maandag 26 februari 2024

• Zorg en Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

IBO 12: Ondersteunende dienstverlenende 

werkzaamheden uitvoeren

IBO 12: Ondersteunende, dienstverlenende werkzaamheden uitvoeren

VANDAAG

• Check-in
• De vorige les......
• 12: Van deze beroepsopdracht leer ik.....
• kerntaak en werkprocessen
• Leerdoelen
• Leskaarten V12.6

Wat weet jij nog
over dementie?

Als je een cliënt helpt bij het aantrekken van jas, dan....

1. begin je met de goede arm
2. begin je met beide armen
3. begin je met de minder goede arm
4. maakt het niet uit in welke volgorde je dat doet

Jas aantrekken

Je kunt collega's assisteren bij het aankleden van zorgvragers. Je assisteert bij het aan- en uittrekken van een pyjama of jas bijvoorbeeld. Sommige zorgvragers hebben een goede en minder goede arm, bijvoorbeeld door verlamming. Bij het aankleden van een jas begin je met de 'minder goede' arm. Bij het uitkleden begin je met de 'goede' arm. Maak tijdens het aankleden een praatje. Stimuleer de zorgvrager om zoveel mogelijk zelf te doen. 

Antislipmat

Ritsopener

Shoenlepel

Aankleedstok

Van beroepsopdracht V12 leer ik...

De assistent dienstverlening verleent uiteenlopende diensten op een werklocatie of bij particulieren ter ondersteuning van werken en wonen.

Je werkt met verschillende doelgroepen. Niet iedere doelgroep heeft dezelfde ondersteuning nodig. Dat is afhankelijk van de onderliggende aandoeningen. Je communicatie stem je ook af op je doelgroep. In deze beroepsopdracht leer je meer over veel voorkomende onderliggende aandoeningen.

Werkprocessen

Weten, kunnen, gedrag

  Wat moet ik weten? 

  Wat moet ik kunnen?

           Welk gedrag hoort daarbij?

Voorbereiden - uitvoeren - afronden

Het is belangrijk dat je je werk in een bepaalde volgorde doet. 

Eerst bereid je je werk voor. Dan ga je je werk uitvoeren. En aan het einde rond je je werk goed af.

Tijdens de proeve van bekwaamheid worden jullie ook beoordeeld op deze drie stappen. 

Binnen het kwalificatiedossier wordt er gewerkt met de stappen: voorbereiden- uitvoeren en afronden. Hoe zien deze stappen er voor deze opdracht uit? (Even kort).... Hier op letten! Bij voorbereiding hoort ook het maken van een werkplanning.

Aan het einde van deze les...

• Ik weet wat ik cliënten niet te eten mag geven;
• Ik hou rekening met de allergieën van een cliënt;
• Ik weet welk gedrag mensen met dementie kunnen vertonen.

Aan het einde van deze les kan ik een ruimte gebruiksklaar maken met mijn collega's volgens een werkopdracht. Dat is het hoofddoel.

Dan zijn er ook nog een paar kleinere doelen..... (oplezen).

Leskaart V 12.6 Ondersteunen bij eet-en drinkmomenten

Mensen met een beperking kunnen niet altijd zelfstandig eten en drinken. Ze mogen ook niet altijd alles meer eten. In leskaart B 12.2 heb je hier al over geleerd.

 

Ouderen of zieken kunnen soms niet goed meer kauwen. Het eten moet dan bijvoorbeeld gepureerd worden. Rauw ei is ook gevaarlijk voor ouderen én voor jonge kinderen. Je moet weten wat je je cliënten wel en niet te eten en te drinken mag geven. Ook kunnen er allergiëen zijn waar je rekening mee moet houden

Beleefdheid

Je bent altijd beleefd tegen je cliënt. 

Ook als je cliënt eens op een vreemde manier reageert: ouderen met dementie kunnen bijvoorbeeld onrustig of angstig zijn. 

Het kan ook voorkomen dat ze kwaad reageren zonder dat daar aanleiding voor is. Ook dan blijf je rustig. 

Je bespreekt het met je stagebegeleider als zulke dingen gebeuren.

Je let ook altijd extra goed op veiligheid bij mensen met een aandoening of jonge kinderen.

Gedrag bij mensen met dementie

Achterdochtig zijn. Omdat iemand niet meer weet waar hij zijn spullen heeft neergelegd, denkt hij misschien dat iemand ze gestolen heeft. Of de persoon met dementie denkt dat dingen voor hem worden verzwegen.

Agressief zijn. Er gaan veel dingen mis, waardoor iemand met dementie zich gefrustreerd voelt. Hij kan dat afreageren met agressief gedrag. Of hij zoekt vaker ruzie met anderen, zonder directe aanleiding.

Iemand wisselt vaak plotseling van stemming. Het ene moment is hij heel vrolijk, maar het andere moment opeens verdrietig of boos. Zonder dat hij echt weet waardoor.

De persoon laat verbloemend gedrag zien. Hij probeert het feit dat hij dingen vergeet te verbergen. Of hij vertelt smoesjes of fantasieverhalen om de gaten in het geheugen te vullen.

Het karakter verandert. Vroeger was iemand misschien opvliegend en nu juist kalm. Of hij was altijd teruggetrokken en is nu meer uitgesproken. Hij doet en zegt dingen die hij anders nooit zou doen of zeggen.

Spullen verzamelen en verstoppen. De persoon met dementie vindt troost in bepaalde spulletjes. Hij kan ze ook verstoppen omdat hij denkt dat iemand ze zal stelen. Sommige mensen met dementie hamsteren voedsel.

Ongepast gedrag laten zien. Iemand floept er soms vervelende of ongepaste woorden uit. Of is handtastelijker dan voorheen. Hij vergeet soms dat eten met je handen niet hoort in een restaurant.

Van beroepsopdracht V12 leer ik...

De assistent dienstverlening verleent uiteenlopende diensten op een werklocatie of bij particulieren ter ondersteuning van werken en wonen.

Je werkt met verschillende doelgroepen. Niet iedere doelgroep heeft dezelfde ondersteuning nodig. Dat is afhankelijk van de onderliggende aandoeningen. Je communicatie stem je ook af op je doelgroep. In deze beroepsopdracht leer je meer over veel voorkomende onderliggende aandoeningen.

Welk gedrag kunnen cliënten
met dementie vertonen?

Leskaart V 12.7 Lichamelijke zorg

Mensen met een beperking kunnen ook hulp nodig hebben bij lichamelijke verzorging. Ze kunnen niet altijd alles zelf meer. 

Je hoeft als assistent Dienstverlening niet te ondersteunen bij lichamelijke verzorging. 

Het is wel goed om nu al een idee te hebben over wat dat ondersteunen in kan houden.

Je moet dan ook weten in welke situaties mensen ondersteuning krijgen bij lichamelijke zorg. 

Denk hierbij aan mensen met:

• Parkinson

• Reuma

• Longemfyseem

Ook mensen die een hersenbloeding hebben gehad, hebben dikwijls in meer of mindere mate ondersteuning nodig bij lichamelijke zorg.

Het hangt van de soort aandoening af en de mate van de aandoening af welke zorg iemand nodig heeft.

Geneesmiddelen

Mensen met aandoeningen die lichamelijke zorgondersteuning krijgen, hebben vaak ook een aantal geneesmiddelen die ze moeten gebruiken. Het is belangrijk dat ze altijd een voorraad hebben hiervan. Thuis houden de cliënten of bijvoorbeeld familieleden de medicijnvoorraad bij. Of zijn er andere medische hulpmiddelen die altijd ruim voldoende aanwezig moeten zijn. Denk aan bijvoorbeeld incontinentiemateriaal. 

V-studenten

Maak de opdrachten 52, 54, 55, 56 en 57

Vul de woordenlijst in.

Let op: lees de teksten bij de opdrachten goed door!

Opdracht 59

In de tekst hierboven staan een aantal aandoeningen benoemd:

• Parkinson

• Reuma

• Longemfyseem

• Hersenbloeding

Je gaat nu in tweetallen een flyer (A3 formaat) maken met informatie over één van de aandoeningen. Jullie zoeken informatie op internet op. De flyer moet zoveel mogelijk informatie bevatten over de aandoening. Mensen die er niks vanaf weten, moeten na het bekijken van jullie flyer de belangrijkste informatie over de aandoening kunnen weten.

Praktijkopdracht leskaart 12.6

Opdracht 53

Je gaat met elkaar oefenen in het ondersteunen van eten. 

Je werkt in tweetallen. 

Je docent geeft elk tweetal een pak vla, een lepel en een blinddoek. 

De één geeft de ander, die geblinddoekt is, de vla met een lepel. 

Dit oefen je een paar keer. 

Daarna wisselen jullie met de blinddoek.

Leerdoelen behaald?

• Ik weet wat ik cliënten niet te eten mag geven;
• Ik hou rekening met de allergieën van een cliënt;
• Ik weet welk gedrag mensen met dementie kunnen vertonen.

• Ik weet in welke situaties cliënten ondersteuning krijgen bij lichamelijke   zorg.

Aan het einde van deze les kan ik een ruimte gebruiksklaar maken met mijn collega's volgens een werkopdracht. Dat is het hoofddoel.

Dan zijn er ook nog een paar kleinere doelen..... (oplezen).

Leskaart V 12.7 Lichamelijke zorg

Mensen met een beperking kunnen ook hulp nodig hebben bij lichamelijke verzorging. Ze kunnen niet altijd alles zelf meer. 

Je hoeft als assistent Dienstverlening niet te ondersteunen bij lichamelijke verzorging. 

Het is wel goed om nu al een idee te hebben over wat dat ondersteunen in kan houden.

Je moet dan ook weten in welke situaties mensen ondersteuning krijgen bij lichamelijke zorg. 

Denk hierbij aan mensen met:

• Parkinson

• Reuma

• Longemfyseem

Ook mensen die een hersenbloeding hebben gehad, hebben dikwijls in meer of mindere mate ondersteuning nodig bij lichamelijke zorg.

Het hangt van de soort aandoening af en de mate van de aandoening af welke zorg iemand nodig heeft.

Opdracht 59

In de tekst hierboven staan een aantal aandoeningen benoemd:

• Parkinson

• Reuma

• Longemfyseem

• Hersenbloeding

Je gaat nu in tweetallen een flyer (A3 formaat) maken met informatie over één van de aandoeningen. Jullie zoeken informatie op internet op. De flyer moet zoveel mogelijk informatie bevatten over de aandoening. Mensen die er niks vanaf weten, moeten na het bekijken van jullie flyer de belangrijkste informatie over de aandoening kunnen weten.

Geneesmiddelen

Mensen met aandoeningen die lichamelijke zorgondersteuning krijgen, hebben vaak ook een aantal geneesmiddelen die ze moeten gebruiken. Het is belangrijk dat ze altijd een voorraad hebben hiervan. Thuis houden de cliënten of bijvoorbeeld familieleden de medicijnvoorraad bij. Of zijn er andere medische hulpmiddelen die altijd ruim voldoende aanwezig moeten zijn. Denk aan bijvoorbeeld incontinentiemateriaal. 

V-studenten

Maak de opdrachten 60 tot en met 62.

Vul de woordenlijst in.

Let op: lees de teksten bij de opdrachten goed door!

Bespreken opdrachten

Leerdoelen behaald?

Ik weet in welke situaties cliënten ondersteuning krijgen bij lichamelijke zorg.

Aan het einde van deze les kan ik een ruimte gebruiksklaar maken met mijn collega's volgens een werkopdracht. Dat is het hoofddoel.

Dan zijn er ook nog een paar kleinere doelen..... (oplezen).