bs 6.3 samenleven

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

bs 3 samenleven

leerdoelen

Je kunt de invloed van biotische en abiotische factoren op een populatiegrootte aangeven.

begrippen

• biologisch evenwicht
• optimumkromme

• Habitat
  
• Niche
• Symbiose
• Mutualisme
• Commensalisme
• Parasitisme

Populatiegroei

Als de biotische en abiotische factoren voor een organisme zo gunstig mogelijk zijn, is er sprake van optimale omstandigheden

De populatie groeit dan

Bij ongunstige omstandigheden wordt de populatie kleiner

In veel ecosystemen schommelt de populatiegrootte rond een bepaalde waarde: het biologisch evenwicht

Voorbeeld: Oostvaardersplassen

0

Optimumkromme

• Optimumkromme is een diagram dat voor één bepaalde abiotische factor aangeeft wat de groei- en voortplantingskansen van een populatie zijn. 
• Het gebied tussen het minimum en het maximum noem je het tolerantiegebied. 

 de verschillen 

ecosysteem: levensgemeenschap + biotoop (bos)

habitat: plaats waar een soort voorkomt (bijv. de bodem)

niche: de plek/rol die een soort inneemt (plaats/tijd/voedsel)

 Samenleven

Relaties: met soortgenoten

Gaat altijd om voedsel en voortplanten. Hierbij kan competitie (concurrentie) of samenwerking plaatsvinden.

De relaties lopen alleen soepel als er 'afspraken' staan over rangorde (apen), territorium (wolf), staten (bijen).

relatie tussen 2 verschillende soorten

relaties tussen 2 soorten

Mutualisme

Beide soorten hebben voordeel

Commensalisme

1 heeft voordeel, 1 neutraal

Parasitisme

1 heeft voordeel, 1 heeft nadeel

parasiet leeft in/op een gastheer

controlevraag

In een graanveld leeft een populatie muizen

de grootste vijand van deze muizen is een populatie uilen

er heerst een biologisch evenwicht.

Onder de uilen breekt tijdelijke een ziekte uit.

Leg uit wat er achtereenvolgens gebeurt met het graan, de muizen en de uilen totdat het evenwicht weer hersteld is.

Bs 6.4

natuurbeheer

Biodiversiteit

Biodiversiteit

Het kleiner worden van onze biodiversiteit is gevaarlijk voor ons voedsel en voor medicijnen.

6 juni SO bs 6.1-6.3