zorgvragers met een verstandelijke beperking

Ondersteunen bij zorgvragers in de psychiatrie

Verwerkingsopdrachten

Maak in Thieme in hoofdstuk '8. Ziekten van de spijsvertering' de verwerkingsopdrachten  'Afwijkende ontlastingspatronen'.

Maak in Thieme hoofdstuk 9. Ziekten van de urinewegen en geslachtsorganen: de verwerkingsopdrachten bij urine allemaal en bij urinewegen en geslachtsorganen opdracht 1,2,6, 10,11,12